Razlika između verzija stranice "Raspad Jugoslavije"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
Red 73:
Tokom 1980-ih, [[kosovski Albanci]] počeli su tražiti da se njihova autonomna pokrajina prevede u saveznu republiku, počevši sa [[Protesti na Kosovu 1981.|protestima 1981]]. Etničke tenzije između Albanaca i [[Srbi na Kosovu|Srba na Kosovu]] ostale su visoke čitavu deceniju, što je rezultiralo povećanju neslaganja Srba širom Jugoslavije visokoj autonomiji provincija i neefikasan sistem konsenzusa na federalnom nivou, što je viđeno kao prepreka srpskim interesima. Godine 1987, [[Slobodan Milošević]] je došao na čelo Srbije, te kroz niz populističkih poteza osigurao je ''de facto'' kontrolu nad Kosovom, Vojvodinom i Crnom Gorom, dobijajući visok nivo podrške među Srbima zbog njegove [[centralizam|centralističke]] politike. Milošević se susreo sa opozicijom partijskih lidera zapadnih republika, Slovenije i Hrvatske, koji su zahtijevali veću demokratizaciju države u skladu s [[Revolucije 1989.]] u [[Istočna Evropa|istočnoj Evropi]]. Savez komunista Jugoslavije raspao se u januaru 1990. duž federalnih linija. Republičke komunističke organizacije postale su zasebne socijalističke stranke.
Tokom 1990-ih, socijalisti (bivši komunisti) izgubili su moć od [[etnički separatizam|etničkih separatističkih]] stranaka u [[Izbori u Jugoslaviji|prvim višestranačkim izborima]] koji su se održali širom države, osim u Srbiji i Crnoj Gori, gdje su pobijedili Milošević i njegovi saveznici. Nacionalistička retorika na svim stranama postala je značajno vidljiva. Između juna 1991. i aprila 1992, četiri republike su proglasile nezavisnost (samo su [[Srbija i Crna Gora]] ostale
== Pozadina ==
Red 179:
Kao rezultat ovih događaja, februara 1989. rudari etničkih Albanaca na Kosovu organizovali su štrajk zahtijevajući očuvanje već sada, Ustavom zagarantovane autonomije Kosova. To je doprinijelo etničkom sukobu između albanskog i srpskog stanovništva unutar SAP Kosova. Albanci su tokom 1980-tih činili 77% stanovništa Kosova te bili većina u uvoj pokrajini.
U junu 1989, na 600. godišnjicu [[Kosovska bitka|historijskog poraza]] Srba na Kosovu, Slobodan Milošević održao je [[Govor na Gazimestanu]] pred oko 200.000 okupljenih Srba, sa srpskom nacionalističkom temom koja je namjerno i nikako u dobar trenutak evocirala srednjovjekovnu srpsku historiju. Miloševićev govor a posebno dio:
{{citat|Opet smo pred bitkama i u bitkama. One nisu oružane, mada ni takve još nisu isključene|izvod iz govora Slobodana Miloševića na Gazimestanu, 28. juna 1989.}}
mnogi su protumačili kao [[Velika Srbija|velikosrpske]] aspiracije i teritorijalno širenje Srbije. Miloševićev odgovor na nesposobnost i nefunkcionalnost saveznog sistema bila je centralizacija vlade. S obzirom na karakter Jugoslavije i njenu višenacionalnost kao i sve glasnije pozive za nezavisnost koje su upućivali predstavnici SR Slovenije i SR Hrvatske takvi potezi i preustroj Jugosavije smatrali su se neprihvatljivim što je samo ubrzalo raspad Jugoslavije.
== Početak ratova ==
| |||