Razlika između verzija stranice "Mrežnjača"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
(review)+Dopuna |
||
Red 1:
{{
[[Datoteka:Schematic diagram of the human eye multilingual.svg|mini|desno|250px|Dijagram ljudskog oka: mrežnjača (18)]]
'''Mrežnjača''' ({{lat|retina}}) je unutrašnja ovojnica [[oko|oka]]. Smještena je na stražnjem dijelu [[očna jabučica|očne jabučice]] i njen je najvažniji dio. Sadrži vidne ćelije, štapiće i čunjiće koji pomažu u prepoznavanju [[svjetlo|svjetla]] i raspoznavanju [[boja]]. Povezane su sa živčanim vlaknima koja se udružuju u [[vidni
== Građa i funkcija ==
[[Fiziologija]] mrežnjače ispoljava veliku raznolikost u životinjskom carstvu, što se objašnjava različitim funkcijama koje mora obaviti. Ali se odavno zna da sve varijante slijede slične modele organizacije. Obično se, međutim, opisuje oko [[primat]]a, najčešće ljudsko.
Mrežnjača se sastoji od naslaganih slojeva u radijalnom pravcu (od površine mrežnjče na stražnjem dijelu oka):
[[Datoteka:Retina.svg|mini|thumb|center|600px|Struktura mrežnjače]]
#'''Jednolaminatni sloj''' fotoreceptorskih ćelija '' glutamatergičnih [[čunjić]]a unutar [[žuta mrlja|žute mrlje]] ili [[držati]] s više periferno pričvršćena na [[pigment]]ni [[epitel]] pod mrežnjačom;
#'''Vanjski pleksformni sloj''' formiran od horizontalnih ćelija H1 i H2;
#'''Unutarnji jezgarni sloj''' (ili interni sloj jezgra) formiran od bipolarnih ćelija i GABAergičnih glicinergina, više vrsta:
# * Periferne bipolne ćelije, specifični [[štapić]]i, i
# * Centralne bipolna ćelije, specifični [[čunjić]]i, koji imaju najmanje sljedeće pod-klase: ''gigantski'', ''difuzni'', ''patuljasti'' i ''S-čunjići'';
# '''Unutrašnji pleksiformni sloj''', formiran od amakrinih ćelija;
# '''Ganglijski sloj sloj''' ćelija (više od dvadeset vrsta) čiji aksoni (~ 1,25 miliona) se ekscentrično spajaju na optički disk (uključujući i manje slojeve i nefotosenzitivne ćelije) dati vidnog nerva.
Mrežnjača je, s druge strane, ima dvostruku arhitektonsku organizaciju: kružnu i i tangentnu.
* Fotoreceptori, bipolarniećelije (kao i neki amakrine ćelije unutrašnjeg pleksiformnog sloja) i gangliona definiraju radijalne mreže, dok
*ćelije unutrašnjeg i vanjskog pleksiformnoog sloja grade tangentne mreže.
=== Radijalna mreža ===
[[Datoteka:Gamme luminance.svg|mini|thumb|500px|center| Raspon osvjetljenja za vizuelne sisteme<br>Tranzicija iz noći u dan prati povećanje intenziteta svjetla od 50 milijardi puta. <br>Da bi se prilagodili ovom značajno dinamičnom rasponu, [[sisar]]ska mrežnjča ima dvije vrste fotoreceptora, [[tapić]]e [[čunjić]]e. Štapići su vrlo osjetljivi na najmanje osvjetljenja i omogućavaju noćni vid, ali se u sumraku brzo zasite. Čunjići onda preuzimaju ulogu glavnih fotoreceptora.]]
[[Datoteka:Cone cell gangl.svg|vignette| Funkcijske veze između bipolnih ćelija čunića ON i OFF i ganglionskih ćelija ON i OFF. Čepić je u središtu receptivnog polja.]]
U zavisnosti od intenziteta svjetlosti, bit će angažitrane tri djelomično različite, kako bi se osigurao prijenos [[foton]]a svjetla na receptore, a prijenos akcijskih potencijala sa ganglijskih ćelija.
receptora, a prijenos akcionih potencijala od strane ganglijskih ćelija.
* Za dnevno gledanje, fotorecepcija se uglavnom odvija u u centralnom dijelu žute mrlje:
: Aktiviraju se i sukcesivno povezuju hemijske [[sinapsa|sinapse]]:
:{{surligné|#fefee2|Čepići → Bipolne ćelije ON i OFF → Ganglijske ćelije ON i OFF.}}
: Nakon prezentacije svjetlosnih zraka u centru receptivnog polja (slika 5, između vremena T1 i 2.) Na hiperpolarizirani čepić i štapić glutamat u manjim količinama. To dovodi do postupnog aktiviranja ćelije u ON bipolnom centru i dipolne inaktivacije bipolarnih ćelija u OFF centru (pogledajte odjeljak ispod definicije "ćelija receptivnih polja"). Ovi suprotno bipolarni odgovori se objašnjavaju činjenicom da su oni ispoljavaju na njihovoj površini raznih [[glutamat]] receptora (GLU): bipolni ON imaju [[metabotropni receptor| metabotropne receptore]] Glu u kombinaciji sa G proteinom (mGluR6 ); OFF bipolne ćelije ispoljavaju [[ionotropni receptor| ionotropne receptore]] ([[AMPA receptora| AMPA]], [[kainat receptor| kainatne]]). Recptori mGluR6 zatvorili Na+ kanali na taj način hiperpolariziraju ćelije. Ali, ovdje smanjenje glutamata izaziva suprotnu dipolnu aktivaciju.
: Bipolne ćelije, kao što čunjići ocjenjuju električne odgovore. U retini, ganglionske ćelije samo odgovaraju [[akcijski potencijal| akcijskim potencijalima]].
* Za noćni vid (ili skotoptički vid), uglavnom u perifernim zoni.<ref>Bloomfield S. A., Dacheux R. F. (2001)ː Rod vision: Pathways and processingin the mammalian retina. Progress in Retinal and Eye Research, 20 (3)ː 351-384.</ref>:
[[Datoteka:Scotopic.svg|mini|thumb|500px| Štapići u skotoptičnom gledanju]]
: Aktiviraju se i sukcesivno povezuju hemijske i električne [[sinapsa|sinapse]]: štapići, ON bipolne ćelije, amakrine ćelije A (II) i specifične bipolne ćelije čunjića i ganglijskih ćelija ili direktno iz ćelija OFF ganglija u specifične čunjeve.
Drugim riječima, centralni čunjići su u stanju mirovanja, a bipolni i ganglijski čunjići stimuliraju periferne štapiće preko amakrinih ćelija.
{{istakao | # fefee2 | → Čepići (1) C. Bipolarni ON → štapići (2) C. Sve amakrine → (3) c akson. → bipolni čepić (4) C. ganglijski ON / OFF}}
Štapići se sastoji 4 sinapsne veze sa dvije jakde konvergencijske poente: 20 do 50 štapića konvergiraju na svakoj bipolnoj ćelija štapića (CBB) i od 20 do 25 CBB približava svakoj amakrinoj ćeliji AII. Sve u svemu, signale od najmanje hiljadu štapića konvergiraju u jednu ćeliju gangliona.<ref name=tayl>{{article
| nom = Taylor W. R. , Smith R. G.
| titre = Transmission of scotopic signals from the rod to rod-bipolar cell in the mammalian retina
| périodique = Vision Research
| lien périodique =
| volume =44
| année = 2004
| pages =3269-3276
}}</ref>.
Osim toga, štpići mogu odgovoriti na stimulaciju jednog fotona, a potrebno je najmanje stotinu da bi se dobio odgovor iz čepića. Ova organizacija značajno povećava amplitude signala i osigurava dobru osjetljivost pri slabom osvjetljenju.
: Na svjetlu, šipići kao i čunjići sue repolariziraju srazmjerno intenzitetu svjetla. Prijenos na bipolne ćelije je onda postepen, bez praga. Tako je samo iz retine ganglijskih stanica koje stvaraju akcijski potencijal.
*Viđenje u sumraku (ili mezopični vid):
: Ova vrsta vida uključuje periferne štapiće koji, kroz horizontalne sinapse, aktiviraju centralne čunjiće, koji bi inače mirovali zbog niskog intenziteta svjetlosti. Ovo rezultira u održavanju aktivnosti mreža kje su uključene u dnevno viđenje.
: Strogo govoreći, ovaj tip mreže je prilično tangentni a ne radijalni, a dijelom je odgovoran za gubitak ugaone rezolucije (ali i gubitka razlikovnja boja) prilikom gledanja tamnih područja slike, čak i u dnevnim posmatranjima.
{| class="wikitable" align="center"
|-
|bgcolor=#25fde9 align="center" | '''Sistem građe mrežnjače <br>( relej: gornji kolikulus bez projekcija na korteks)'''
| bgcolor = # 87e990 align = "center" | '' 'System-prošaran <br/> Géniculo (relej: bočni kolenastog tijelo sa projekcijom na primarnom vizualni korteks (striate korteksa i V1))' '
relais: colliculus supérieur sans projection sur le cortex)'''
|bgcolor=#87e990 align="center" | '''Sistem prugastog tijela<br/> (relej: bočnio koljenastog tijelo sa projekcijom na primarni vidni korteks (prugasti korteks i V1)'' '
corpus genouillé latéral avec projection sur le cortex visuel primaire (cortex strié et V1))'''
|-
! Peruferna mrežnjača!! Centralna mrežnjača
|-
| Aktivacija štapića ||Aktivacija čepića (čunjića)
|-
|Odnosi konvergencije || Odnosi pojedinačne aktivnosti
|-
|Ganglijski tip M (magaćelijski: veliko, široko polje prijema, fazna adaptacija) || P-tip ganglija (parvoćelijski: mala veličina, malo polje prijema, tonirana adaptacija).
| -
| Visoka osjetljivost || Niska osjetljivost
|-
| Mala snaga diskriminacije || Visoka oštrina vida
| -
| Obrađuje informacije o pokretima|| Obrađuje informacije koje se odnose na oblik i boju
| -
| Uloga: Otkrivanje informacija || Uloga: Potvrđivanje Informacija
|}
==Tangentna mreža==
# U vanjskom pleksiformnom i unutrašnjem jezgarnom sloju:
#: Horizontalne ćelije [[γ-aminobuterna kiselina | GABAergična]], u kontaktu sa štpićima i čunjićima, međusobno lokalno povezivanje zahvaljujući raskrsnicama, i sudjelovanje u generiranju antagonizma centar / periferija.
# U pleksiformnom unutrašnjem sloju:
#: Postoje mnoge klase amakrinih ćelija, kao što su amakrine ćelije A I. A {{II}} koje se uključuju u složenu mrežu s bipolarnim i ganglijskim ćelijama, ali također [[dopamin]]skim ćelijama ili interpleksiformnim ćelijama kojima se uređuje djelovanje horizontalnih ćelija, na primjer.
==Također pogledajte==
== Reference ==
{{refspisak}}
==Vanjski linkovi ==
[[Kategorija:Anatomija]]
[[Kategorija:Oftalmologija]]
[[Kategorija:Oko]]
| |||