Razlika između verzija stranice "Narodnooslobodilačka borba Jugoslavije"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m članak Narodno-oslobodilačka borba premješten na Narodnooslobodilačka borba: pravopis |
m sitne pravopisne izmjene |
||
Red 1:
{{Infokutija rat
| sukob =
| dio = [[Drugi svjetski rat]]
| slika = [[Datoteka:National Liberation War collage.jpg|300px]]
Red 24:
}}
[[Datoteka:Yugoslavia_1941_bs.PNG|thumb|250px|desno|Jugoslavija 1941. godine]]
Na području koje je godine [[1941]]. pripadalo [[Kraljevina Jugoslavija|Kraljevini Jugoslaviji]], kao i na područjima sa južnoslavenskim stanovništvom koja su bila u sastavu [[Italija|Italije]] ([[Istra]], [[Rijeka]], Kvarner i grad [[Zadar]]) te nakon rata pripojena [[Druga Jugoslavija|Drugoj Jugoslaviji]], razvio se [[1941]].-[[1945]]. godine '''Narodnooslobodilački rat''' uz sudjelovanje širih slojeva stanovništva, a na poticaj i pod kontrolom [[Komunistička partija Jugoslavije|Komunističke partije Jugoslavije]]. Rat je odnio brojne žrtve, ali je donio pobjedu [[antifašizam|antifašističkim]] snagama.
Pojam [[narodnooslobodilački rat]] odnosi se na borbu protiv stranih zavojevača i za društvenu preobrazbu u nekim zemljama [[Evropa|Evrope]] i [[Azija|Azije]] tokom [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]] (uključujući i [[Jugoslavija|Jugoslaviju]]), te na antikolonijalnu borbu naroda Azije i [[Afrika|Afrike]] nakon toga. Odnosi se na borbu koja nije uperena samo protiv stranih zavojevača, nego istovremeno stremi bitnom društvenom i političkom preobražaju ([[revolucija|revoluciji]]), te tokom borbe gradi svoje paralelne organe vlasti.
U slučaju Jugoslavije, [[Komunistička partija Jugoslavije|KPJ]], iako je svoje namjere iz taktičkih razloga često prikrivala, od početka ustanka imala je za cilj ne samo borbu protiv okupatora i njegovih domaćih pomagača (tzv. [[kvislinzi]] i [[kolaboracionisti]]), nego i osvajanje političke vlasti i socijalističku revoluciju u skladu sa [[komunizam|komunističkom]] ideologijom, koju su prihvaćale stranke članice [[Kominterna|Komunističke internacionale]].
U doba komunističke vlasti [[Druga Jugoslavija|Socijalističke Jugoslavije]], termin "narodnooslobodilački rat" imao je naravno apriorno pozitivno značenje, a socijalistička revolucija smatrala se epohalnim historijskim progresom koji se ne može dovesti u sumnju. Danas, iste termine možemo koristiti bez ocjenjivanja, pozitivnog ili negativnog, imajući u vidu ono što se zaista događalo i namjere ključnih sudionika. Objektivno, možemo govoriti o historijskim dešavanjima koja nazivamo "Narodnooslobodilački rat" (NOR) za vrijeme [[Drugi svjetski rat|Drugog svjetskog rata]], te [[socijalistička revolucija]] za vrijeme rata i poslije njega, a da su pri tome mogući različiti stavovi o tome da li je to bilo dobro ili loše (ili djelomično dobro, a djelomično loše).
Iako većina svjetskih i domaćih historičara smatra Narodnooslobodilačku borbu jednom od najvećih borbi Drugog svjetskog rata, [[neonacizam|neonacistički]], [[ustaše|ustaški]], [[četnici|četnički]] i slični pokreti je često pokušavaju ocrniti i prikazati kao negativnu.
Red 36:
== Terminologija ==
Kada se u doba [[komunizam|komunističke]] vlasti [[1945]].-[[1990]]. pisalo o ''Narodnooslobodilačkom ratu na području Jugoslavije'', redovno se koristilo veliko početno slovo: ''Narodnoooslobodilački rat'' i kratica NOR.
[[Komunistička partija Jugoslavije]] koristila je taj termin od početka ustanka, [[1941]]. Pojam '''Narodnoslobodilačka borba''' uglavnom se koristio kao sinonim; može se reći da je "borba" širi pojam od "rat". Borci NOR-a nazivaju se općim imenom [[partizani]]. Često se koristila proširena sintagma ''Narodnooslobodilački rat i socijalistička revolucija''.
== Reference ==
<references/>
| |||