Razlika između verzija stranice "Veb-stranica"

{{razlikovati|VebWeb-sajt}}

[[Datoteka:Web Page.png|thumb|Screenshot veb-web stranice na [[Wikipedia|Wikipediji]]]]

'''VebWeb-stranica''' je vebweb [[dokument]] pogodan za [[World Wide Web]] i [[internetski preglednik]].Internetski preglednik prikazuje vebweb-stranicu na [[monitor]]u ili [[mobitel]]ima. VebWeb-stranica je ono što se prikazuje, ali termin označava i [[datoteka|datoteku]], često napisanu [[HTML]] kodom ili sličnim markup jezikom, čija je glavna funkcija obezbijediti [[hypertext]] koji će [[navigacija|navigirati]] prema ''ostalim'' veb-web stranicama preko [[link]]ova. VebWeb preglednici upravljaju [[vebweb resurs]]ima centriranim oko zapisane vebweb-stranice, poput style sheet-ova, skripti i [[slika]], da bi prikazali veb-web stranicu.

Na mreži, veb-web preglednik može "hvatati" vebweb-stranicu sa udaljenog [[vebweb server]]a. Na višem nivou, vebweb server može ograničiti pristup na samo privatne mreže poput zajedničkih [[intranet]] mreža ili može pustiti pristup prema [[World Wide Web]]u. Na nižem nivou, vebweb preglednik koristi [[Hypertext Transfer Protocol]] (HTTP) da napravi takve zahtjeve.

''[[Statična vebweb-stranica]]'' je dobavljena upravo onakva kakva je pohranjena, kakav je i vebweb sadržaj na vebweb serverovom sistemu datoteka , dok je dinamična vebweb stranica generirana vebweb aplikacijom koja je upravljana softverom sa strane servera ili sa strane klijenta. Dinamične vebweb stranice pomažu pregledniku (klijentu) unaprijediti vebweb stranicu preko korisničkog inputa ka serveru.

VebWeb-stranice često sadrže informacije u obojenom tekstu i pozadinama i veoma često također sadrže linkove prema slikama i ponekad drugim tipovima medijskih datoteka prilikom prikazivanja završnog prikaza. Izgled, tipografska i shematska u boji informacija je omogućena preko [[Cascading Style Sheet]]a (CSS) instrukcija, koje mogu biti ugrađene u HTML ili predate preko zasebne datoteke, koja je izdvojena iz HTML-a. U drugom slučaju je posebno relevantno u kojoj je jedan dugi stylesheet relevantan za čitavu vebweb-stranicu: zbog načina HTTP rada, pretraživač će ga samo jednom preuzeti sa vebweb servera i koristiti [[keš memorija|keširanu]] kopiju za cijeli sajt.

Slike su pohranjene na vebweb serveru kao zasebne datoteke, ali opet HTTP dopušta fakt da jednom kada se vebweb-stranica skine na preglednik, veoma je tačno da će se sve povezane datoteke poput slika i tabela biti zatražene i procesuirane. HTTP 1.1 vebweb-server će održati konekciju sa preglednikom sve dok se svi povezani resursi koji se traže ne omoguće. [[Veb-Web preglednik|Veb-Web preglednici]] obično renderiraju slike zajedno sa tekstom i drugim materijalima prikazanim na vebweb-stranici.

{{Main|Dinamične vebweb-stranice}}

Korisnici sa nesposobnostima često koriste pomoćne tehnologije i adaptivne strategije prilikom pristupa vebweb-stranicama.<ref>{{cite web

Sa invaliditetom i nesposobni korisnici mogu onemogućiti preuzimanje i gledanje slika i drugih medija, uštede vremena, propusnost mreže ili samo da pojednostave svoje iskustvo pregledanja. Korisnici mobilnih uređaja često imaju ograničen prikaz i bandwidth. Svako može ne preferirati koristiti fontove, veličinu fonta, stilove i sheme boja po izboru dizajnera vebweb-stranice i mogu primijeniti ​​vlastite CSS stilove na stranicu. U [[World Wide Web Consortium]] (W3C) i [[Web Accessibility Initiative]] (WAI) preporučuju da bi sve vebweb-stranice trebale biti dizajnirane sa svim ovim opcijama.

''VebWeb-stranica'', kao set informacija, može sadržavati brojne tipove informacija, koje je moguće vidjeti, čuti ili uzajamno djelovati od strane korisnika:

:Napomena: na serverskoj strani, vebweb-stranica može također imati tzv. "Processing Instruction Information Items".

VebWeb-stranica može također sadržavati dinamično adaptirane informacione elemente, zavisne od renderiranja preglednika na lokaciji krajnjeg korisnika (preko korištenja IP adresnog praćenja ili "cookie" informacija). Sa malo više generalnog/šireg pogleda, neki informacijski (grupisani) elementi, kao što je navigacijska traka, su uniformni za sve vebweb-stranice, kao standard. Ova vrsta "veb-sajtovewebsajtove standardne informacije" snabdjevene tehnologijama kao što su vebweb šablonski sistemi.

VebWeb-stranice često zahtijevaju više prostora na ekranu nego što je na raspolaganju za određenu rezoluciju ekrana. Većina modernih preglednika ima [[klizač]] (klizni alat na strani ekrana koji omogućuje korisniku pomjeranje stranice gore ili dolje, ili sa strane u stranu) u prozoru kako bi se omogućilo korisniku da vidi čitav sadržaj. Pomicanje horizontalno je manje zastupljeno nego okomito pomicanje, ne samo zbog toga što se takve stranice često ne ispisuju ispravno, nego zbog neprijatnosti korisnika korištenja istog u odnosu na okomito pomicanje (miš ima samo vertikalni klizač). Kada se vebweb-stranice čuvaju u zajedničkom [[direktorij]]u na [[vebweb server]]u, oni postaju [[vebweb-sajt]].

VebWeb-sajt obično sadrži grupu vebweb-stranica koje su međusobno povezane ili imaju neku drugu koherentnu metodu navigacije. Najvažnija stranica na vebweb-sajtu je index stranica. Zavisno od konfiguracije vebweb servera, ove index stranice mogu imati više različitih imena, ali je najčešće ime: <code>index.html</code>. Kada preglednik posjeti [[homepage]] na vebweb-sajtu, ili bilo koji [[Uniform Resource Locator|URL]] ciljajući na direktorij umjesto na specifičnu datoteku, vebweb server će servirati index stranicu prema zahtjevajućem pregledniku. Ako nema indexne stranice definisane u konfiguraciji, ili ne postoji takva datoteka na serveru, ili će se prikazati greška ili će se prikazati lista datoteka koje su na serveru. VebWeb-stranica može biti jedna HTML datoteka, ili može biti više HTML datoteka koristeći okvire ili SSI-ove.

Okvirovi su poznati po uzrokovanju problema sa vebweb pristupnosti, autorskom pravu,<ref>{{cite web|url=http://www.bitlaw.com/internet/linking.html#Frames|title=Linking and Liability — Problems with Frames|publisher=Beck & Tysver|location=Minneapolis, USA|last=Tysver|first=Dan|date=1996–2008|accessdate=1. 5. 2009}}</ref> navigaciji, printanju i rangiranju pretraživačkih mašina i danas su manje korištene nego u 1990-tim.<ref name="w3c-frames"/> Okviri i SSI-ovi dopuštaju određeni sadržaj koji se pojavljuje na dosta stranica, kao što je stranična navigacija ili zaglavlja stranica, da budu ponovljeni bez ponavljanja HTML koda u više datoteka. Okvirovi i W3C preporučuju alternativu od 2000, &lt;object&gt; oznaku,<ref name="w3c-frames">{{cite web|url=http://www.w3.org/TR/WCAG10-HTML-TECHS/#frames|title=HTML Techniques for Web Content Accessibility Guidelines 1.0 - Frames|publisher=W3C|date=6. 11. 2000|accessdate=1. 5. 2009|quote=In the following sections, we discuss how to make frames more accessible. We also provide an alternative to frames that uses HTML 4.01 and CSS and addresses many of the limitations of today's frame implementations.

Kada se kreira vebweb-stranica, važno je osigurati kompatibilnost sa [[World Wide Web Consortium]] (W3C) standardima za HTML, CSS, XML i druge standarde. W3C standardi osiguravaju svim preglednicima koji se pridržavaju njihovih standarda prikazivanje identičnog sadržaja bez specijalnih dodataka i tehnika. Ispravno kodirana vebweb-stranica je dostupna većini preglednika, starijim i novijim, rezolucijama ekrana, ako i korisnicima sa audio i vizuelnim nedostacima/poteškoć ama.

Obično, vebweb-stranice danas postaju više dinamične. Dinamična vebweb-stranica je ona koja je kreirana od strane servera u trenutku zahtjeva, koju šalje server prema krajnjem korisniku. Ovi tipovi vebweb-stranica obično nemaju direktni link ili statični URL koji je sa njima asociran. Danas, ovo može biti viđeno kod većine popularnih foruma, online shoppinga, čak i na Wikipediji. Ova praksa teži da smanji količinu statičnih stranica u cilju spremanja relevantne vebweb staničnne informacije u bazi podataka. Neke pretraživačke mašine imaju težak posao prilikom indeksiranja veb-web stranice koja je dinamična, tako da statična vebweb-stranica može biti omogućena za ove svrhe.

U cilju grafičkog prikaza vebweb-stranice, potreban je internetski preglednik. Ovo je tip softvera koji može "dobaviti" vebweb-stranice sa [[Internet]]a. Većina danjašnjih internetskih preglednika sadržava mogućnosti prikazivanja izvornog koda. Prikaz stranice u tekstualnom pregledniku će također prikazati izvorni kod.

Za kreiranje vebweb-starnice, potreban je tekstualni uređivač ili specijalni HTML uređivač (poput Adobe Dreamweaver). U cilju uploada kreiranje vebweb-stranice na vebweb server, obično je potreban [[File Transfer Protocol|FTP client]] program.

Dizajniranje vebweb-stranice je visoko personalan dio posla. Dizajn može biti urađen prema ličnom ukusu ili izborom raznih šablona koji već postoje. VebWeb šabloni dopuštaju vebweb dizajnerima mijenjanje sadržaja vebweb-stranice bez brige o općoj estetici. Većina ljudi objavljuju svoje vlastite vebweb-stranice koristeći proizvode kao Tripod ili Angelfire. Ovi vebweb alati nude besplatno kreiranje vebweb-stranice i hosting do određenog ograničenja. Drugi načini kreiranja vebweb-stranice je skidanje specijaliziranog softvera, poput [[Wiki]]-a, [[content management system|CMS]]-a ili foruma. Ove opcije dopuštaju brzo i jednostavno kreiranje vebweb-stranice koje su obično dinamične.

Dok korisnik pregleda vebweb-stranicu, kopija iste je sačuvana lokalno; to je što se prikazuje. Zavisno od postavki preglednika, ova kopija može biti obrisana u bilo kojem trenutku, ili pohranjena neograničeno, ponekad da korisnike to i ne zna. Većina GUI preglednika omogućava opcije za spašavanje vebweb-stranice trajno. One mogu sadržiti:

* Sačuvaj cijelu vebweb-stranicu - Sve slike i drugi resursi, uključujući stilove i skripte se preuzimaju i sačuvavaju u novu fasciklu uz HTML, sa linkovima prema njima izmenjenim da se odnosi na lokalne kopije. Ostali relativni linkovi izmijenjeni u apsolutne

Većina operativnih sistema omogućuju aplikacijama kao što vebweb preglednici ne samo da štampaju trenutno posmatranu vebweb-stranicu na printer, nego opcionalno da "print" u datoteku koja se može posmatrati ili će se štampati kasnije. Neke vebweb-stranice su dizajnirane, na primjer upotrebom CSS, tako da su hiperlinkovi, meniji i druge stavke navigacije, koji će biti beskorisne na papiru, renderirani u print sa ovim u vidu. Ponekad, odredišne adrese hyperlinkova mogu biti prikazane izričito, bilo u tijelu stranice, ili se nalaze na kraju štampane verzije. Dizajneri vebweb-stranice mogu navesti u CSS da nefunkcionalni meniji, navigacioni blokovi i druge stavke mogu jednostavno biti odsutne iz štampane verzije.

* [[VebWeb dokument]]

* [[VebWeb dizajn]]

{{Refspisakreference}}