Ehinokokoza
Ehinokokoza, takođe poznata i kao hidatidna bolest, hidatidoza ili ehinokokna bolest, je parazitska bolest uzrokovana pantljičarom tipa Ehinokokus. Ljudi mogu bolovati od dva osnovna tipa ove bolesti, cistične ehinokokoze i alveolarne ehinokokoze. Postoje dva manje uobičajena oblika policistične ehinokokoze i cistične ehinokokoze. Ova bolest obično počinje bez simptoma i kao takva može da traje godinama. Simptomi i znakovi koji se javljaju zavise od mjesta na kome se nalazi cista i od njene veličine. Alveolarna bolest obično počinje na jetri ali se može proširiti i na druge dijelove tijela, kao što su pluća ili mozak. Kada je zaražena jetra, oboljela osoba može osjećati abdominalni bol, izgubiti na težini, i dobiti žutu boju. Bolest pluća može uzrokovati bolove u grudima, kratak dah i kašalj.[1]
| Ehinokokoza | |
|---|---|
 | |
| Klasifikacija i vanjski resursi | |
| ICD-10 | B67 |
| ICD-9 | 122.4, 122 |
| DiseasesDB | 4048 |
| eMedicine | med/629 med/1046 |
| MeSH | D004443 |
Bolest se prenosi kada se hrana ili voda koji sadrže jajašca parazita pojedu, odnosno popiju, ili bliskim kontaktom sa zaraženom životinjom.[1] Jaja se oslobađaju kroz stolicu životinja mesojeda koje su zaražene parazitom.[2] Najčešće zaražene životinje su: psi, lisice i vukovi.[2] Ove životinje se zaraze tako što pojedu organe životinja koje imaju ciste, kao što su ovce ili glodari.[2] Tip bolesti koji će se javiti kod ljudi zavisi od tipa Ehinokokusa koji uzrokuje infekciju. Dijagnoza se obično uspostavlja putem ultrazvuka mada se takođe mogu koristiti i kompjuterska tomografija (CT) ili magnetna rezonanca (MRI). Test krvi koji analizira antitijela na parazite može biti od pomoći, kao i biopsija.[1]
Prevencija cističnog oboljenja se vrši tretiranjem pasa koji mogu biti nosioci bolesti i vakcinacijom ovaca. Liječenje je često teško. Cistično oboljenje se može drenirati kroz kožu, praćeno lijekovima.[1] Ponekad se ovaj tip bolesti samo prati.[3] Za alveolarni tip oboljenja često je potrebna operacija nakon koje će se uzimati lijekovi.[1] Lijek koji se koristi je albendazol koji možda bude potrebno uzimati godinama.[1][3] Alveolarno oboljenje može dovesti do smrtnog ishoda.[1]
Bolest se javlja u mnogim oblastima svijeta i trenutno je njom zaraženo oko jedan milion stanovnika. U nekim oblastima Južne Amerike, Afrike i Azije, i do 10% određene populacije je pogođeno.[1] Od 2010. godine ova bolest je izazvala oko 1200 smrtnih slučajeva što je manje od 2000 koliko ih je bilo u 1990. godini.[4] Ekonomski trošak bolesti je procijenjen na oko 3 biliona USD dolara godišnje. Ona može pogoditi i druge žiotinje kao što su svinje, krave i konji.[1]
Reference
uredi- ^ a b c d e f g h i "Echinococcosis Fact sheet N°377". World Health Organization. mart 2014. Pristupljeno 19. 3. 2014. no-break space character u
|title=na mjestu 16 (pomoć) - ^ a b c "Echinococcosis [Echinococcus granulosus] [Echinococcus multilocularis] [Echinococcus oligarthrus] [Echinococcus vogeli]". CDC. 29. 11. 2013. Pristupljeno 20. 3. 2014.
- ^ a b "Echinococcosis Treatment Information". CDC. 29. 11. 2013. Arhivirano s originala, 20. 3. 2014. Pristupljeno 20. 3. 2014.
- ^ Lozano, R (Dec 15, 2012). "Global and regional mortality from 235 causes of death for 20 age groups in 1990 and 2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010". Lancet. 380 (9859): 2095–128. doi:10.1016/S0140-6736(12)61728-0. PMID 23245604.