Sumerski spisak kraljeva je drevni tekst na sumerskom jeziku koji navodi dužinu vladavine mnogobrojnih kraljeva Sumera. Nakon višemilenijske vladavine prvih sumerskih kraljeva, u dijelu liste koja se odnosi na vrijeme poslije velikog potopa daju se historijski precizni detalji o imenima kraljeva i prebacivanju sjedišta moći iz jednog grada države u drugi.[1]
Postoji nekoliko verzija Sumerskih spiskova kraljeva, od kojih je većina prepisana sa ranijeg originala i izmijenjena tako da su kasniji vladari mogli biti pridodati. Takav je bio slučaj sa dodavanjem vladavine kralja Damiq-ilishu (1816-1794 p. n. e.), posljednjeg vladara grada Isina u Donjoj Mezopotamiji.
Najpotpuniji Sumerski spisak kraljeva koji se i najviše koristi, je bio zapisan na glinenu ploču koja je bila pronađena u biblioteci hrama u gradu Nippur. Pisar koji je i napisao zabilježio je da je Sumerska lista kraljeva upotpunjena tokom vladavine
Utu-Hengala kralja Uruka oko 2125 p. n. e.
Popis miješa ranije, najvjerovatnije mitološke kraljeve koji su imali izuzetno duge vladavine s kasnijim, i u historijskom smislu vjerodostojnijim vladarima i dinastijama. Međutim, postoji mogućnost da ranija imena kraljeva na popisu pripadaju historijskim ličnostima koja su kasnije postala legendarna. Iako pisci Sumerske liste kraljeva tvrde da njihova lista daje tačne podatke o vladavinama kraljeva "od početka historije", neki od kraljeva su imali nevjerovatno duge vladavine, dok su drugi koji su otkriveni zahvaljujući arheološkim dokazima potpuno izostavljeni sa liste kraljeva.[1]
Popis bilježi mjesto "službenog" kraljevanja, zajedno s kraljevima i dužinama njihove vladavine. Za vladavinu kraljeva se vjerovalo da je predana od strane bogova, te da se može prenositi od grada do grada preko vojnog osvajanja. Popis navodi samo jednu vladaricu: Kug-Bau, gostioničarku, koja je bila jedini vladar treće dinastije Kiša.
Najstarije ime na popisu čije je postojanje potvrđeno kroz arheološka otkrića je En-me-barage-si od Kiša (cca. 2600. p. n. e.). Činjenica da mu se ime spominje u Gilgamešovom epu je dovelo do špekulacija da je i sam Gilgameš historijska ličnost.
Tri dinastije se ističu po tome što nisu uključene popis: Dinastija iz Larse koja je vladala u periodu Isin-Larsa, kada se Larsa borila za prevlast s Isinom, te dvije dinastije Lagaša prije i poslije Akadskog Carstva, kada je Lagaš imao snažan uticaj na regiju. Podaci o Lagašu su poznati na temelju arheoloških artefakata koji datiraju oko 2500. p. n. e.
Popis je, s obzirom na nedostatak preciznijih podataka, najvažniji izvor za hronologiju3. milenijuma p. n. e. kao i veoma važno srestvo uvida u sumersku politiku i odnose između sumerskih gradova-država. Poteškoće u stvaranju jasne hronologije, uzrokuje to da su brojne dinastije vjerovatno istovremeno vladale u različitim gradovima.
Neki od najstarijih natpisa koji sadrže popis potječu iz ranog 3. milenijuma p. n. e.; npr. Prizma Weld-Blundell.[2][3][4] je datirana u 2170. p. n. e. Kasniji Babilonski i Asirski popisi kraljeva su bili zasnovani na još uvijek očuvanim dijelovima popisa sve do 3. vijeka p. n. e. kada je Beros popularizirao popis u helenskom svijetu.
Njihove vladavine se mjerse u sarovima - periodima od 3600 godina - sljedećoj jedinici iza 60 u sumerskom sistemu brojeva (3600 = 60x60), i nerovima - jedinicama od 600.
"Nakon što se kraljevanje spustilo s neba, došlo je u Eridug (Eridu). U Eridugu je Alulim postao kralj; vladao je 28800 godina."
Iskopavanja u Iraku su otkrila tragopve poplave u Shuruppaku i drugim sumerskim gradovima: sloj riječnih naslaga je prekinuo kontinuitet naselja, koji je radioaktivnim ugljikom datiran na oko 2900. p. n. e.,[5] i koji se proširio na sjever do Kiša. Polihromna grnčarija perioda Jemdet Nasr (3000-2900. p. n. e.) bila je odmah ispod poplavnog sloja u Shuruppaku.
Osvojio dijelove Sumera, onda je Eannatum od Lagaša osvojio Sumer, Kiš i cijelu Mezopotamija. Kug-Bau od Kiša je stekla nezavisnost od Lagaša, a onda njegov Uruk, nakon Entemenine smrti.
suvremenik Sumu-la-Ela od Babilona. Za vrijeme njegove vladavine je kraljev vrtlar za vrijeme proslave Nove godine proglašen "kraljem za jedan dan" i žrtvovan tokom slavlja; Enlil-Bani je ostao na prijestolju.
^ ab"Historijski atlas antičke Mezopotamije", Norman Bancroft Hunt, u izdanju Checkmarks Books, New York NY, prvo izdanje 2004. godine, ISBN0-8160-05730-3pogrešan ISBN, str. 40-41
^[1]Arhivirano 7. 11. 2010. na Wayback Machine
Historical inscriptions; containing principally the chronological prism, W-B 444, Stephen Langdon, Oxford University Press, 1923
![[2]](http://www.cdli.ucla.edu/dl/photo/P384786.jpg){kind=link}
![[3]](http://www.cdli.ucla.edu/dl/lineart/P384786_l.jpg){kind=link}