Verzija na dan 31 maj 2020 u 09:57 uredi THWTMJG (razgovor \| doprinosi) Automatski pregledani korisnici 2.981 edit m →‎Unutrašnja politika ← Starija izmjena		Verzija na dan 31 maj 2020 u 09:58 uredi poništi THWTMJG (razgovor \| doprinosi) Automatski pregledani korisnici 2.981 edit m →‎Turski rat za nezavisnost (1919–1923) Novija izmjena →
Red 113: [[Opći izbori u Osmanlijskom Carstvu 1919.\|Posljednji izbori]] za [[Generalna skupština Osmanlijskog Carstva\|osmanlijski parlament]] održani su u decembru 1919. Veliku pobjedu na izborima ostvario je [[Savez za odbranu anadolskih i rumelijskih nacionalnih prava]] (turski: ''Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti''), predvođen Atatürkom koji je ostao u [[Ankara\|Ankari]]. Parlament su 18. marta 1920. raspustili Britanci, nedugo nakon što je usvojen Nacionalni pakt. Atatürk je zbog toga pozvao na nove izbore da se uspostavi [[Velika narodna skupština Turske\|novi turski parlament]] u Ankari.{{sfn\|Ahmad\|1993\|p=50}} Velika narodna skupština (turski: ''Türkiye Büyük Millet Meclisi'') formirana je 23. aprila 1920.<ref>Heper, Metin; Sayari, Sabri (2013). ''The Routledge Handbook of Modern Turkey''. Routledge, str. 41.</ref> Dana 10. augusta 1920, [[Vezir\|veliki vezir]] [[Damat Ferid-paša]] potpisao je [[Sevrski sporazum]], finalizirajući pri tome planove o podjeli Osmanlijskog Carstva. Atatürk je insistirao na potpunoj nezavisnosti i zaštiti interesa turske većine na "turskom tlu", te je uspio pridobiti ~~skupštinu~~Skupštinu za stvaranje vojske. Atatürkova vojska suočila se sa više neprijatelja: [[Armija hilafeta\|Armiju hilafeta]] stvorili su Saveznici, na [[Tursko-armenski rat\|Istočnom frontu]] prijetili su [[Prva armenska republika\|Armeni]], dok su na [[Grčko-turski rat (1919–1922)\|Zapadnom frontu]], iz pravca Izmira, napredovale [[Helenska armija\|grčke snage]]. U januaru i februaru 1920, Atatürk je vodio turske snage u pobjedi nad Francuzima (uključujući [[Francuska armenska legija\|Francusku armensku legiju]]) u [[Bitka za Maraš\|bici za Maraš]] (današnji [[Kahramanmaraş]]). Nakon bitke došlo je do masakra između 5.000 i 12.000 [[Armeni\|Armena]], čime je armensko stanovništvo potpuno istrijebljeno u tom regionu.<ref>Kinross, Patrick (1992). ''Atatürk: a biography of Mustafa Kemal, father of modern Turkey''. New York: Quill/Morrow, str. 235.</ref><ref>Alayarian, Aida (2008). ''Consequences of Denial: The Armenian Genocide''. Karnac Books, str. 18.</ref> [[Datoteka:Kocatepe1922.jpg\|mini\|desno\|Atatürk na brdu Kocatepe tokom [[Bitka kod Dumlupınara\|bitke kod Dumlupınara]], koja je trajala od 26. do 30. augusta 1922.]] Turski vojni uspjesi protiv Armena u jesen 1920, a kasnije i protiv Grka, omogućeni su snabdijevanjem zlata i oružja od strane [[Boljševici\|boljševika]] od jeseni 1920. pa nadalje. Nakon niza bitaka, grčka vojska stigla je na rijeku [[Sakarya\|Sakaryu]], svega 80 km zapadno od Ankare. Atatürk je 5. augusta 1921. proglašen vrhovnim komandantom turskih snaga. Grčko napredovanje zaustavljeno je u [[Bitka na Sakaryi\|bici na Sakaryi]], koja se zbila od 23. augusta do 13. septembra 1921. Nakon ove pobjede, Velika narodna skupština dala je Atatürku čin maršala i titulu [[Gazija (titula)\|gazije]]. Saveznici su, ignorirajući razmjere Atatürkovih uspjeha, pokušali Turcima nametnuti izmijenjenu verziju Sevrskog sporazuma, ali je prijedlog odbijen. U augustu 1922, turske snage pokrenule su [[Bitka kod Dumlupınara\|žestok napad]] na grčke linije kod [[Afyonkarahisar]]a. Dana 9. septembra 1922. oslobođen je Izmir, čime su Grci istjerani iz Anadolije. == Uspostavljanje Republike Turske ==

Razlika između verzija stranice "Mustafa Kemal Atatürk"