Evanđelje po Ivanu
Evanđelje po Ivanu (grč. Κατὰ Ἰωάννην εὐαγγέλιον) je četvrta knjiga Novog zavjeta. Napisano je oko 100. godine, i po vremenu pisanja je posljednje kanonsko jevanđelje. Njegova je kratica Iv.
Evanđelje po Ivanu se značajno razlikuje od ostala tri evanđelja (po Mateju, Marku i Luki), i pisano je primjetno drugačijim stilom.[1] Ivan se donekle distancira od Isusove istorijske ličnosti[2], i sadrži već razvijenu hristologiju koja Isusa smatra božanskim logosom.[3] Prethodna tri evanđelja govore uglavnom o Hristovim propovjedima u Galileji, dok se ovo više bavi propovjedima u Judeji. Za razliku od ostalih, ne sadrži ni jednu Isusovu parabolu. Pritom, Isusove riječi su dugi govori, a ne jezgrovite izreke.[1]
Evanđelje po Ivanu oslikava onovremeni sukob ranog hrišćanstva i judaizma.[4] Fariseji se predstavljaju na negativan način, jer nisu vjernici, dok su Jevreji prikazani kako se opredjeljuju za i protiv hrišćanstva[2], što nekad ide i do otvorenog antijudaizma.[5]
Evanđelje po Ivanu su mnogi gnostički hrišćani smatrali svojom knjigom i upotrebljavali kao primarni izvor za gnostičko učenje.[6][7] Pa ipak, rana crkva je, uprkos nekim protivljenjima, unijela ovo evanđelje u Novi zavjet.[8]
Reference
uredi- ^ a b Bart Ehrman - Isus to nije rekao (scribd)
- ^ a b Kembridžova ilustrovana istorija religije (str. 232-236), Stylos, Novi Sad, 2006. ISBN 86-7473-281-X
- ^ Harris 1985.
- ^ Lindars 1990 p. 53.
- ^ Elejn Pejgels - Poreklo Satane
- ^ Irenaeus, AH 3.11.7.
- ^ Vidjeti diskusiju u: E. Pagels, The Johannine Gospel in Gnostic Exegesis (Nashville, 1973).
- ^ Elejn Pejgels - Gnostička evanđelja (scribd)
Vanjski linkovi
uredi