|
|država za kategoriju=Engleska
}}
'''Oliver Cromwell''' ([[Huntingdon]], [[25. april]] [[1599]]. - [[London]], [[3. septembar]] [[1658]]. godine) je bio engleski državnik, anti-[[monarhija|monarhista]]antimonarhista i fundamentalni [[Protestantizam|Protestantprotestant]].
Kada je [[1642]]. godine izbio između kralja i Parlamenta otvoren sukob i građanski rat došle su do izražaja njegove sposobnosti organizatora i vojskovođe. Njegovi konjanici odigrali su odlučnu ulogu u velikoj pobjedi vojske Parlamenta nad rojalistima kod Marston Moora [[1644]]. godine. Postao je zamjenih vrhovnog zapovjednika vojske Parlamenta. Kralj Čarls[[Karlo I. ({{enEngleski|CharlesKarlo I}})]] osuđen je na smrt i smaknut [[1649]]. godine, ukinuta je monarhija, a Engleska je postala republika pod nazivom [[Commonwealth]] ili ''Free State''<ref>Slobodna država</ref>. Cromwell je pokorio [[Irska|Irsku]] i [[Škotska|Škotsku]], te postigao uspjehe ratujući s [[Holandija|Holandijom]] i [[Španija|Španijom]].
KaoDok [[vladar]]je bio na čelu Engleske nosio je doživotu titulu {{en|Lord Protector}} <ref>Titula ''Lord Protector'' je poništena nakon ponovnog uspostavljanja [[monarhija|monarhije]] u [[maj]]u [[1660]]. i nije bila u upotrebi od tada.</ref>, koja je jedinstvena titula za [[Velika Britanija|britanskog]] ''[[de facto]]'' vladara, a imala je različita značenja u toku britanske [[historija|historije]].
== Amanet ==
[[Slika:Oliver Cromwell - Statue - Palace of Westminster - London - 240404.jpg|mini|lijevo|100p|Kip Olivera Cromwella ispred Westminstera (parlamenta) u Londonu.]]
Kontroverzan za života, injegov danaslik je njegovi likdanas dvojako prihvaćen u VelikojUjedinjenom BritanijiKraljevstvu. Jedni ga poštuju zbog političkog integriteta i parlamentarnih reformi koje su permanentnotrajno otklonile moć monarhije. Njegov kip stoji u dvorištu [[Westminster]]a, britanskog parlamenta, kao vječni zaštitnik demokracijedemokratije u [[Ujedinjeno Kraljevstvo|Ujedinjenom Kraljevstvu]].
OnCromwell je također dozvolio [[Jevreji|Jevrejima]]ma, dakoji sesu ponovo[[1290]]. naselegodine u Engleskoj (Jevreji su prvobitnobili protjerani od strane Edvarda[[Edvard I Engleski|Edvarda [[1290I]].), da se ponovo nasele u Engleskoj.
Drugi ga krive za masovne zločine tokom vojnih kampanji, pogotovo u [[Irska|Irskoj]] gdje je njegova mržnja prema [[Katoličanstvo|katolicima]] prouzrokovala veliki broj žrtava. Inače, Cromwell se za vrijeme svoje vladavine potpuno oslonjao na svoja vjerska ubjeđenja, engleskog Puritanca, te je masovno proganjao katolike i aktivno podsticao Protestantske političke ciljeve<ref>Npr. britanski parlament je tek krajem 19. stoljećavijeka dozvolio ne-kršćanimanekršćanima da budu poslanici, tj. članovi parlamenta.</ref>.
== Bilješke ==
| 