Bik (sazviježđe)

Bik (lat: Taurus) jedno je od sazviježđa zodijaka. Jedna od najvećih konstelacija sjeverne polulopte vidljiva za vrijeme zime, pozicionirana između Ovna i Blizanaca na istoku, Perzeja i Kočijaša na sjeveru, Oriona na jugoistoku i Eridana i Kita na jugozapadu.[1][2]

Bik (lat.: Taurus)
Taurus
klikni za veću sliku
SkraćenicaTau
GenitivTauri
SimboliziraBika
Rektascenzija4 h
Deklinacija15°
Površina797 kv. stepen. (rang: 17.)
Broj zvijezda
sjajnijih od m = 3
4
Najsjajnija zvijezdaAldebaran (α Tau)
(Priv. mag. 0.9)
Meteorski pljuskovi
Susjedna sazviježđa
Vidljivo u rasponu geografskih širina: +90° i −65°
U najboljem položaju za posmatranje u 21h u mjesecu januaru.

Važniji objekti

uredi

Zvijezde

uredi

Aldebaran (α Tauri) je najsjajnija zvijezda sa prividnim sjajem od + 0.85 magnitude. Zvijezda je narandžasti narandžasti poddiv, tj zvijezda koja se tek pomakla sa glavnog niza. Aldebaran se nalazi oko 65 sg od nas. Druga zvijezda po sjajnosti je div B klase Elnat (β Tauri), s prividnim sjajem od 1.65.

Iza Aldebarana se nalaze Hijade, najbliži uočljivi otvoreni skup. Zvijezde su poredane u oblik slova "V" i čine bikovu glavu.

Sazviježđe bika najpoznatije je u otvorenom skupu Plejade ili Vlašići. To je mladi otvoreni skup, udaljen tek 450 ly od nas. Golim okom je moguće vidjeti 7 najsjajnijih zvijezda u njemu koje često nose naziv i Sedam sestara. Skup je predivan prizor u dvogledu ili manjem teleskopu.

Zvijezda HL Tau ima prvi otkriveni planetni sistem koji je još u fazi nastanka.[3]

Objekti dubokog neba

uredi

Rakova maglina, objekt vidljiv samo u teleskopu, je ostatak supernove. Maglina se nalazi sjeverozapadno od zvijezde ζ Bika. Eksplozija supernove dogodila se 4. jula 1054. godine i bila je dovoljno sjajna da se vidi po danu pune tri sedmice. Supernova je golim okom bila vidljiva 653 dana.[1]

Mitologija

uredi

Michael Rappenglück sa Univerziteta u Minhenu vjeruje da je Bik predstavljen na pećinskim slikama Dvorane bikova u pećinama u Lascaux-u (datirano ugrubo na 15 000. p. n. e.).

 
Sazviježđe Bik, po al-Sufiju, perzijskom astronomu, iz njegove knjige Knjiga utvrđenih zvijezda

Reference

uredi
  1. ^ a b Sazviježđe Bik iz Constellation Guide. Privatna stranica za astronome amatere učitano 12.04.2014 (en)
  2. ^ Bik iz arhiva astronomije u Arhivirano 19. 1. 2014. na Wayback Machine Minhenu Njemačka učitano 12.04.2014 (de)
  3. ^ information@eso.org. "Revolutionary ALMA Image Reveals Planetary Genesis". www.eso.org (jezik: engleski). Pristupljeno 8. 6. 2021.

Vanjski linkovi

uredi