Razlika između verzija stranice "Centralni nervni sistem"

 

== Mozak ==

*[[prednji mozak|prednjeg (velikog) mozga]],

*[[Međumozak|međumozga]],

*[[Produžena moždina|produžene moždine]].

 

U toku evolucije, je [[prednji mozak]] se najviše usložnjavao i anatomski i funkcijski. Njegova primarna funkcija je cenralizacija prijrms [[čulo mirisa|čula mirisa]], što obavlja kod nižih [fkičmenjak]]a. Kod viših je, osim mirisne, dobio ulogu glavnog koordinacijskog centra i centra viših [[nerv]]nih funkcija.

 

{{Glavni|Veliki mozak}}

 

Međumozak (''diencephalon'') je pokriven ostalim dijelovima mozga, tako da se vidi samo sa donje strane. U njemu je [[treća moždana komora]]. Na krovu se nalazi [[epifiza]], [[žlijezda]] sa unutrašnjim lučenjem. Na donjoj strani, tj, podu komore, označenoj kao [[hipotalamus]], nalazi se ljevkasto ispupčenje (infundibulum) koje je u vezi sa [[hipofiza|hipofizom]]. Hipotalamus je vrlo značajan refleksni centar koji kontrolita tjelesnu temperaturu, rad unutrašnjih organa, [[krvni pritisak]], san, osećaj [[glad]]i, [[žeđ]]i, [[strah]]a, [[bijes]]a.

{{poseban članak|međumozak}}

 

{{Glavni|Srednji mozak}}

Srednji mozak (''mesencephalon'') je posebno razvijen kod [[kičmenjaci|nižih kičmenjaka]]. Uzdužnom brazdom podeljen je na dva dijela, a samo kod [[sisar]]a postoji i poprečna, koja ga dijeli na četiri režnja. U srednjem mozgu nema komora; tu se nalazi [[Silvijusov kanal]] koji povezuje [[treća komora|treću]] i [[četvrta komora|četvrtu moždanu komoru]]. Duž njegove osnove pružaju se snopovi vlakana koji povezuju [[prednji mozak]] sa [[produžena moždina|produženom moždinom]] i [[mali mozak|malim mozgom]].

 

{{Glavni|Mali mozak}}

Mali mozak (''cerebellum'') je kod sisara podeljen na dvije hemisfere i srednji dio. Centar je ravnoteže i mišićne koordinacije pa je njegova veličina srazmjerna pokretljivosti životinje. Naročito je jako razvijen kod [[životinja]] koje se brzo i okretno kreću (kod [[riba]] su to npr. [[ajkule]], kod [[ptica]] su to dobri letači, a kod sisara trkači). Kod [[vodozemciwvodozemaca]] i [[gmizavci|gmizavaca]] je slabo razvijen.

[[Siva masa]] je na periferiji (kori) malog mozga, dok je bijela u unutrašnjosti. Kod sisara je površina dolazi jako nabirana, pa bijela masa zalazi između nabora sive, što na poprečnom presjeku izgleda kao razgranato drvo. Usled toga se vrlo često naziva ''drvo života''.

 

{{Glavni|Produžena moždina}}

Produžena moždina (''medulla oblongata'') je zadnji dio mozga koji se nastavlja na kičmenu moždinu. U njoj se nalazi [[četvrta komora]], čiji je krov jako tanak, ali su pod i bokovi zadebljali i u njima se nalaze: