Verzija na dan 20 mart 2008 u 21:58 uredi Smooth O (razgovor \| doprinosi) Urednici 26.712 edits mNo edit summary ← Starija izmjena		Verzija na dan 21 mart 2008 u 08:27 uredi poništi C3r4 (razgovor \| doprinosi) Urednici 73.705 edits mNo edit summary Novija izmjena →
Red 1: {{Preuređivanje}} {{Wiki}} Pojam '''penologije''' obuhvata izvršno [[krivično pravo]] kao granu pravne nauke, te svoju naučnu i praktičnu djelatnost usmjerava u prvom redu na proučavanje izvršenja kazne lišenja slobode, ostalih kazni, kao i drugih sankcija (vaspitne, mjere sigurnosti, uslovne osude sa zaštitnim nadzorom; sankcije za privredne prestupe – oduzimanje imovinske koristi, sankcije za prekršaje; sankcije za krivična djela međunarodnog prava). ▼ ~~{{Kategorizacija}}~~ ▲Pojam penologije obuhvata izvršno krivično pravo kao granu pravne nauke, te svoju naučnu i praktičnu djelatnost usmjerava u prvom redu na proučavanje izvršenja kazne lišenja slobode, ostalih kazni, kao i drugih sankcija (vaspitne, mjere sigurnosti, uslovne osude sa zaštitnim nadzorom; sankcije za privredne prestupe – oduzimanje imovinske koristi, sankcije za prekršaje; sankcije za krivična djela međunarodnog prava). Pod tim podrazumjevamo izučavanje raznih pravnih i vanpravnih aspekata/problema koji se javljaju u vezi sa izvršenjem tih sankcija u nastojanju da se postigne svrha propisivanja tih sankcija. Naziv „izvršno krivično pravo“ nije ustaljen u teoriji, a i penologija često ima različita značenja. Ipak, penologija danas mora da se bavi proučavanjem svih krivičnih i kaznenih sankcija koje postoje u jednoj zemlji, načinom i postupkom njihovog izvršenja, odnosno njihovim međusobnim odnosom. Predmet penologije je uređenje organizacije, načina i postupka izvršenja krivičnih sankcija, u prvom redu kazni (posebno, kazne lišenja slobode) i drugih krivičnih sankcija, sankcija za međunarodna krivična djela, kao i drugih vrsta krivičnopravnih mjera, odnosno krivičnoprocesne mjere pritvora. == Imovinske kazne (pojam, vrste i karakteristike)== '''Imovinska kazna''' se razvila vremenom iz kompozicije (otkupnine), tako da danas obuhvata dvije vrste sankcija: novčanu kaznu i konfiskaciju imovine. Ove vrste sankcija se često kritikuju u teoriji zbog toga što nisu lične prirode, što pogađaju siromaćne više nego bogate, jer se mogu zamijeniti kaznom zatvora i jer ne utiču na prevaspitavanje počinilaca. '''Novčana kazna''' se sastoji u obavezi osuđenika da u određenom roku uplati sudskom presudom utvrđeni novčani iznos u korist države. Može biti glavna i sporedna kazna (umjesto kazne zatvora ali i kumulativno sa tom kaznom. Konfiskacija imovine se sastoji u oduzimanju osuđenikove imovine koju je posjedovao u vrijeme donošenja presude, bez naknade, u granicama koje su određene zakonom. Sud u svakom konkretnom slučaju odlučuje o njenoj primjeni i to samo kada je zakonom određena kao sporedna kazna uz kaznu zatvora. Može biti opća i specijalna. Predviđena je za iznimno teška krivična djela. == Tjelesne kazne (vrste i karakteristike) == Iako nekada popularne, danas tjelesne kazne predstavljaju iznimku i to samo u nekim ~~afrčikim~~[[Afrika\|afričkim]] i azijskim [[zakonodavstvo\|zakonodavstvima]]. Javljaju se u dva oblika: - Sakaćenje (odsjecanje dijelova tijela) po principu „oko za oko, zub za zub“, izvršava se na javnim mjestima i zavisno od vrste krivičnog djela – ruke za krađu, oči za špijunažu, penis za seksualne delikte itd. - Šibanje je dugo vremena imalo široku primjenu prema počiniteljima svih vrsta delikata (u prvom redu prekršaja); muškarci se šibaju po cijelom tijelu, dok žene samo po stražnjici, takođe javno.▼ ▲- Šibanje je dugo vremena imalo široku primjenu prema počiniteljima svih vrsta delikata (u prvom redu prekršaja); muškarci se šibaju po cijelom tijelu, dok žene samo po stražnjici, takođe javno. == Sistemi izvršenja kazne zatvora == Od [[18. ~~vijeka~~vijek]]a naovamo, u Evropi su razvijeni pet sistema izvršenja kazne zatvora: - Ćelijski (usamljenički), u kojem je svaki zatvorenik za sebe, izolovan u „ćelijama“, izdržavao kaznu odsječen od drugih zatvorenika i svijeta.▼ - Auburnski je uveden u New Yorku kao zamjena za usamljenički, gdje su zatvorenici izolovani u ćelije samo noću, a danju okupljani na zajedničkom radu i druženju uz zabranu sporazumjevanja.▼ - Progresivni sistem se javlja u 19. vijeku u Engleskoj pod uticajem ideja o preodgoju i popravljanju osuđenika za povratak u društvo kao zdravog i odgovornog građanina. Zatvorenik je kaznu izdržavao u tri dijela, zavisno od svog ponašanja prelazio je u sljedeći, lakši nivo.▼ - Irski ili intermedijarni sistem je napredni engleski model, u kojem osuđenik u trećem nivou ne biva pušten na uslovnu slobodu nego ga se priprema posebno za povratak u društvo.▼ - Makonokijev sistem je sudsku kaznu pretvarao u bodovni sistem i kako su zatvorenici „osvajali“ bodove svojim dobrim ponašanjem, tako su odrađivali godine zatvora.▼ ▲- #Ćelijski (usamljenički), u kojem je svaki zatvorenik za sebe, izolovan u „ćelijama“, izdržavao kaznu odsječen od drugih zatvorenika i svijeta. ▲- #Auburnski je uveden u New Yorku kao zamjena za usamljenički, gdje su zatvorenici izolovani u ćelije samo noću, a danju okupljani na zajedničkom radu i druženju uz zabranu sporazumjevanja. ▲- #Progresivni sistem se javlja u 19. vijeku u Engleskoj pod uticajem ideja o preodgoju i popravljanju osuđenika za povratak u društvo kao zdravog i odgovornog građanina. Zatvorenik je kaznu izdržavao u tri dijela, zavisno od svog ponašanja prelazio je u sljedeći, lakši nivo. ▲- #Irski ili intermedijarni sistem je napredni engleski model, u kojem osuđenik u trećem nivou ne biva pušten na uslovnu slobodu nego ga se priprema posebno za povratak u društvo. ▲- #Makonokijev sistem je sudsku kaznu pretvarao u bodovni sistem i kako su zatvorenici „osvajali“ bodove svojim dobrim ponašanjem, tako su odrađivali godine zatvora. == Parapenalne mjere – alternativne sankcije == Line 54 ⟶ 43: Tu spadaju: - naknada štete, kojom osuđenik u određenom roku nadoknadi štetu nanesenu oštećenom i istovremeno spozna koliko su njegove akcije bile negativne; - ambulantni tretman se obavlja u psihološim institucijama a prema alkoholičarima, narkomanima i drugim osobama koje su smanjene uračunljivosti;▼ - upućivanje na obuku u redovnim školama i na posebne treninge, prevashodno za maloljetnike,▼ ▲- ambulantni tretman se obavlja u psihološim institucijama a prema alkoholičarima, narkomanima i drugim osobama koje su smanjene uračunljivosti; - društveno korisni rad umjesto kazne zatvora od 6 mjeseci,▼ - vikend zatvaranje,▼ ▲- upućivanje na obuku u redovnim školama i na posebne treninge, prevashodno za maloljetnike, - kućni pritvor i sl.▼ ▲- društveno korisni rad umjesto kazne zatvora od 6 mjeseci, ▲- vikend zatvaranje, ▲- kućni pritvor i sl. Niz međunarodnopravnih akata u Evropi nalažu uvođenje neke ili svih ovih mjera u krivičnopravne sisteme u cilju ublažavanja ili umanjenja retributivnog karaktera kazni. Line 81 ⟶ 65: Mješovite teorije spajaju elemente apsolutnih i relativnih teorija, tako da je i naš zakonodavac na isti način pristupio ovom problemu, jasno definišući ciljeve kažnjavanja. [[Kategorija:Pravo]] [[ar:علم العقاب]]

Razlika između verzija stranice "Penologija"