Džamska munara
Džamska munara je UNESCO-ov spomenik Svjetske baštine u zapadnom Afganistanu. Nalazi se u udaljenom i gotovo nepristupačnom području distrikta Šahrak u provinciji Gor uz rijeku Hari. Munara visoka 65 metara,[1] izgrađena je oko 1190. u potpunosti od spaljene cigle. Poznata je po složenoj dekoraciji od cigle, štukature i glaziranih pločica na kojima su natpisi sinajskog i Naskh pisma, geometrijski uzorci i stihovi iz Kur'ana. Od 2002. munara je na spisku ugrožene Svjetske baštine, jer je ozbiljno ugrožena erozijom i nije aktivno održavana. BBC je 2014. izvijestio da je toranj u neposrednoj opasnosti od urušavanja.[2]
| Svjetska baština | |
|---|---|
 | |
| Zvanični naziv | Džamska munara |
| Lokacija |  Afganistan |
| Kriterij | ii, iii, iv |
| Referenca | 211 |
| Uvrštenje | 2002 (26. sjednica) |
Svjetska islamska obrazovna, naučna i kulturna organizacija (ICESCO) uvrstila je 2020. Džamsku munaru kao kulturnu baštinu islamskog svijeta. Prema afganistanskom Ministarstvu vanjskih poslova (MFA), Džamska munara je prvi spomenik afganistanske kulturne baštine na listi ICESCO-a.[3]
Lokalitet uredi
Džamska munara vjerojatno se nalazi na mjestu glavnog grada dinastije Gurid, Firozkoh.[4]
Kružna munara stoji na osmougaonom postolju; imala je dva drvena balkona, a na vrhu je bila lampa.[5]
Džamska munara pripada grupi od oko 60 munara i tornjeva izgrađenih između 11. i 13. stoljeća u srednjoj Aziji, Iranu i Afganistanu.[4] Rečeno je da su munare izgrađene kao simboli pobjede islama, dok su ostale kule bile samo znamenitosti ili osmatračnice.
Prema tvrdnjama arheologa, 10 kilometara od munare otkriveno je i židovsko groblje s ostacima vojne zgrade, palače i keramičkog posuđa.[3]
Galerija uredi
-
Džamska munara, pogled na detalje -
Džamska munara, dio dekorativnih vanjskih natpisa -
Džamska munara, unutrašnjost -
Džamska munara na obali rijeke Hari
Reference uredi
- ^ "Afghan historic minaret of Jam 'in danger of collapse'". BBC. BBC News. Pristupljeno 5. 11. 2022.
- ^ "Afghan historic minaret of Jam 'in danger of collapse'". BBC News (jezik: engleski). 28. 8. 2014. Pristupljeno 5. 11. 2022.
- ^ a b "Minaret of Jam Listed as ICESOCO Heritage Site". TOLOnews (jezik: engleski). Pristupljeno 5. 11. 2022.
- ^ a b Thomas, David (2018). The ebb and flow of the Ghūrid empire. [Sydney]: Sydney University Press. ISBN 9781743325414. OCLC 1003642529.
- ^ Ghaznavid and Ghūrid Minarets, Ralph Pinder-Wilson, Iran, Vol. 39, 169-170.