Verzija na dan 8 oktobar 2020 u 00:49 uredi Nemanjab993 (razgovor \| doprinosi) 4 edits No edit summary oznake: mobilno uređivanje mobilno veb-uređivanje ← Starija izmjena		Verzija na dan 8 oktobar 2020 u 03:12 uredi poništi Nerko65 (razgovor \| doprinosi) Urednici 9.453 edits +Kategorija:Umrli 1574.; +Kategorija:Srpski patrijarsi; +Kategorija:Bosna i Hercegovina u Osmanlijskom Carstvu; +Kategorija:Biografije, Višegrad (uz pomoć HotCata) Novija izmjena →
Red 1: [[Datoteka:Makarije Sokolovic.jpg\|thumb\|Patrijarh srpski Makarije]] '''~~Patrijarh srpski~~ Makarije Sokolovic''' (~~ćir.~~[[ćirilica]]: ~~Патријарх~~Макарије ~~српски Макарије~~Соколовић) je bio prvi [[patrijarh]] [[Srpska pravoslavna crkva\|Srpske pravoslavne crkve]] kada je ona obnovljena kao [[Pećka patrijarhija]] [[1557.]] godine. S ~~trona~~položaja sepatrijarha povukao se [[1571.]], a umro [[1574.]] godine. Njegov brat ili bliži srodnik bio je turski veliki vezir [[Mehmed-paša Sokolović]] koji je zaslužan za obnavljanje Pećke patrijarhije. Prije toga, ovaj prostor je bio pod upravom [[Ohridska arhiepiskopija\|Ohridske arhiepiskopije]]. Međutim, nisu svi prihvatili ovakvo stanje, pogotovo metropolit smederevski Pavle koji je težio samostalnom upravljanju srpskom crkvom. Obnavljanje Pećke patrijarhije 1557. imalo je za cilj riješiti stanje raskola i stabilizirati unutrašnje stanje [[Otomansko carstvo\|Otomanskog carstva]]. Prostor patrijaršije obuhvaćao je pored zemalja [[Car Dušan\|cara Dušana]] i [[Car Uroš\|Uroša Nemanjića]], još i područja [[Bačka\|Bačke]], [[Banat]]a, [[Baranja\|Baranje]], [[Srijem]]a, [[Slavonija\|Slavonije]], Bosanske krajine, [[Bosna\|Bosne]], [[Lika\|Like]], [[Krbava\|Krbave]] i [[Dalmacija\|Dalmacije]], i imao je više od četrdeset [[episkopija]], među njima i novoosnovane: Trebinjsku i Požešku. Pećka patrijaršija funkcionirala je do [[1766.]] kada je ponovo ukinuta i taj prostor potčinjen [[Carigradska patrijarhija\|Carigradskoj patrijarhiji]]. Red 8: Patrijarh Makarije je od sultana dobio sve povlastice koje je imao carigradski patrijarh: upravljanje crkvenom imovinom, naplaćivanje crkvenih dažbina, naslijeđivanje imovine onih koji su umrli bez nasljednika, potvrđivanje pravila svih esnafskih organizacija, suđenje u bračnim sporovima i predmetima kaznene prirode. Za vrijeme patrijarha Makarija obnovljeni su manastiri: [[Manastir Banja\|Banja]] kod [[Priboj]]a, [[Manastir Gračanica\|Gračanica]], [[Manastir Studenica\|Studenica]], Pećka patrijarhija, i [[Budisavci]] na [[Kosovo\|Kosovu]]. U manastirima je oživjela ikonopisačka, zlatarska i prepisivačka djetalnost. ~~Umjetnosti~~Umjetnost, [[književnost]] i cjelokupna srpska kultura (pod snažnim utjecajem [[Bizantijska umjetnost\|bizantijske umjetnosti]]) doživljavaju tada svojevrsnu [[renesansa\|renesansu]]. Zbog bolesti povukao se s ~~trona~~položaja patrijarha 1571. godine predajući ga svom sinovcu [[Antonije Sokolović\|Antoniju Sokoloviću]]. Umro je 1574. godine. Srpska pravoslavna crkva ga svetkuje na dan [[30. ~~kolovoza~~augusta]] po [[Julijanski kalendar\|julijanskom]], tj. [[12. ~~rujna~~septembra]] po [[Gregorijanski kalendar\|gregorijanskom kalendaru]]. Odbor akademika [[Srpska akademija ~~znanosti~~nauka i umjetnosti\|Srpske akademije ~~znanosti~~nauka i umjetnosti]] ga je [[1993.]] godine uvrstilo na [[Dodatak:Popis sto najznačajnijih Srba\|popis sto najznačajnijih Srba]]. == Literatura == Red 21: * Војин С. Дабић, "Макарије Соколовић", Српски биографски речник 5, Нови Сад 2011, 757-759. * {{Cite journal\|ref=harv\|last=Sotirović\|first=Vladislav B.\|authorlink=Владислав Б. Сотировић\|title=The Serbian Patriarchate of Peć in the Ottoman Empire: The First Phase (1557-94)\|journal=Serbian Studies: Journal of the North American Society for Serbian Studies\|year=2011\|volume=25\|issue=2\|pages=143–169\|url=https://www.researchgate.net/profile/Vladislav_Sotirovic2/publication/265712072_The_Serbian_Patriarchate_of_Pe_in_the_Ottoman_Empire_The_First_Phase_155794/links/54a8610a0cf267bdb90b3361/The-Serbian-Patriarchate-of-Pe-in-the-Ottoman-Empire-The-First-Phase-155794.pdf}} [[Kategorija:Umrli 1574.]] [[Kategorija:Srpski patrijarsi]] [[Kategorija:Bosna i Hercegovina u Osmanlijskom Carstvu]] [[Kategorija:Biografije, Višegrad]]

Razlika između verzija stranice "Makarije"