Razlika između verzija stranice "Mustafa Kemal Atatürk"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
No edit summary |
||
Red 117:
[[Datoteka:Kocatepe1922.jpg|mini|desno|Atatürk na brdu Kocatepe tokom [[Bitka kod Dumlupınara|bitke kod Dumlupınara]], koja je trajala od 26. do 30. augusta 1922.]]
Turski vojni uspjesi protiv Armena u jesen 1920, a kasnije i protiv Grka, omogućeni su snabdijevanjem zlata i oružja od strane [[Boljševici|boljševika]] od jeseni 1920. pa nadalje.
Nakon niza bitaka, grčka vojska stigla je na rijeku [[Sakarya|Sakaryu]], svega 80 km zapadno od Ankare. Atatürk je 5. augusta 1921. proglašen vrhovnim komandantom turskih snaga. Grčko napredovanje zaustavljeno je u [[Bitka na Sakaryi|bici na Sakaryi]], koja se zbila od 23. augusta do 13. septembra 1921. Nakon ove pobjede, Velika narodna skupština dala je Atatürku čin maršala i titulu [[Gazija (titula)|gazije]]. Saveznici su, ignorirajući razmjere Atatürkovih uspjeha, pokušali Turcima nametnuti izmijenjenu verziju Sevrskog sporazuma, ali je prijedlog odbijen. U augustu 1922, turske snage pokrenule su [[Bitka kod Dumlupınara|žestok napad]] na grčke linije kod [[Afyonkarahisar]]a. Dana 9. septembra 1922. oslobođen je Izmir, čime su Grci istjerani iz Anadolije.
== Uspostavljanje Republike Turske ==
{{Također pogledajte|Lozanski sporazum}}
[[Datoteka:SevresOttoman1927.JPG|mini|desno|Granice Osmanlijskog Carstva prema Sevrskom sporazumu, koji je kasnije poništen i zamijenjen Lozanskim sporazumom.]]
[[Lozanska konferencija (1922–23)|Lozanska konferencija]] počela je 21. novembra 1922. Turski predstavnik İsmet İnönü odbijao je sve prijedloge koji su kompromitovali suverenitet države,{{sfn|Shaw|1976|p=365}} poput kontrole nad finansijama, [[Kapitulacije Osmanlijskog Carstva|kapitulacija]], [[Turski moreuzi|Turskih moreuza]] i slično. Iako je konferencija obustavljena 4. februara, nastavila se poslije 23. aprila s fokusom na ekonomska pitanja.{{sfn|Kinross|2003|p=100}} Dana 24. jula 1923. potpisan je Lozanski sporazum, kojim je Velika narodna skupština priznata kao vlada Turske.
Republika Turska proglašena je 29. oktobra 1923.<ref>{{cite web |url=https://www.britannica.com/place/Turkey/Declaration-of-the-Turkish-republic |title=Declaration of the Turkish republic |publisher=Encyclopedia Britannica}}</ref> Od tada se taj [[Dan Republike (Turska)|dan]] proslavlja kao državni praznik u Turskoj.<ref>{{cite web |url=https://www.timeanddate.com/holidays/turkey/republic-day |title=Republic Day in Turkey |publisher=timeanddate.com}}</ref>
== Napomene ==
| |||