Razlika između verzija stranice "Carica Matilda"

[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
No edit summary
No edit summary
Red 32:
Nakon smrti Henrika V [[1125]]. godine, Matilda je ostala udovica u dobi od dvadeset i tri godine i bez djece. Matildin brat, [[Vilim Adelin]], nestao je nekoliko godina prije kada je brod kojim je putovao potonuo, te je Matilda ostala jedini zakonski nasljednik engleske krune. Vratila se u Englesku i otac ju je priznao za svoju prijestolonasljednicu uz saglasnost barona koji su se zakleli da će je prihvatiti za monarhinju ukoliko Henrik I umre ne ostavivši zakonskog sina.
 
Godine [[1127]]. ponovno se udala, i to za [[Gotfrid V Anžujski|Gotfrida]], nasljednika grofovije [[Anžuj]] u zapadnoj [[Francuska|Francuskoj]]. Gotfrid je bio jedanaest godina mlađi od Matilde, koja je udavši se za njega postala grofica od Maine. Njihov brak u početku nije bio sretan; Matilda ga je ubrzo napustila i vratila se ocu. Par se pomirio [[1131]]. godine i nastavio zajednički život. Imali su tri sina: [[Henrik II Engleski|Henrika]] rođenog [[5. mart]]a [[1133]]. godine, [[Gotfrid VI Anžujski|Gotfrida]] rođenog [[1134]]. godine, i [[Vilim od PoitouaAnžuvinski|Vilima]] rođenog [[1136]]. godine. Rođenje njenog drugog sina, nazvanog po ocu, bilo je teško i umaloskoro uzrokovalo Matildinu smrt.
 
== Rat sa Stefanom ==
 
Henrik I je umro [[1135]]. godine i Matilda, koja je u to vrijeme sa mužem živjela u Anžuju, je trebala naslijediti englesku krunu. Međutim, njen rođak, [[StefanStjepan, Engleskikralj Engleske|Stjepan od Bloisa]], iskoristio je Matildino odsustvo i uzurpirao je tron uz podršku većine barona koji su time prekršili prethodno datu zakletvu Matildi.
 
Uslijedio je dugi [[građanski rat]] tokom kojeg nijedna strana nije bila u prednosti duži period vremena. StefanuStjepanu je najveću podršku pružala njegova supruga, [[Matilda I, grofica BolonjskaBolonje]], imenjakinja i prva rodica carice Matilde. Matildi je, sa druge strane, veliku podršku pružao njen vanbračni polubrat, [[Robert od Gloucestera]].
 
Matilda je u najvećoj prednosti bila u aprilu [[1141]]. godine, kada je njena vojska potukla i zarobila StefanaStjepana u bici kod Lincolna, nakon čega je StefanStjepan zbačen sas prijestolja. Matilda je tako dobila kontrolu nad kraljevstvom, ali sebe nije proglasila kraljicom, pošto je tatu titulatitulu smatranaželjela prikladnomuzeti zanakon kraljevusvoje ženukrunidbe, već se oslovljavalanazivala ''gospodaricom Engleza''. To je također bio običaj kod anglosaksonskih vladarica, a sama riječ ''queen'' ("kraljica") je imala korijen u anglosaksonskoj riječi koja je značila "supruga", te je Matilda stoga željela sebe označiti kao vladaricu, a ne vladarevu ženu.
 
Nedugo nakon što je zarobila StefanaStjepana, njegova supruga je pokrenula napad na Matildu i porazila je u bici kod Winchestera, te u razmjeni oslobodila StefanaStjepana. Nakon dugotrajnih borbi koji su Englesku uveli u razdoblje [[anarhija|anarhije]] Matilda je [[1147]]. bila prisiljena skloniti se kod polubrata u [[Normandija|Normandiju]]. Nakon Robertove smrti bila je prisiljena vratiti se u Anžuj.
 
== Posljednje godine ==
 
Matilda ipak nije gubila nadu; StefanStjepan je uspio osigurati krunu sebi, ali ne i svojim potomcima. Njegova vladavina je bila problematična i engleski baroni su ga natjerali da za svog nasljednika prizna Matildinog najstarijeg sina. Matilda se skrasila u Rouenu u Normandiji tokom posljednjih godina svoga života. Tu je imala vlastiti dvor i vodila je vojvodstvo tokom Henrikove odustnosti. Svjedočila je sukobima njenog najstarijeg sin Henrika i drugog sina Gotfrida, te preranoj smrti dvojice mlađih sinova. Tokom sinove vladavine Matilda je slavljena u Engleskoj i njeno ime je uvijek stajalo pored njegovog.
 
Matilda je umrla u Rouenu i tamo je sahranjena. Na njenom grobu je natpis: ''"Velika po rođenju, veća po braku, najveća u potomstvu; Ovdje leži Matilda, kćerka, žena i majka Henrika".'' Iako krunu nikada nije formalno dobila, ali neko vrijeme jeste vladala, Matilda je uspjela osigurati da njen sin iz braka sa Anžujskim grofom, [[Henrik II, kralj Engleske|Henrik]] naslijedi StefanaStjepana [[1154]]. godine, kao kralj Engleske, prvi iz dinastije Anjou-[[Plantagenet]]. Matildini su potomci kasnije zavladali cijelim [[Velika Britanija|britanskim]] ostrvom.
 
== Također pogledajte ==
Red 55:
 
{{Redoslijed|
|prethodnik = [[StefanStjepan, Engleskikralj Engleske|StefanStjepan]]
|gl_članak_funkcija = [[Popis engleskih i britanskih vladara|Gospodarica Engleza]]
(u borbi za prevlast sa [[Stefan, kralj Engleske|Stefanom]])
|nasljednik=[[StefanStjepan, Engleskikralj Engleske|StefanStjepan]]
}}{{Engleski vladari}}