Razlika između verzija stranice "Krebsov ciklus"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Red 167:
=== Prethodni procesi Krebsovog ciklusa ===
Krebsov ciklus je drugi stupanj razgradnje [[ugljikohidrat]]a. Prvi, [[glikoliza]], razgrađuje [[glukoza|glukozu]] i ostale [[Šećeri|šećere]] u pirogrožđanu kiselinu ([[piruvat]]), [[α -ketokiselina|α-ketokiselinu]] sa tri atoma ugljika. Kod [[eukarioti|eukariota]] piruvat se prenosi iz citoplazme u mitohondrije, gdje pod uticajem enzima gubi jedan atom ugljika i nastaje acetil-CoA. Ta se reakcija zove [[oksidativna dekarboksilacija piruvata]], a enzim koji je katelizira je [[piruvat dehidrogenaza]]. Prvi substrat u Krebsovom ciklusu je acetil CoA, koji se oslobađa u mitohondrijama.
Kao izvor energije u Krebsovom ciklusu, indirektno služe i [[bjelančevina|bjelančevine]] i njihovi produkti. Bjelančevine se putem[[proteoliza|proteolize]] razgrađuju u osnovne građevne jedinice: [[aminokiselina|aminokiseline]]. Neke od njih, kao [[aspartat]], [[valin]] i [[izoleucin]] mogu se direktno pretvoreni u međuspojeve samog ciklusa. Ostale mogu biti preći u [[Šećeri|glucide]] (ugljikohidrate) i uključiti se u ciklus preko metaboličkih puteva karakterističnih za ugljikohidrate.
Produkti razgradnje [[masti]] su također izuzetno važni izvori energije, koji direktno i indirektno ulaze u Krebsov ciklus. Razgradnju [[masti]] kataliziraju enzimi [[lipaza|lipaze]], koje oslobađaju [[masne kiseline]] i [[glicerol]]. [[Glicerol]] može ući u proces glikolize, osobito u ćelijama[[jetra|jetre]] ili biti pretvoren u glukozu u procesu [[glukoneogeneza|glukoneogeneze]]. U mnogim tkivima, pogotovo [[srce|srcu]], masne se kiseline razgrađuju tokom procesa [[beta oksidacija|beta oksidacije]] koja direktno proizvodi acetil CoA: osnovni [[Supstrat (biohemija)|supstrat]] Krebsovog ciklusa. [[Beta oksidacija]] može proizvesti i [[propionil CoA]], koji se putem glukoneogeneze pretvara u glukozu.
=== Procesi koji slijede Krebsov ciklus ===
Osnovni proces koji slijedi Krebsov ciklus je [[oksidativna fosforilacija]], metabolički put u kojem završava [[ćelijsko disanje]]. Glavna uloga te fosforilacije je [[oksidacija]] kofaktora NADH i FADH<sub>2</sub>, koji ponovo, u oksidiranom obliku, ulaze u Krebsov ciklus NAD<sup>+</sup> i FAD. Ovaj proces generira [[gradijent]] [[proton]]a i [[elektron]]a, čija se energija koristi za proces [[fosforilacija|fosforilacije]] molekula ADP u visokoenergetske molekule [[ATP]]. U tom se procesu protoni (H<sup>+</sup>) vežu na [[kisik]], kojeg organizmi unose iz atmosfere i stvaraju vodu kao konačni produkt. Oksidacijska fosforilacija, koja je relativno niska u Krebsovom ciklusu, uveliko povećava efikasnost proizvodnje visokoenergetskih nukleozida, kao što su ATP i GTP.
| |||