Razlika između verzija stranice "Glacijalni proces"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
No edit summary |
No edit summary |
||
Red 14:
== Mehanizam procesa ==
[[Datoteka:Formiranje leda lednika.jpg|mini|left|200px|Formiranje leda i glečera]]
Agens glacijalnog procesa je udruženo djelovanje temperaturnih promjena, tj. dejstvo mraza, kao i kinetičke energije snijega i leda. Do pokretanja snijega i leda dolazi postepeno, zbog toga što se naslage godinama ne otapaju, pa se, naslagama novog snijega, preko starijeg, povećava njegova ukupna debljina. Pod pritiskom naslaga debelih od 30 do 50 m počinje prekristalizacija donjih slojeva snijega i nastaje zrnasti snijeg. Prekristalisani zrnasti snijeg naziva se snježanik. U literaturi se veoma često koristi i njemački termin firn.
Daljim povećavanjem pritiska, usljed gomilanja novog snijega, snježanik prelazi u led. Snežanik se pod pritiskom otapa, pa se javlja pojava tečenja donjih slojeva, koji su oslobođeni pritiska. Ovaj proces ponavlja se iz godine u godinu, stotinama i hiljadama godina. Tako nastaju ogromne mase leda. Kada naslage leda postanu debele, on se ponaša plastično, i počinje da teče.
Pokrenuti led naziva se ledenjak ili [[glečer]] (prema izvornoj riječi iz njemačkog jezika) <ref name="Geomorfologija BG 2">Marković M., Pavlović R., Čupković T. 2003. Geomorfologija. Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva</ref>. Glečeri imaju veliku kinetičku energiju ali su im brzine kretanja obično vrlo male. Također, i snijeg može da ime veliku [[Kinetička energija|kinetičku energiju]]. Na strmim padinama, pri gravitacionom kretanju, snijeg može imati veliku kinetičku [[Energija|energiju]], i prilikom kretanja obuhvatati nagomilane snježne mase na padini. Obrušena masa snijega naziva se lavina.
Sadržaj glacijalnog procesa, kao geomorfološkog procesa, čine [[erozija]], transport i akumulacija materijala.
== Glacijalni proces u vremenu ==
| |||