Međuzvjezdana materija

Interstelarna ili međuzvjezdana materija ispunjava prostor između zvijezda u nekom zvjezdanom sistemu. Ona se sastoji od interstelarnog gasa, koji sadrži molekule i slobodne elektrone. Pored toga moguće je pojava u obliku interstelarne prašine od čvrstih čestica s radijusom 0,01 do 1 µm. Uopšteno gas i prašina se pojavljuju zajedno s tim da je učestalost gasa veća. Učešće interstelarne materije u odnosu na ukupnu procijenjenu masu Mliječnog puta iznosi oko 4,57 %. Raspoređena je uglavnom na galaktičnoj ravni debljine oko 200 Pa, djelomično je prozirna. Oko 50% interstelarne materije koncentrsano je u molekularnim oblacima koji zauzimaju samo 0,1% prostora, gustina se iznosi oko 10^-4/cm³. Temperatura, koja vlada u molekularnim oblacima, iznosi oko 19,5 K dok prosječni prečnik oko 100 sg. Zastpljen je pretežno vodik u obliku molekula H2, dok su ostali elementi pojavljuju u veoma kompleksnijim hemijskim spojevima. Dosta je prisutan i ugljen-monoksid. Budući da molekule zrače elektromagnetne talase u spektru radio talasa moguće ih je lako zapaziti. Kod difuznih (prozirnih) oblaka koji zauzimaju oko 2 % prostora vodik je zastupljen u obliku atoma zbog čega se područja nazivaju i HI Njihova gustina iznosi oko 10-1000 atoma cm³ a temperatura se kreće oko 80 K. Prisustvo gasa se može najlakše ustanoviti na osnovu apsorpcionih linije talasne dužine 21 cm. Budući da prašina apsorbira elektromagnetno zračenje, moguće je djelimično pomračenje zvijezde uz prividnu promjenu boje. Ukoliko zvijezda zrači vidljivu svjetlost plave boje ona će, nakon što prođe kroz prašinu, biti uočena kao crvena.

Molekularni oblak međuzvjezdanog gasa i prašine, koji se odvojio od magline sich aus dem Eta Carinae. Snimak teleskopa "Hubble" pokazuje isječak veličine oko sg