CONCACAF Gold kup

nogometno nacionalno takmičenje Sjeverne, Srednje Amerike i Kariba

CONCACAF Gold kup (španski: Copa de Oro de la CONCACAF) je međunarodno nogometno takmičenje nacionalnih nogometnih ekipa članica CONCACAF-a za određivanje kontinentalnog prvaka Kariba, Sjeverne i Centralne Amerike.

CONCACAF Gold kup
Osnovano1963.
RegijaSjeverna Amerika, Centralna Amerika i Karibi (CONCACAF)
Broj ekipa16
Trenutni šampioni Meksiko (8. titula)
Najuspješniji klub Meksiko (8. titula)
Internet stranicaGold Cup
CONCACAF Gold kup 2021.

CONCACAF Gold kup se uglavnom održava svake druge godine. Izuzetak su bili turnir 1996. koji se održao nakon treće godine i turnir 2003. godine koji se održao nakon godinu dana. Pobjednici dva CONCACAF Gold kupa igraju baraž za odlazak na Kup konfederacija. U slučaju da jedna ekipa osvoji dva uzastopna prvenstva pravo odlaska na Kup konfederacija stiče bez igranja baraža.[1]

Historija

uredi
 
Pobjednici CONCACAF Gold kupa.

CONCACAF šampionat prije CONCACAF Gold kupa

uredi

CONCACAF je osnovan u sadašnjem obliku 18. septembra 1961. godine. Prethodno je bio podijeljen u manje regionalne podjele. Do tada su glavni savezi bili Confederacion Centroamericana y del Caribe de Futbol (CCCF) koji je osnovan 1938. godine (sastojao se od Centralne Amerike i većine Kariba) i nogometnog saveza Sjeverne Amerike (NAFC) osnovanog 1946. godine (koji se sastojao od Sjeverne Amerike a članice su bile SAD, Meksiko, Kanada i Kuba). Svaka konfederacija je održavala svoje takmičenje: CCCF prvenstvo i NAFC prvenstvo. CCCF prvenstva su se održala 10 puta u periodu od 1941. do 1961. godine kojeg je Kostarika osvojila sedam puta (1941, '46, '48, '53, '55, '60, '61), a po jednom El Salvador (1943), Panama (1951) i Haiti (1957). NAFC prvenstvo se održalo četiri puta: prvobitno 1947. i 1949. godine i kasnije, nakon 41 godinu odsustva; 1990. i 1991. godine. Meksiko je NAFC prvenstvo osvajio tri puta (1947, '49, '91) te Kanada jednom (1990).

CONCACAF prvenstvo

uredi

Nakon osnivanja CONCACAF konfederacije u sadašnjem obliku 1961. godine spajanjem NAFC-a i CCCF-a počelo se sa održavanjem kontinentalnog nacionalnog prvenstva. Prvo prvenstvo se održalo dvije godine nakon nastanka CONCACAF konfederacije u kojem je El Salvador izabran kao prva zemlja domaćin (1963). Prvi pobjednik prvenstva je bila Kostarika. The CONCACAF Campeonato de Naciones, kako se tada prvenstvo zvalo, održavalo se svake dvije godine u periodu 1963-1973. Drugo prvenstvo (1965) koje je održano u Gvatemali osvojio je Meksiko. Prvenstvo 1967. godine koje je održano u Hondurasu je osvojila Gvatemala. Prva reprezentacija koja se drugi put okrunila zlatnom medaljom je bila Kostarika. Ovo je bio i prvi naslov za nekog organizatora CONCACAF prvenstva. Dvije godine poslije i Meksiko je po drugi put osvojio prvenstvo koje se održalo prvi put na Karibima, na Trinidad i Tobagu. Sljedeće prvenstvo je održano 1973. na Haitiju kojeg je osvojio domaćin. Ovaj šampionat je ujedno bio i prvi u nizu kvalifikacija za Svjetsko prvenstvo 1974. Sljedeća dva prvenstva održana 1977. i 1981. su osvojili domaćini Meksiko i Honduras. Posljednja dva šampionata 1985. i 1989. godine su održana na području cijelog kontinenta bez fiksnog domaćina a pobjednici su bili Kanada i Kostarika.

CONCACAF Gold kup

uredi

Nakon ukidanja CONCACAF prvenstva CONCACAF konfederacija je opet 1990. kreirala takmičenje koje će odlučiti o novom kontitnetalnom šampionu. Ovaj događaj je imenovan kao CONCACAF Gold kup, a prvi domaćin novog kontinentalnog prvenstva su bile Sjedinjene Američke Države. Zemlja domaćin je ujedno postala i prvi prvak novog kontinentalnog takmičenja. Sljedeća tri šampionata je osvojio Meksiko (1993, 1996. i 1998). Na Gold kupu 1996. godine po prvi put je učestvovala ekipa koja nije članica CONCACAF-a Brazil.

Nakon 2000. godine broj učesnika na Gold kupu sa dotadašnjih 8 je povećan na 12 ekipa. Ujedno je povećan i broj pozivnica za ekipe koje nisu članice CONCACAF-a. Pobjednik prvenstva je bila Kanada pobijedivši u finalu Kolumbiju. Nakon tog prvenstva uslijedila je dominacija Meksika i Sjedinjenih Američkih Država koje su ujedno ekipe sa najviše šampionskih naslova.

Rezultati

uredi
CONCACAF Gold Cup
# Domaćin Finale Utakmica za treće mjesto
Prvak Rezultat Viceprvak Treće mjesto Rezultat Četvrto mjesto
1991.   SAD   
Sjedinjene Američke Države

0–0 (prod.)
(4–3 pen.)
  
Honduras
  
Meksiko
2–0   
Kostarika
1993.   SAD
  MEX
  
Meksiko

4–0   
Sjedinjene Američke Države
  Kostarika
  Jamajka
1–1
(prod.)(1)
1996.   SAD   
Meksiko

2–0   
Brazil

  
Sjedinjene Američke Države
3–0   
Gvatemala
1998.   SAD   
Meksiko

1–0   
Sjedinjene Američke Države
  
Brazil

1–0   
Jamajka
2000.   SAD   
Kanada

2–0   
Kolumbija

  Peru
  Trinidad i Tobago (2)
2002.   SAD   
Sjedinjene Američke Države

2–0   
Kostarika
  
Kanada
2–1   
Južna Koreja

2003.   SAD
  MEX
  
Meksiko

1–0   
Brazil

  
Sjedinjene Američke Države
3–2   
Kostarika
2005.   SAD   
Sjedinjene Američke Države

0–0 (prod.)
(3–1 pen.)
  
Panama
Nije igrano(2)
  Kolumbija
  Honduras
2007.   SAD   
Sjedinjene Američke Države

2–1   
Meksiko
  Kanada
  Guadeloupe
2009.   SAD   
Meksiko

5–0   
Sjedinjene Američke Države
  Kostarika
  Honduras
2011.   SAD   
Meksiko

4–2   
Sjedinjene Američke Države
  Honduras
  Panama
2013.   SAD   
Sjedinjene Američke Države

1–0   
Panama
  Honduras
  Meksiko
2015.   SAD
  KAN
  
Meksiko

3–1   
Jamajka
  
Panama
1–1(prod.)
(3–2 pen.)
  
Sjedinjene Američke Države

(ekipe sa pozivnicom napisane u italiku)

1 Kostarika i Jamajka rezultatom 1–1 i nakon produžetaka podijelile treće mjesto.

2 Više se nisu igrale utakmice za treće mjesto. Poraženi polufinalisti su tu poziciju dijelile.

Spisak reprezentacija po broju osvojenih medalja

uredi
Reprezentacija Br. uč. Prvaci Viceprvaci Trećeplasirani Četvrtoplasirani
  Meksiko 13 7 (1993, 1996, 1998, 2003, 2009, 2011, 2015) 1 (2007) 2 (1991, 20132)
  Sjedinjene Američke Države 13 5 (1991, 2002, 2005, 2007, 2013) 4 (1993, 1998, 2009, 2011) 2 (1996, 2003) 1 (2015)
  Kanada 12 1 (2000) 2 (2002, 20072)
  Honduras 12 1 (1991) 4 (20052, 20092, 20112, 20132)
  Kostarika 12 1 (2002) 2 (1993, 20092) 2 (1991, 2003)
  Gvatemala 10 1 (1996)
  Jamajka 9 1 (2015) 1 (1993) 1 (1998)
  Trinidad i Tobago 9 1 (2000)
  El Salvador 9
  Kuba 8
  Panama 7 2 (2005, 2013) 2 (20112, 2015)
  Haiti 6
  Martinique 4
  Brazil 1 3 2 (1996, 2003) 1 (1998)
  Kolumbija 1 3 1 (2000) 1 (20052)
  Guadeloupe 3 1 (2007)
  Južna Koreja 1 2 1 (2002)
  Grenada 2
  Peru 1 1 1 (2000)
  Nikaragva 1
  Sveti Vincent i Grenadini 1
  Beliz 1
  Ekvador 1 1
  Južnoafrička Republika 1 1
Domaćin za tu godinu
1Ekipe koje su dobile pozivnicu za učešće na CONCACAF Gold kupu
2Utakmica za treće mjesto nije igrana te je dodijeljena poraženim ekipama u polufinalu

Učestvovanja reprezentacija i njihovi rezultati

uredi
Legenda
  • 1. – Prvak
  • 2. – Viceprvak
  • 3. – Treće mjesto
  • 4. - Četvrto mjesto
  • ČF – Četvrtfinale
  • GF – Grupna faza takmičenja
Reprezentacija  
1991
 
 
1993
 
1996
 
1998
 
2000
 
2002
 
 
2003
 
2005
 
2007
 
2009
 
2011
 
2013
 
2015
Br.
Sjeverno-američka zona (NAFU)
  Kanada GF GF GF 1. 3. GF GF PF ČF GF GF 11
  Meksiko 3. 1. 1. 1. ČF ČF 1. ČF 2. 1. 1. PF 12
  Sjedinjene Američke Države 1. 2. 3. 2. ČF 1. 3. 1. 1. 2. 2. 1. 12
Karibi (CFU)
  Kuba GF GF ČF GF GF GF ČF 7
  Grenada GF GF 2
  Guadeloupe PF ČF GF 3
  Haiti GF ČF GF ČF GF 5
  Jamajka GF 3. 4. GF ČF ČF GF ČF 8
  Martinique GF ČF GF GF 4
  Sveti Vincent i Grenadini GF 1
  Trinidad i Tobago GF GF GF PF GF GF GF ČF 8
Centralno-američka zona (UNCAF)
  Beliz GF 1
  Kostarika 4. 3. GF ČF 2. PF ČF ČF PF ČF ČF 11
  El Salvador GF GF ČF ČF GF GF ČF ČF 8
  Gvatemala GF 4. GF GF GF GF GF ČF ČF 9
  Honduras 2. GF GF GF ČF GF PF ČF PF PF PF 11
  Nikaragva GF 1
  Panama GF 2. ČF ČF PF 2. 6
Reprezentacije sa pozivnicom
  Brazil 2. 3. 2. 3
  Kolumbija 2. ČF PF 3
  Ekvador GF 1
  Peru PF 1
  Južnoafrička Republika ČF 1
  Južna Koreja GF 4. 2
Ukupno 8 8 9 10 12 12 12 12 12 12 12 12

Vječna tabela (1991-2013)

uredi
Ekipa OU P N I DG PG GR B
 
  Sjedinjene Američke Države 61 48 6 7 122 44 +78 150
  Meksiko 56 41 7 8 133 33 +100 130
  Kostarika 46 16 12 18 73 59 +14 60
  Honduras 41 18 6 17 65 54 +11 60
  Kanada 38 15 9 14 43 52 -9 54
  Panama 28 10 9 9 41 36 +5 39
  Jamajka 29 9 4 16 32 49 -17 31
  Brazil 14 8 2 4 22 9 +13 26
  El Salvador 25 7 4 14 23 47 -24 25
  Trinidad i Tobago 23 5 5 13 28 40 -12 20
  Gvatemala 27 4 7 16 23 44 -21 19
  Kolumbija 13 5 2 6 14 17 -3 17
  Guadeloupe 12 4 1 7 12 18 -6 13
  Haiti 15 3 4 8 12 22 -10 13
  Martinique 11 2 2 7 7 24 -17 8
  Kuba 20 2 2 16 17 66 -49 8
  Južnoafrička Republika 4 1 3 0 7 6 +1 6
  Peru 4 1 1 2 7 7 0 4
  Južna Koreja 7 0 4 3 5 9 -4 4
  Ekvador 2 1 0 1 2 2 0 3
  Sveti Vincent i Grenadini 2 0 0 2 0 8 -8 0
  Nikaragva 3 0 0 3 0 8 -8 0
  Beliz 3 0 0 3 1 11 -10 0
  Grenada 6 0 0 6 1 25 -24 0

Statistike, nagrade i rekordi igrača

uredi
# Najbolji strijelac Najbolji igrač Najbolji golman
1991.   Benjamín Galindo (4 gola)   Tony Meola
1993.   Luis Roberto Alves (11 golova)   Ramón Ramírez
1996.   Eric Wynalda (4 gola)   Raúl Lara
1998.   Luis Hernández (4 gola)   Kasey Keller
2000.   Carlo Corazzin (4 gola)   Craig Forrest   Craig Forrest
2002.   Brian McBride (4 gola)   Brian McBride
2003.   Walter Centeno (4 gola)

  Landon Donovan (4 gola)

  Jesús Arellano
2005.   DaMarcus Beasley (3 gola)

  Landon Donovan (3 gola)
  Carlos Ruiz (3 gola)
  Wilmer Velasquez (3 gola)
  Luis Tejada (3 gola)

  Luis Tejada   Jaime Penedo
2007.   Carlos Pavón (5 golova)   Julian de Guzman   Franck Grandel
2009.   Miguel Sabah (4 gola)   Giovani dos Santos   Keylor Navas
2011.  Javier Hernández (7 golova)   Javier Hernández   Noel Valladares
2013.   Landon Donovan (5 golova)
  Chris Wondolowski (5 golova)
  Gabriel Torres (5 golova)
  Landon Donovan   Jaime Penedo

Lista strijelaca svih vremena

uredi
# Nogometaš Dati golovi
1.   Landon Donovan 18
2.   Luis Roberto Alves 12
3.   Blas Perez 10
  Eric Wynalda 9
  Carlos Pavón 9
  Walter Centeno 9
7.   Brian McBride 8
  Rodolfo Zelaya 8
  Carlo Costly 8

Selektori osvajači CONCACAF Gold kupa

uredi
# Selektor Reprezentacija
1991   Bora Milutinović   Sjedinjene Američke Države
1993   Miguel Mejía Barón   Meksiko
1996   Bora Milutinović   Meksiko
1998   Manuel Lapuente   Meksiko
2000   Holger Osieck   Kanada
2002   Bruce Arena   Sjedinjene Američke Države
2003   Ricardo La Volpe   Meksiko
2005   Bruce Arena   Sjedinjene Američke Države
2007   Bob Bradley   Sjedinjene Američke Države
2009   Javier Aguirre   Meksiko
2011   José Manuel de la Torre   Meksiko
2013   Jürgen Klinsmann   Sjedinjene Američke Države

Reference

uredi

Vanjski linkovi

uredi