Predsjednik Francuske
Predsjednik Francuske, zvanično predsjednik Francuske Republike (francuski: Président de la République française), je šef države, vrhovni organ izvršne vlasti, s velikim ovlaštenjima koja su kroz historiju varirala ovisno o ustavu koji je bio na snazi.
| Predsjednik Francuske | |
|---|---|
 | |
 | |
| Izvršna grana vlasti Francuske | |
| Status | Šef države |
| Prebivalište | Elizejska palača |
| Sjedište | Pariz, Francuska |
| Predlagač | Min. 500 izabranih zvaničnika |
| Mandat | Pet godina, može se obnoviti jednom |
| Konstituirani instrument | Ustav Francuske |
| Osnivanje |
|
| Prvi nosilac | Louis Napoleon Bonaparte |
| Zamjenik | Premijer Rusije |
| Plata | 179.000 € godišnje[1] |
| Veb-sajt | www |
Predsjednik Francuske je ujedno i ex officio koprinc Andore, nositelj najviših titula Légion d'honneur i Ordre national du Mérite te honorarni protokanon bazilike svetog Ivana Lateranskog u Rimu. Bira se na pet godina i može biti izabran za još samo jedan mandat.
Institut predsjednika u Francusku je prvi put uveden 1848. godine, kada je Louis Bonaparte tokom četiri godine obnašao tu dužnost. Institucija je ponovo ukinuta 1852. godine kada se Bonaparte nakon državnog udara proglasio carem, a ponovo je vraćena 1871. godine i potvrđena u ustavu iz 1875. godine. Od Treće republike, institut predsjednika je konstanta (uz prekide tokom njemačke okupacije i Privremene vlade), mada su njegove ovlasti i moći varirale. Današnje ovlasti, koje su izrazito naglašene u odnosu na druge grane vlasti, regulirane su ustavom iz 1958. godine, a koji je donesen na inicijativu Charlesa de Gaullea.
Trenutni predsjednik je Emmanuel Macron, obnašavši dužnost predsjednika od 14. maja 2017. godine.[2]
Krivična odgovornost i opoziv
urediČlanovi 67. i 68. organiziuju režim krivične odgovornosti predsjednika. Reformirani su ustavnim aktom iz 2007. godine kako bi se razjasnila situacija koja je prethodno rezultirala pravnim kontroverzama.[3]
Predsjednik Republike uživa imunitet tokom svog mandata: od njih se ne može tražiti svjedočenje pred bilo kojom jurisdikcijom, ne može se protiv njih goniti itd. Međutim, zastara je suspendovana za vrijeme njihovog mandata, a istrage i gonjenja mogu se ponovo pokrenuti najkasnije mjesec dana nakon napuštanja funkcije.
Predsjednik se ne smatra osobno odgovornim za svoje postupke u službenom svojstvu, osim ako su za njihove postupke optuženi pred Međunarodnim krivičnim sudom (Francuska je član MKS-a, a predsjednik je francuski državljanin kao i drugi koji slijedi pravila Suda) ili gdje im je premješten opoziv. Opoziv može izreći Republički viši sud, specijalni sud sazvan iz oba doma parlamenta na prijedlog bilo kojeg doma, ako predsjednik nije ispunio svoje dužnosti na način koji očito sprečava nastavak njihovog mandata.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ Président de la République: 14 910 € bruts par mois, Le Journal Du Net
- ^ "Emmanuel Macron defeats Le Pen to become French president". BBC News (jezik: engleski). 8. 5. 2017. Arhivirano s originala, 6. 6. 2017. Pristupljeno 8. 8. 2021.
- ^ Za sve ovo, pogledati Članke 67. i 68. La responsabilité pénale du président de la République, Revue française de droit constitutionnel, n° 49 –2002/1, P.U.F., ISBN 978-2-13-052789-3
Vanjski linkovi
uredi
Predsjednik Francuske na Wikimedia Commonsu
