Wikipedia

Zapadna Virginia

savezna država Sjedinjenih Američkih Država
(Preusmjereno sa West Virginia)
38°20′50″N 81°38′00″W / 38.34722°N 81.63333°W / 38.34722; -81.63333

Zapadna Virginia (WV, izgovorⓘ, zvanično engleski: State of West Virginia) jeste američka savezna država koja se nalazi u regiji Apalačkog gorja južnog dijela SAD[2][3][4] Graniči sa Virginijom na jugoistoku, Kentuckyjem na jugozapadu, Ohiom na sjeverozapadu, Pennsylvanijom na sjeveru (i neznatno na istoku) i Marylandom na sjeveroistoku. Zapadna Virginia je 41. savezna država po površini u SAD te 38. po broju stanovnika među 50 saveznih država. Glavni i najveći grad je Charleston.

Zapadna Virginia
State of West Virginia (en)
Savezna država
Zastava
Grb
Uzrečica: Montani semper liberi
Nadimak: Mountain State
Zemlja planina
Država  Sjedinjene Američke Države
Graniči sa
Glavni grad Charleston
 - Koordinate 38°20′50″N 81°38′00″W / 38.34722°N 81.63333°W / 38.34722; -81.63333
Najviša tačka
 - Položaj Spruce Knob
 - Nadmorska visina 1.482 m
Najniža tačka
 - Položaj rijeka Potomac
 - Nadmorska visina 73 m
Dužina 385 km
Širina 210 km
Površina 62.755 km2
 - Voda 0,6%
Stanovništvo 1.850.326[1] (procjena 2014)
Gustoća 29,8 /km2 
Osnovan 35. savezna država
Datum 20. juni 1863.
Vlada
 - Guverner Jim Justice ((R))
Vremenska zona UTC-5/-4
Poštanski broj WV
ISO 3166-2 US-WV
Položaj Zapadne Virginije na karti Sjedinjenih Američkih Država
Veb-sajt: wv.gov

Zapadna Virginia je postala savezna država nakon održavanja dvije konvencije u gradiću Wheelingu 1861. gdje su delegati iz nekih unionističkih okruga sa sjeverozapada Virginije odlučili se otcijepiti od Virginije tokom građanskog rata u SAD, pa su time obuhvatili mnoge secesionističke okruge u novu državu.[5] Zapadna Virginia je pristupila Uniji 20. juna 1863. i bila je ključna granična država u građanskom ratu. Ona je jedina država koja je nastala odvajanjem od neke konfederacijske države, te prva koja se odvojila od bilo koje države nakon što se Maine odvojio od Massachusettsa, te jedna od dvije države koja je nastala tokom građanskog rata (druga je Nevada, koja se odvojila od teritorije Utah).

Biro za popis stanovništva i Udruženje američkih geografa[2] svrstavaju Zapadnu Virginiju kao dio Juga. Sjeverna Panhandle (bosanski: Drška tave) se pruža duž granice sa Pennsylvanijom i Ohiom, sa zapadnovirdžinskim gradovima Wheeling i Weirton, u neposrednoj blizini sa metropolskim područjem Pittsburgha, dok je grad Bluefield udaljen manje od 110 km od Sjeverne Karoline. Huntington na jugozapadu je vrlo blizu država Ohio i Kentucky, dok se Martinsburg i Harpers Ferry u području istočne Pannhandle smatraju dijelom metropolskog područja Washingtona, između saveznih država Marylanda i Virginije. Jedinstven položaj Zapadne Virginije uzrok je što se ona često uključuje u nekoliko geografskih područja, kao što su Srednjoatlantske savezne države, Južno gorje i Jugoistok SAD-a. Ona je jedina savezna država koja je u potpunosti u nadležnosti Apalačke regionalne komisije; a područje se često definira kao Apalačija.[6]

Država je poznata po svojim planinama i brežuljcima, historijski značajnim šumarstvom i kopanju uglja, svojoj političkoj i radničkoj historiji. Jedna je od najgušće naseljenih krških područja svijeta, što je čini idealnim za amatersko i naučno istraživanje pećina. Krški pejsaž dosta doprinosi hladnim rijekama idealnim za pastrmku. Također je poznata i po mogućnostima za razne aktivnosti u prirodu poput skijanja, raftinga, ribolova, planinarenja, brdskog biciklizma, lova i drugim.

Historija

uredi

Prahistorija

uredi

Analiza lokalnih stalagmita 2010. otkrila je da su domorodački narodi spaljivali šume da bi dobili obradivo zemljište oko 100. p.n.e.[7] Neka regionalna plemena iz istočnog Woodlanda iz perioda kasne prahistorije više su bila oslonjena na lov i ribolov, koristeći metode istočnog poljoprivrednog kompleksa "sijeci i spali". Druga grupa starosjedioca napredovala je do metode uzgoja biljaka koja je zahtjevala više vremena, ali su tim naprednim metodama mogli uzgajati nekoliko biljaka istovremeno. Baštineći tradiciju antičkih domorodaca, počevši od kraja prahistorijskog perioda, koristili su vrijeme i prostor za sadnju duhana.

Prema navodima L. Mills (2003.)[8] kukuruz nije igrao značajnu ulogu u prehrani sve do poslije 1150. godine. Međutim, plemenska sela su se znatno oslanjala na uzgoj kukuruza za ishranu svojih životinja, naročito ćurki, jer su se drevna plemena Kanawha bavila peradarstvom. Lokalni Indijanci su pravili i kruh od kukuruza te tanki kruh od raži zvani banick, čije recepte su naslijedili iz prahistorijske ere. Tradicija se vrlo malo mijenjala sve do početka 18. vijeka kada je počela kulturna asimilacija, nakon što su se trgovačke stanice nastale duž rijeka Potomac i James počele širiti po cijeloj zemlji.

Naseljavanje Evropljana

uredi
 
Thomas Lee, prvi menadžer kompanije "Ohio" u Virginiji.
 
Abraham Lincoln šeta u ponoć, statua ispred Državnog kapitola Zapadne Virginije.

Godine 1671. general Abraham Wood je po nalogu kraljevskog guvernera William Berkeleya kolonije Virginia poslao grupu iz utvrde Fort Henry pod komandom Thomasa Batts i Roberta Fallama, koji su otkrili vodopade Kanawha. Neki izvori navode da je ekspedicija guvernera Alexandera Spotswooda 1716. došla sve do današnjeg okruga Pendleton, međutim prvobitni izvještaji navode da niko od njegovih konjanika nije došao zapadnije od planina Blue Ridge i Harrisonburga. John Van Metre, indijanski trgovac, došao je do sjevernog dijela 1725. godine. Iste godine, njemački naseljenici iz Pennsylvanije osnovali su New Mecklenburg, današnji Shepherdstown na rijeci Potomac, a ubrzo su ih slijedili i drugi.

Kralj Karlo II je 1661. odobrio kompaniji zemljoposjednika zemlju između rijeka Potomac i Rappahannock, područje poznato kao Sjeverni vrat. Zemlja je kasnije došla u posjed Thomasa Fairfaxa, 6. lorda Fairfaxa od Camerona, a 1746. postavljen je takozvani Fairfax kamen na izvoru rijeke North Branch Potomac (sjeverni rukavac Potomaca) kako bi se obilježila zapadna granica posjeda. Značajan dio ove zemlje istražio je George Washington između 1748. i 1751. Podaci u dnevniku koji je vodio navode da je u to vrijeme već bio ogroman broj naseljenika, pretežno njemačkog porijekla duž rijeke South Branch Potomac (južni rukavac Potomaca). Christopher Gist, istraživač i zaposlenik prve "Ohio" kompanije, istraživao je zemlju duž rijeke Ohio sjeverno od ušća rijeke Kanawha između 1751. i 1752. godine. Kompanija je nastojala osnovati 14. koloniju pod nazivom Vandalia. Mnogi naseljenici su prešli planine nakon 1750. ali ih je u tome spriječio otpor američkih domorodaca. Vrlo malo američkih domorodaca je stalno živio unutar današnjih granica države, ali je ovo područje bilo vrlo značajno lovište, presjecano brojnim putevima. Tokom Francusko-indijanskog rata, brojna raštrkana britanska naselja su gotovo uništena.

Godine 1774. kraljevski guverner Virginije John Murray, 4. grof od Dunmorea, poveo je svoje snage preko planina, čineći jedinice pod vodstvom (tada) pukovnika Andrew Lewisa, porazivši indijansko pleme Shawnee pod vodstvom poglavice Cornstalk (Klip kukuruza) u bici kod Point Pleasanta na ušću rijeka Kanawha i Ohio. Sporazum u Camp Charlotte okončao je takozvani Dunmoreov rat, poglavica Cornstalk je priznao rijeku Ohio kao novu granicu prema Dugim noževima (indijanski naziv za britanske koloniste). Međutim do 1776. pleme Shawnee su ponovno poveli rat, pridruživši se plemenu Chickamauga. Napadi domorodaca nastavili su se i nakon Američkog rata za nezavisnost. Tokom rata, naseljenici u zapadnoj Virginiji su općenito bili aktivni Whigovci, a mnogi od njih su bili pripadnici Kontinentalne armije. Međutim, strah od rata u Zapadnoj Virginiji iskazan je tokom Claypoolske pobune 1780-1781. kada je grupa ljudi odbila plaćati kolonijalne poreze.

Odvajanje od Virginije

uredi
 
Poštanska marka američke pošte povodom 100-godišnjice ulasaka Zapadne Virginije u SAD iz 1963. godine

Zapadna Virginia je jedina država u Uniji koja se odvojila od neke konfederalne države (Virginia) tokom Američkog građanskog rata.[9] U Richmondu se 17. aprila 1861. okupilo 49 zastupnika iz buduće savezne države Zapadne Virginije te sa 17 glasova za (u korist akta o secesiji Virginije od SAD), 30 glasova protiv[10] i 2 suzdržana, glasali za ostanak u okvirima Unije.[11] Gotovo odmah nakon glasanja o secesiji od Unije koje je održano u Općoj skupštini Virginije gdje se izglasalo odvajanje od SAD, masa građana se okupila u Clarcksburgu i tražila da svaki okrug u sjeverozapadnoj Virginiji pošalje zastupnike na konvenciju koja se održala u Wheelingu 13. maja 1861. Na toj prvoj Konvenciji u Wheelingu okupilo se 425 zastupnika iz 25 okruga, mada je gotovo trećina zastupnika bilo iz sjevernog područja Pannhandle,[12] a tokom zasjedanja došlo je do određenog razilaženja u stavovima.

Neki zastupnici su bili za formiranje nove države bez odugovlačenja, dok su drugi smatrali da odvajanje Virginije neće biti dovršeno do okončanja neophodnog referenduma, jer takav potez predstavlja revoluciju protiv SAD. Odlučeno je da ukoliko se takav akt usvoji (za šta nije postojala ni najmanja sumnja), trebala bi se održati i druga konvencija zajedno sa izabranim članovima zakonodavca u Wheelingu u junu 1861. Na izborima 23. maja 1861. secesija od SAD je ratificirana većinom glasova, ali su zapadni okruzi glasali protiv odvajanja sa 34.677 glasova protiv i 19.121 glas za.[13]

Tokom građanskog rata, general Sjeverne unije George B. McClellan sa svojim snagama zaposjeo je veći dio teritorije u ljeto 1861. što je kulminiralo bitkom kod planine Rich, ali kontrola područja od strane Unije nikad nije bila ugrožena, i pored pokušaja generala Leea kasnije iste godine. Dvije godine kasnije, 1863. general Imboden sa oko 5.000 vojnika Juga zauzeo je značajan dio države. Paravojne i gerilske jedinice spalile su i opljačkale neka naselja, i sve do kraja rata nisu u potpunosti stavljene pod kontrolu. Okruzi u istočnoj Pannhandle (bos. drška tave) su bili nešto više ugroženi ratom, jer je vojna kontrola nad tim područjem često prelazila iz ruke u ruku.

Rekonstrukcija

uredi

Nakon ere Rekonstrukcije, nova 35. savezna država imala je koristi od razvoja i iskorištavanja svojih mineralnih izvora više od bilo koje druge pojedinačne ekonomske aktivnosti. Izvori natrij-nitrata (potaše) su iskorištavani širom Apalačkog područja zbog proizvodnje municije. Granica sa Virginijom uključivala je i potašin put, niz krečnjačkih pećina koje su sadržavale bogate depozite kalcij-nitrata, koji se kopao i prodavao državi. Taj niz se pružao od okruga Pendleton do zapadnog kraja rute u gradu Union, okrug Monroe. Gotovo polovina svih ovih pećina nalazi se u Zapadnoj Virginiji, uključujući i poznatije pećine Organ i Haynes. U kasnom 18. vijeku, rudari potaše su u pećini Haynes pronaši velike životinjske kosti unutar depozita. Lokalni historičar i vojnik pukovnik John Stuart ih je poslao Thomasu Jeffersonu. Fosilu su dali ime Megalonyx jeffersonii, koji je postao poznat kao Jeffersonov troprsti ljenivac. Zvanično je proglašen "fosilom Zapadne Virginije" 2008. godine. Mineral simbol države Zapadne Virginije je bituminozni ugalj,[14] a "državni" dragi kamen je silicizirani misisipski fosil koral Lithostrotionella.[15]

Geografija

uredi
 
Obilježje ulaska u državu (autoput 52)
 
Karta okruga u Zapadnoj Virginiji

Smještena u planinskom vijencu Apalačkih planina, Zapadna Virginia zauzima površinu od 62.754,8 km2, sa 62.361 km2 zemljišta i 393,8 km2 vodenih površina, što je čini 41. po veličini saveznom državom SAD-a.[16] Na sjeveroistoku graniči s Pennsylvanijom i Marylandom, na jugoistoku s Virginijom, na sjeverozapadu s Ohiom, a na jugozapadu s Kentuckyjem. Najdužu granicu ima s Virginijom (613,16 km), zatim s Ohiom (391 km), Marylandom (280 km), Pennsylvanijom (189,9 km) i Kentuckyjem (127,1 km).[17]

Geologija i teren

uredi
 
Vrh Spruce Knob je često prekriven oblacima.

Zapadna Virginia u potpunosti se nalazi unutar regije Apalača, a reljef joj je gotovo sav planinski, po čemu je i dobila nadimak Zemlja planina (engleski: The Mountain State), te zvanični državni moto Montani Semper Liberi ("Ljudi iz planina uvijek su slobodni"). Nadmorska visina i neravni teren smanjuju se pored većih vodotoka, poput rijeka Ohio i Shenandoah. Oko 75% površine države je unutar regija platoa Cumberland i Allegheny. Iako reljef nije toliko visok, regija platoa ekstremno je neravna u većini područja. Prosječna nadmorska visina Zapadne Virginije iznosi približno 460 m, što je više od bilo koje savezne države istočno od rijeke Mississippi.

Na istočnoj državnoj granici s Virginijom visoki vrhovi područja Nacionalne šume Monongahela čine svojevrsno ostrvo hladnije klime i ekosistema, sličnih onima u sjevernoj Novoj Engleskoj i istočnoj Kanadi. Najviša tačka države je vrh Spruce Knob sa 1.482 m[18], prekriven crnogoričnom šumom gustih smrča na visinama iznad 1200 m. Spruce Knob leži unutar Nacionalne šume Monongahela i dio je Nacionalnog rekreacijskog područja Spruce Knob-Seneca Rocks.[19] Unutar te zaštićene šume također se nalazi i šest područja divljine. Izvan šume prema jugu nalazi se New River Gorge, kanjon dubok 300 m, koji je izdubila rijeka New River.

Druga zaštićena područja, između ostalih, su: Nacionalni Apalački panoramski put, Nacionalna panoramska rijeka Bluestone, Nacionalno zaštićeno divlje područje Canaan Valley, Nacionalni historijski park "Chesapeake and Ohio Canal", Nacionalna šuma "George Washington" i drugi. Flora i fauna Zapadne Virginije je veoma raznovrsna. Gotovo sva država nalazi se unutar ekoregije Apalačkih miješanih mezofitskih šuma, dok više planine duž istočne granice i u području Pannhandle leže unutar Apalačkih-Blue Ridge šuma. Prirodna vegetacija većine države čine uglavnom mješovite šume hrasta, kestena, bukve, breze i bijelog bora, a duž većine rijeka mogu se naći vrba i zapadni (američki) plantan (Platanus occidentalis).

Klima

uredi
Prosječna klima Zapadne Virginije
JanFebMarAprMajJunJulAugSepOktNovDec
Najviša prosječna temperatura (°C)461218232728282418127Ø17,3
Najniža prosječna temperatura (°C)−6−404101518171372−3Ø6,1
Padavine (mm)8474979411210210710286748984Σ1105
Temperatura u °C • padavine u mmDijagram:
Temperatura
4
−6
6
−4
12
0
18
4
23
10
27
15
28
18
28
17
24
13
18
7
12
2
7
−3
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Padavine
84
74
97
94
112
102
107
102
86
74
89
84
janfebmaraprmajjunjulaugsepoktnovdec
Izvor: [20]

Klima Zapadne Virginije je općenito vlažna kontinentalna (po Köppenu Dfa, osim na višim nadmorskim visinama Dfb). Ljeta su topla do vruća ali vlažna, dok su zime pretežno hladne, a porastom nadmorske visine i prilično hladne. Neka planinska područja na jugu imaju umjerenu planinsku klimu (Köppen Cfb) gdje su zimske i ljetne temperature dosta niže.

Prema podjeli po zonama otpornosti biljaka na zimu, Zapadna Virginia se općenito nalazi između zone 5b (u centralnom gorju Apalača) do zone 7a u najtoplijim i najnižim dijelovima.[21] U istočnoj Panhandle (dršci tave) i dolini rijeke Ohio, temperature su dovoljno visoke da tamo mogu rasti u suptropske biljke poput južne magnolije (Mangolia gradiflora), Albizia julibrissin, američke slatke gume i čak neke vrste palmi ili mali sabal (Sabal minor). Međutim, ove biljke ne uspijevaju dobro u drugim, višim i hladnijim dijelovima države.

Prosječne januarske temperature kreću se u rasponu od −4 °C u blizini rijeke Cheat do 5 °C duž dijelova granice sa Kentuckyjem. Julski prosječni raspon se kreće od 19 °C duž sjevernog rukavca rijeke Potomac do 24 °C u zapadnim dijelovima države. U planinama je mnogo hladnije od nizinskih dijelova države.[20] Najviša zabilježena temperatura u Zapadnoj Virginiji bila je 44 °C kod Martinsburga 10. jula 1936. a najniža je zabilježena kod Lewisburga 30. decembra 1917. gdje je izmjereno −38 °C. Godišnja količina padavina kreće se od 810 mm u nižim, istočnim dijelovima zemlje do 1400 mm u višim dijelovima planinskog lanca Allegheny. Više od polovine padavina dešava se od aprila do septembra. Gusta magla je uobičajena u mnogim dolinama u području Kanawha, naročito doliini Tygart. Zapadna Virginia se smatra jednom u najoblačnijih saveznih država u SAD, a gradovi Elkins i Beckley su na 9. i 10. mjestu u SAD, respektivno, po broju oblačnih dana godišnje (preko 210). Gradić Snowshoe je jedan od najkišovitih gradova u SAD sa preko 200 dana sa kišom ili snijegom. Snijeg pada obično nekoliko dana u nižim predjelima, a može padati i nekoliko sedmica u višim planinskim područjima. U Charlestonu godišnje padne oko 86 cm snijega, iako je na zimu 1995/96. palo tri puta više snijega u brojnim gradovima u državi, što čini rekord po sniježnim padavinama. Prosječno u gorju Allegheny padne i do 460 cm snijega godišnje. Tornada nisu česta pa se Zapadna Virginia smatra najmanje ugrožnenom tornadima istočno od Stjenjaka.

Stanovništvo

uredi
 
Karta gustoće naseljenosti Zapadne Virginije
Broj stanovnika
Popis Broj
stanovnika 		Promjena u odnosu
na prethodni popis ± u %
1790. 55.873 –
1800. 78.592 40,7 %
1810. 105.469 34,2 %
1820. 136.808 29,7 %
1830. 176.924 29,3 %
1840. 224.537 26,9 %
1850. 302.313 34,6 %
1860. 376.688 24,6 %
1870. 442.014 17,3 %
1880. 618.457 39,9 %
1890. 762.794 23,3 %
1900. 958.800 25,7 %
1910. 1.221.119 27,4 %
1920. 1.463.701 19,9 %
1930. 1.729.205 18,1 %
1940. 1.901.974 10 %
1950. 2.005.552 5,4 %
1960. 1.860.421 −7,2 %
1970. 1.744.237 −6,2 %
1980. 1.949.644 11,8 %
1990. 1.793.477 −8 %
2000. 1.808.344 0,8 %
2010. 1.852.994 2,5 %
Procjena 2014 1.850.326 2,3 %
izvor: 1910–2010[22]

Popisni biro SAD procjenjuje da je na dan 1. jula 2014. Zapadna Virginia imala 1.850.326 stanovnika, što je smanjenje od 0,14% u odnosu na popis iz 2010. godine.[1] Centar populacije Zapadne Virginije nalazi se u okrugu Braxton, u gradiću Gassaway.[23] Prema Gallupovom-Hathaway indeksu kvaliteta života iz 2012. Zapadna Virginia je zauzela najlošije 50. mjesto u SAD, gdje je u dvije katergorije (emocionalno i psihičko zdravlje) svrstana najslabije od svih saveznih država.[24]

Na popisu 2010. rasni sastav stanovništva ove savezne države bio je:

  • 93,2% stanovništva bili su nehispanski bijelci
  • 3,4% bili su nehispanci afroamerikanci ili crnci
  • 0,2% američki domoroci (indijanci) ili domoroci Aljaske
  • 0,7% nehispanski azijati
  • 0,1% neke druge rase
  • 1,3% višerasni Amerikanci

Iste godine, oko 1,2% stanovništva Zapadne Virginije bili su latinoamerikanci, hispanskog ili španskog porijekla (svih rasa). Prema procjenama iz 2012. Zapadna Virginia imala je približno 1.855.413 stanovnika, što predstavlja povećanje za samo 49 stanovnika u odnosu na prethodnu godinu i povećanje od 2.414 stanovnika ili 0,13% u odnosu na 2000. godinu. Ovo povećanje uključuje prirodno smanjenje u odnosu na posljednji popis od 3.296 stanovnika (tj. 108.292 rođenja minus 111.588 umrli) te povećanje po osnovu neto migracije u državu od 14.209 stanovnika. Među svim saveznim državama Juga, Zapadna Virginia ima najmanji broj stanovnika. Useljavanje stanovnika porijeklom izvan SAD rezultiralo je neto povećanjem stanovništva za 3.691 osobu, a migracije unutar SAD neto povećanjem od 10.518 stanovnika.

Samo 1,1% stanovnika Zapadne Virginije je rođeno izvan SAD, što je najmanje među svih 50 država u SAD. Ona također ima i najnižu udio stanovnika koji ne pričaju engleski kod kuće (2,7%). Pet najvećih grupa stanovništva po porijeklu su Nijemci (18,9%), Irci (15,1%), etnički Amerikanci (12,9%), Englezi (11,8%) i Italijani (4,7%).[25] Na popisu stanovništva 2000. 18,7% građana se izjasnilo kao Amerikanci po svojoj etničkoj pripadnosti,[26] većina njih su uglavnom škotsko-irskog ili engleskog porijekla. Veliki broj građana njemačkog porijekla žive u sjeveroistočnim okruzima države. Osobe koje su engleskog porijekla žive u gotovo svim okruzima. Mnogi Zapadnovirdžinci koji se identificiraju kao Amerikanci irskog porijekla vjerovatno vode porijeklo od škotsko-irskih protestanata.[27]

Oko 5,6% stanovništva Zapadne Virginije je mlađe od 5 godine, 22,3% je ispod 18 godina, dok je 15,3% stanovništva starije od 65 godine. Žene čine oko 51,4% stanovnika.

Religija

uredi

Nedavno je obavljeno nekoliko anketa i istraživanja o religiji, kao što je to bile anketa Američkog religijskog identiteta (ARIS) 2008.[28] i Pew foruma o religiji i javnom životu 2010. godine.[29] Pew anketa daje mogućnost greške od oko 6,5% više ili manje, dok ARIS anketa navodi da su "procjene subjekat greške velikog uzorka u državama sa malim brojem stanovnika". Osobina religije među Apalačkim zajednicama je veliki broj nezavisnih, nesvrstanih crkava, koje "ostaju nezabilježene i nepobrojane na bilo kom popisu crkvenog života u SAD". Ponekad to vodi do mišljenja da su ove zajednice "nekrštene".[30]

Najveća denominacija 2010. bila je Ujedinjena metodistička crkva sa 136 hiljada članova u 1.200 zajednica (kongregacija). Druga najveća protestantska crkva bile su Američke baptističke crkve u SAD sa 88.000 članova u 381 zajednici. Južna baptistička crkva ima 44.000 članova u 287 zajednici. Crkve Krista imaju 22 hiljade članova, dok Prezbiterijanska crkva ima 200 zajednica sa 20 hiljada članova.[31]

Administrativna podjela

uredi

Zapadna Virginia se sastoji od 55 okruga (engleski: counties). 50 od njih je već bilo formirano prije 1861. i konvencije u Wheelingu, dok je pet okruga formirano kasnije, nakon proglašenja savezne države 1863. godine. U to vrijeme dva najistočna okruga, Berkeley i Jefferson, odbili su pristupiti novoformiranoj saveznoj državi, pa je američki Kongres u martu 1866. proglasio zajednički mandat za njihovo priključenje Zapadnoj Virginiji.[32]

Najveći gradovi

uredi

Privreda

uredi

Kada bi Zapadna Virginia bila nezavisna država, njena privreda bi nominalno bila 62. najveća ekonomija svijeta, iza Iraka a ispred Kube, prema projekcijama Svjetske banke 2009. godine.[33] Također, prema procjenama MMF iz 2009. bila bi 64. najveća ekonomija svijeta, iza Iraka a ispred Libije.[34] Država ima procijenjeni nominalni BDP u 2009. od 63,34 milijarde dolara prema izvještaju Biroa za ekonomske analize iz novembra 2010, dok joj je realni BDP iznsop 55,04 milijarde dolara. Realni rast BDP u saveznoj državi 2009. godine iznosio je 0,7%, što je sedmi najveći rast od svih saveznih država.[35] Zapadna Virginia je jedna od samo deset saveznih država koje su 2009. zabilježile ekonomski rast.[36]

Iako je na saveznom nivou dohodak po stanovniku pao za 2,6% u 2009, u Zapadnoj Virginiji je on porastao za 1,8%.[37] Tokom 2010tih, izvoz iz Zapadne Virginije je dostigao 3 milijarde US$, što je rast od 39,5% u odnosu isti period prethodnih godina te je iznad nacionalnog prosjeka od 15,7%.[37]

Grad Morgantown je 2010. uvršten u Forbesovu listu kao 10. najbolji mali grad u SAD za pokretanje biznisa.[38] Taj grad je također i sjedište Univerziteta, koji je prema izvještaju U.S News & World 2011. bio 98. najbolji javni univerzitet u SAD.[39] Odnos broja odraslih stanovnika ove savezne države koji imaju fakultetsku diplomu je najniži u SAD sa 17,3%.[40]

Stopa poreza na neto dohodak pravnih lica iznosi 6,5%, a troškovi poslovanja su 13% niži od nacionalnog prosjeka.[41][42] Američki Biro za ekonomske statistike navodi da je ekonomija Zapadne Virginije 2014. rasla dva puta brže od sljedeće najbrže rastuće ekonomije istočno od rijeke Mississippi, odnosno treća najbrže rastuća ekonomija na nivou SAD, zajedno sa Wyomingom, a neznatno sporije od Sjeverne Dakote i Texasa.[43]

Turizam

uredi

Savezna država ima okolinu koja oslikava njenu umjerenu topografiju. Turističke atrakcije su, između ostalih, most New River Gorge (jedno od samo dva mjesta u SAD gdje postoji eksplicitna dozvola za BASE skokove, kada se treće subote u oktobru održava Dan mosta), Nacionalni historijski park Harpers Ferry i mnogi državni parkovi. Hotel i resort The Greenbrier, napravljeni 1778. se već dugo smatraju vrhunskim hotelom koji često posjećuju brojne svjetske vođe i američki predsjednici. U Zapadnoj Virginiji se nalazi i teleskop Green Bank u nacionalnoj radioastronomskoj opservatoriji. Glavni objekat Države bolnice Weston napravljena je od ručno obrađenog kamena pješčara i najveća je zgrada te vrste u Sjevernoj Americi, te druga po veličini u svijetu, odmah iza moskovskog Kremlja.

Resursi

uredi

Jedan od osnovnih resursa privrede Zapadne Virginije je ugalj. Prema podacima EIA (Energetska informativna administracija), Zapadna Virginia je drugi najveći proizvođač uglja, odmah iza Wyominga. Osim toga, ovdje se proizvode i veće količine prirodnog gasa i manja količina nafte (7,5 miliona barela godišnje[44]). Zapadna Virginia se nalazi u samom središtu velikog polja prirodnog gasa Marcellus Shale, koji se proteže od sjevera Tennesseeja do New Yorka u sredini Apalačije. Gotovo sva električna energija u Zapadnoj Virginiji proizvodi se u termoelektranama. Ona proizvodi viškove struje i predvodnik SAD u neto izvozu struje između država.[45]

Stočarstvo je također rasprostranjeno, ali u ograničenom obimu zbog planinskog terena u većem dijelu savezne države. Osim toga, u Zapadnoj Virginiji se proizvodi i mnogo drveta, jer je vrlo bogata listopadnim šumama. Najviše ima drveta hrasta, javora, trešnje, topole i drugih.

Politika

uredi

Glavni grad i sjedište vlade Zapadne Virginije je grad Charleston, smješten u jugozapadnom području zemlje.

Zakonodavna vlast

uredi

Zakonodavna skupština Zapadne Virginije je dvodomna. Sastoji se iz Skupštine zastupnika i Senata. To je građanska zakonodavna skupština, što znači da mjesto u skupštini nije profesionalno zanimanje (s punim radnim vremenom), već pozicija plaćena po provedenom vremenu na poslu. Zbog toga, skupštinski delegati obično rade puno radno vrijeme u svojim zajednicama gdje žive.

Obično, zakonodavna skupština je u zasijedanju 60 dana između januara i početka aprila. Posljednji dan redovne sjednice završava često završava u haosu i donošenju zakona u posljednji tren kako bi se ispoštovao ustavom određeni rok prije ponoći tog dana. U ostatku godine, održavaju se vanredne mjesečne sjednice kojima se vrše pripreme za redovnu sjednicu. Zastupnici se ponekad sastaju na posebnoj sjednici kada je takvu sjednicu sazove guverner.

Mjesto zamjenika guvenera je po statutu ove savezne države dodijeljeno predsjedniku Senata.

Izvršna vlast

uredi
Glavni članak: Spisak guvernera Zapadne Virginije

Guverner Zapadne Virginije polaže zakletvu u januaru naredne godine nakon izbora, koji se održavaju svake četiri godine, istovremeno sa izborima za Predsjednika SAD. Guverner može služiti dva uzastopna mandata ali mora imati pauzu prije nego što bude izabran za treći mandat.

Sudska vlast

uredi

Zapadna Virginia je jedna od 19 saveznih država u kojoj nema smrtne kazne i jedina je država u jugoistočnom dijelu SAD koja je ukinula tu kaznu. U svrhu sudova opće nadležnosti, država je podijeljena na 31 sudski okrug. Svaki sudski okrug sačinjen je iz jednog ili više administrativnih okruga. Sudije okruga se biraju na općim stranačkim izborima i imaju mandat od osam godina.

Najviša sudska instanca u Zapadnoj Virginiji je Vrhovni žalbeni sud. Taj sud jedan od najzaposlenijih sudova takve vrste u SAD. Zapadna Virginia je jedna od 11 saveznih država koja ima samo jedan sud za žalbe. Državni ustav omogućava osnivanje nižih sudova za žalbe, ali Zakonodavna skupština nije formirala nijedan takav sud. Vrhovni sud ima pet sudaca, izabranih na izborima na mandat od 12 godina.

U Zapadnoj Virginiji je na snazi kontrola distribucije i prodaje alkoholnih pića. Međutim, za razliku od mnogih drugih država, ona ne posjeduje monopol nad maloprodajom, čime se prestala baviti 1990. godine. Zadržala je samo monopol nad veleprodajom destiliranih alkoholnih pića.

Saobraćaj

uredi

Autoputevi sačinjavaju glavnu "kičmu" saobraćajnog sistema Zapadne Virginije, koja raspolaže sa oko 60.000 km javnih puteva.[46] Brojni aerodromi, željeznice i rijeke upotpunjavaju komercijalne načine saobraćaja u saveznoj državi. Komercijalni letovi koriste aerodrome u Charlestonu, Huntingtonu, Morgantownu, Beckleyu, Lewisburgu, Clarksburgu i Parkersburgu. Svi aerodromi osim Charlestona i Huntingtona posluju u sklopu programa Američkog ministarstva saobraćaja. Gradovi Charleston, Huntington, Beckley, Wheeling, Morgantown, Clarksburg, Parkersburg i Fairmont imaju javni autobuski sistem prevoz, dok gradovi Huntington i Charleston imaju zajedničke sisteme kojima su međusobno povezani na dnevnoj bazi.

Univerzitet Zapadne Virginije u Morgantownu razvio je PRT sistem (brzi privatni sistem prevoza), što je jedini takav javni sistem prevoza u ovoj saveznoj državi. Sistem su razvili Boeing, Fakultet inženjeringa pri Univerzitetu Zapadne Virginije te Savezno ministarstvo saobraćaja SAD, prema modelu lahko transporta niskog kapaciteta pogodnog za manje gradove. Rekreacijski i turistički transport u državi uključuje staze za pješačenje,[47] željezničke linije,[48] off-road staze,[49] rijeke pogodne za rafting,[50] te dvije turističke željezničke linije, Panoramska željeznica Cass[51] i Panoramska željeznica Potomac Eagle.[52]

Kultura

uredi

Kulturni centar Zapadne Virginije nalazi se u Charlestonu i najznačajniji je organizator i koordinator mnogih muzičkih i kulturnih dešavanja u ovoj saveznoj državi.

Sport

uredi

Zapadna Virginia dom je nekoliko manjih profesionalnih sportskih klubova koji se bave bejzbolom, američkim nogometom, nogometom, košarkom i drugim sportovima. Među većim klubovima su West Virginia Mountaineers i Marshall Thundering Herd, koji imaju svoje ogranke u američkom nogometu i košarci. West Virginia Power je bejzbolski tim koji se trenutno takmiči u Maloj bejzbolskoj ligi (Minor League Baseball). West Virginia Wild takmiči se u nižim košarkaškim ligama, dok su Wheeling Nailers hokejaški klub, također u nižoj ligi. U Zapadnoj Virginiji rođen je i Jerry West, jedan od najboljih košarkaša u historiji NBA lige.

Muzika

uredi

Popularna country pjesma Johna Denvera "Take Me Home, Country Roads" opisuje iskustva vožnje kroz Zapadnu Virginiju. U pjesmi se spominje rijeka Shenandoah i planine Blue Ridge, iako se one protežu samo krajnjim istočnim dijelom istočnog "klina" u okrugu Jefferson. 8. marta 2014. guverner Earl Ray Tomblin proglasio je pjesmu "Take Me Home, Country Roads" četvrtom zvaničnom pjesmom Zapadne Virginije, pored tri dotadašnje: "The West Virginia Hills", "This Is My West Virginia" i "West Virginia, My Home Sweet Home".

Također pogledajte

uredi

Reference

uredi
  1. ^ a b "Table 1. Annual Estimates of the Resident Population for the United States, Regions, States, and Puerto Rico: April 1, 2010 to July 1, 2014". Američki biro za popis. 29. 12. 2014. Arhivirano s originala (CSV), 3. 2. 2012. Pristupljeno 29. 12. 2014.
  2. ^ a b "Southeastern Division of the Association of American Geographers". Arhivirano s originala, 1. 1. 2015. Pristupljeno 15. 9. 2015.
  3. ^ Charles Reagan Wilson; William Ferris, Encyclopedia of Southern Culture, Univ. of North Carolina Press, 1990.
  4. ^ Thomas R. Ford; Rupert Bayless Vance, The Southern Appalachian Region, A Survey, Univ. of Kentucky Press, 1962.
  5. ^ Foner, Eric, Reconstruction: America's Unfinished Revolution, 1863–1877, Harper, 2002, str. 39
  6. ^ "Appalachian Region: Counties in Appalachia". Appalachian Regional Commission. Arhivirano s originala, 17. 9. 2008. Pristupljeno 13. 11. 2007.
  7. ^ David Thier (18. 4. 2010). "W.Va. Stalagmite Points to Surprising Carbon Footprint". aolnews.com. Arhivirano s originala 20. 4. 2010. Pristupljeno 16. 9. 2015.CS1 održavanje: bot: nepoznat status originalnog URL-a (link)
  8. ^ L. Mills (2003): MITOCHONDRIAL DNA ANALYSIS OF THE OHIO HOPEWELL OF THE HOPEWELL MOUND GROUP Arhivirano 5. 3. 2016. na Wayback Machine, doktorska disertacija, Ohio State University
  9. ^ ""Chapter Twelve "Reorganized Government of Virginia Approves Separation"". Wvculture.org. Arhivirano s originala, 7. 4. 2010. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  10. ^ Detaljan spisak imena delegata i glasova naveden je u Virgil Lewis How West Virginia Was Made, str. 30 i Charles Ambler: A History of West Virginia, 1933, str. 309. Međutim na oba spiska nedostaju delegati iz okruga McDowell, William P. Cecil i Samuel L. Graham, također predstavljali i okruge Tazewell i Buchanan, koji su i dalje dio Virginije. Također i u Pendleton, William C. History of Tazewell County and Southwest Virginia, 1748–1920, Richmond, 1920, str. 600-603.
  11. ^ Prema Ambler, Charles H. A History of West Virginia, str. 309, fusnota 32. nisu glasali Thomas Maslin iz okruga Hardy i Benjamin Wilson iz okruga Harrison
  12. ^ J. McGregor (1922): "The Disruption of Virginia", str. 193
  13. ^ Richard O. Curry (1964) "A House Divided", str. 147, University of Pittsburgh Press; 1. izdanje, ISBN 978-0822983897
  14. ^ "West Virginia House Concurrent Resolution No. 37, signed into law June 2009". Država Zapadna Virginia. Arhivirano s originala, 16. 6. 2009. Pristupljeno 18. 2. 2010.
  15. ^ "State Facts". Država Zapadna Virginia. Arhivirano s originala, 31. 7. 2012. Pristupljeno 12. 11. 2009.
  16. ^ "Land and Water Area of States, 2000". Information Please. 2000. Pristupljeno 7. 7. 2010.
  17. ^ University of Minnesota State Border Data Set
  18. ^ "Elevations and Distances in the United States". U.S Geological Survey. 29. 4. 2005. Arhivirano s originala, 6. 10. 2008. Pristupljeno 9. 11. 2006.
  19. ^ "FS.fed.us". FS.fed.us. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  20. ^ a b "West Virginia University data". West Virginia University Health Office. Arhivirano s originala, 31. 5. 2008. Pristupljeno 7. 7. 2010.
  21. ^ "West Virginia USDA Plant Hardiness Zone Map". plantmaps.com. Pristupljeno 11. 11. 2010.
  22. ^ Resident Population Data. "Resident Population Data – 2010 Census". 2010.census.gov. Arhivirano s originala, 23. 8. 2011. Pristupljeno 24. 12. 2012.
  23. ^ "Population and Population Centers by State: 2000". Popisni biro SAD. Pristupljeno 6. 12. 2008.
  24. ^ "West Virginia Well-Being" (PDF). Gallup-Hathaway. Arhivirano s originala (PDF), 5. 3. 2016. Pristupljeno 18. 9. 2015.
  25. ^ "American FactFinder". Popis stanovništva u SAD. Pristupljeno 7. 8. 2014.
  26. ^ "Ancestry 2000, Census 2000 Brief" (PDF). census.gov. Popisni biro SAD. Pristupljeno 24. 8. 2013.
  27. ^ Cameron Joseph (6. oktobar 2009): The Scots-Irish Vote, The Atlantic, pristupljeno 19. septembra 2015.
  28. ^ "ARIS 2008 Summary Report-ARIS 2008". Arhivirano s originala, 13. 6. 2012. Pristupljeno 19. 9. 2015.
  29. ^ Religion in American Culture – Pew Forum on Religion & Public Life
  30. ^ "Old-Time Religion, Encyclopedia of Appalachia". Arhivirano s originala, 17. 1. 2013. Pristupljeno 19. 9. 2015.
  31. ^ "www.thearda.com/rcms2010/r/s/54/rcms2010_54_state_adh_2010.asp". Arhivirano s originala, 17. 12. 2013. Pristupljeno 19. 9. 2015.
  32. ^ Rice, Otis; Brown, Stephen (1993). West Virginia, A History (2. izd.). Lexington, KY: University Press of Kentucky. str. 153. ISBN 9780813118543
  33. ^ "The World Bank: World Development Indicators database", Svjetska banka, 27, septembar 2010, pristupljeno 19. septembra 2015.
  34. ^ "Report for Selected Countries and Subjects", MMF, oktobar 2010, pristupljeno 19. septembra 2015.
  35. ^ "ECONOMIC DOWNTURN WIDESPREAD AMONG STATES IN 2009" Arhivirano 23. 9. 2015. na Wayback Machine, Biro za ekonomske analize, 18. novembar 2010, pristupljeno 19. septembra 2015.
  36. ^ "West Virginia showed GDP growth from 2008 to 2009", The Herald-Dispatch. 24. novembar 2010, arhivirano 1. jula 2015.
  37. ^ a b "West Virginia improves per capita ranking" Arhivirano 17. 11. 2010. na Wayback Machine, Catherine Zacchi. Ministarstvo trgovine Zapadne Virginije. 2010. Pristupljeno 19. septembra 2015.
  38. ^ "Morgantown makes Forbes list again", Charleston Gazette-Mail. 24. novembar 2010. Pristupljeno 19. septembra 2015.
  39. ^ "Best Colleges 2015" Arhivirano 26. 8. 2009. na Wayback Machine, U.S. News & World Report. 2010. Pristupljeno 19. septembra 2015.
  40. ^ "State Rankings-Statistical Abstract of the United States-Persons 25 Years Old and Over With a Bachelor's Degree or More, 2004". Census.gov. 7. 1. 2009. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  41. ^ "Business Taxes" Arhivirano 31. 1. 2019. na Wayback Machine, Ministarstvo trgovine Zapadne Virginije. Pristupljeno 19. septembra 2015.
  42. ^ "West Virginia Industries" Arhivirano 20. 12. 2010. na Wayback Machine, Ministarstvo trgovine Zapadne Virginije. Pristupljeno 19. septembra 2015.
  43. ^ Broad Growth Across States in 2014 Arhivirano 23. 9. 2015. na Wayback Machine, Ministarstvo trgovine SAD, Biro za ekonomske analize, pristupljeno 19. septembra 2015.
  44. ^ Proizvodnja nafte i prirodnog gasa u 2014. Arhivirano 6. 3. 2016. na Wayback Machine, Ministarstvo zaštite okoline Zapadne Virginije, pristupljeno 20. septembar 2015. format XLS/ZIP
  45. ^ "EIA State Energy Profiles: West Virginia". 12. 6. 2008. Arhivirano s originala, 17. 11. 2010. Pristupljeno 24. 6. 2008.
  46. ^ "West Virginia Department of Transportation". Wvdot.com. Arhivirano s originala, 24. 10. 2009. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  47. ^ de Hart, A, Sundquist, B., Monongahela National Forest Hiking Guide, West Virginia Highlands Conservancy, Charleston, Zapadna Virginia 1993.
  48. ^ "West Virginia Rails-to-Trails Council". Wvrtc.org. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  49. ^ Southern West Virginia. "Hatfield and McCoys Trail web site". Trailsheaven.com. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  50. ^ "WV White Water web site". Wvwhitewater.com. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  51. ^ "Cass Scenic Railroad web site". Cassrailroad.com. Arhivirano s originala, 18. 6. 2010. Pristupljeno 31. 7. 2010.
  52. ^ "Potomac Eagle Scenic Railroad". Potomaceagle.info. Pristupljeno 31. 7. 2010. Nepoznati parametar |datum= zanemaren (prijedlog zamjene: |date=) (pomoć)
 
Commons logo
Commons ima datoteke na temu: Zapadna Virginia
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=Zapadna_Virginia&oldid=3646075"