Kabuki
Ovom članku potrebna je jezička standardizacija, preuređivanje ili reorganizacija. |
Kabuki (jap. 歌舞伎, u značenju: „pjesma-ples-vještina” ili „neobično pozorište”[1]) jest vrsta tradicionalnog japanskog pozorišta u obliku igrane drame; nastalo krajem 16. i početkom 17. vijeka (period Edo); oslikava tadašnje političke i društvene promjene u zemlji, historijske događaje, moralne konflikte u ljubavnim odnosima i slično. Nasuprot starijim umjetničkim oblicima kao što je noh pozorište, koji su bili rezervirani za aristokratiju, kabuki je bio popularan među siromašnijim stanovništvom u gradovima. Od 2008. godine kabuki pozorište je upisano na UNESCO-ov spisak nematerijalne svjetske baštine u Aziji i Okeaniji[2].
| Kabuki pozorište | |
|---|---|
 Nematerijalna svjetska baština
| |
| |
| |
| Regija: | Azija i Pacifik |
| Godina upisa: | 2008. |
| ID: | 00163 |
| Ugroženost: | - |
| Link: | UNESCO |
Najpoznatije kabuki pozorište je Kabukiza u Tokiju.
Historija
uredi
Kabuki je nastao početkom 17. vijeka kada je Izumo no Okuni, vjerovatno miko (šamanska šinto sveštenica) u hramu Izumo-taisha, počela izvoditi nove plesove i pjesme u presuhlim koritima rijeke Kyoto.[3]
Kada je Tokugawa Ieyasu 1603. godine dobio titulu šoguna, u Japanu je otpočeo period jake vojno-centralizovane države i potpune izolacije. Ipak, japanski umjetnici su uspjeli iskoristiti takvo stanje za razvijanje umjetnosti, u pozorištu se razvija kabuki i bunraku drame, a u slikarstvu ukiyo-e (drvorez u boji). Kada se Japan 1868. god. otvorio svijetu, kabuki glumci nastojali pojačati ugled ovog pozorišta među gornjom klasom građana i prilagoditi tradicionalne stilove modernom ukusu. Danas je kabuki najpopularniji oblik tradicionalnog japanske drame.[2]
Odlike
urediIzvorno su u kabuki pozorištu glumile samo žene, ali su s vremenom muške uloge preuzeli muškarci, a kasnije i sve ženske, što je ostalo do danas. Glumci koji su se specijalizirali za ženske uloge se nazivaju onnagata. Ostale dvije značajne vrste glumaca su aragoto (grubi stil glume) i wagoto (nježni stil). Glumci koriste staromodni jezik koji sve teže razumiju čak i današnji Japanci. Pri tome govore monotonim glasom, praćeni tradicionalnim japanskim instrumentima. Pozornica je opremljena s nekoliko sprava kao što je pješački most (hanamichi) koji se može pružiti u gledalište.
Kabuki drame se bave historijskim događajima i moralnim ljubavnim sukobima. Njegove karakteristike su jedinstvena muzika, kostimi, pozorišne sprave i pomagala, kao i specifične drame, jezik i načini glume kao što je mie u kojem glumac mora držati određenu pozu koja utvrđuje njegov karakter. Keshÿ, posebna vrsta snažne šminke, pruža element lako prepoznatljivog stila, čak i onima koji nisu upoznati s ovim umjetničkim oblikom.[2] Tako je nastao izraz kabukimono (歌舞伎者) za osobe koje bi se odjevale bizarno i šepurile po ulici.
Reference
uredi- ^ Louis Frederic, „Kabuki” u djelu Japan Encyclopedia, 2002., Harvard University Press, Cambridge, Massachusetts
- ^ a b c Kabuki theatre na službenim stranicama UNESCO-a (en) Preuzeto 24. novembar 2012.
- ^ Francils Haar, Japanese Theatre In Highlight: A Pictorial Commentary, 1971. Greenwood P., Westport, str. 83.
Vanjski linkovi
uredi