Nekropola Čengića Bara
Nekropola Čengića Bara, općina Kalinovik, nalazi se na listi 30 srednjovjekovnih nekropola stećaka koje su 2016. godine proglašene Svjetskom baštinom UNESCO-a. Na listi su 22 nekropole u Bosni i Hercegovini, po 3 u Srbiji i Crnoj Gori, a 2 u Hrvatskoj.[1]
| Svjetska baština | |
|---|---|
 | |
| Lokacija | Čengića Bara, Kalinovik,  Bosna i Hercegovina |
| Dio | Stećci - srednjovjekovni nadgrobni spomenici |
| Sadrži | 1/28 |
| Kriterij | iii, vi |
| Referenca | 1504 |
| Uvrštenje | 2016. (40. sjednica) |
| Ugroženost | no |
Nekropola je i nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine.[2]
Lokacija uredi
Čengića Bara je ljetno stočarsko naselje smješteno u visokom kraškom polju, koje se zove Kladovo polje, a nalazi se na Zelengori. Od Kalinovika je udaljeno oko 11 km vazdušne linije u pravcu jugozapada.
Opis uredi
Od 1954. do 1956. godine, Šefik Bešlagić izvršio je evidentiranje i obradu nekropola sa stećcima u okolini Kalinovika. Saradnici su mu bili: Đuro Basler, Pavao Anđelić, Mehmed Mujezinović i Ranko Rosić.
U samome središtu lokaliteta smještena je nekropola sa 52 stećka. Svi stećci izrađeni su od krečnjaka i potiču iz kamenoloma koji se nalazi oko 100 metara od nekropole u pravcu jugoistoka. Uglavnom zastupljeni su sanduci. U nekropoli se nalazi 35 sanduka, od čega je znatan broj visokih. Veliki broj sanduka je sa postoljem. Sljemenjaka ima šest i oni su dosta visoki, što je jedna od karakteristika ove nekropole. Ostatak stećaka čine ploče (11 primjeraka).
Najzastupljeniji motivi na stećcima su; tordirana vrpca i frizovi sa povijenim trolistovima, zatim slijede motivi štita i mača, biljnih stilizacija, križeva u kružnim vijencima, ptica, jelena i scena lova na jelene te kola i turnira. Na stećku br. 45 evidentiran je i natpis u bosanskoj ćirilici koji govori da tu leži Stojan Opodinović. Natpis u tranliteraciji glasi:
1. red: A SE LEŽI STЬN OPODINOB - 2. red: IVЬ
U transkripciji naslov glasi; A se leži St [o] Ьn (Stojan) OpodinovičЬ.[3]
Znatan broj stećaka oštećen je usljed dugotrajnog djelovanja atmosferilija. Stećci su veoma ugroženi prisustvom biljnih organizama, lišaja i mahovina. Veliki je broj utonulih stećaka pa ne postoje konačni podaci o zastupljenosti i raznovrsnosti dekorativnih motiva.
Također pogledajte uredi
Literatura uredi
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: “Veselin Masleša“, 1982. STEĆCI – KULTURA I UMJETNOST
- Šefik Bešlagić, Sarajevo: Veselin Masleša, 1971. STEĆCI, KATALOŠKO-TOPOGRAFSKI PREGLED
- Marko Vego, Sarajevo: Izdanje Zemaljskog muzeja, knjiga III, 1964.Zbornik srednjovjekovnih natpisa Bosne i Hercegovine.
Reference uredi
- ^ "Državna komisija". Arhivirano s originala, 17. 1. 2020. Pristupljeno 16. 11. 2016.
- ^ "Nekropola Čengića Bara". kons.gov.ba. Pristupljeno 13. 10. 2016.
- ^ Marko Vego-Zbornik srednjovjekovnih natpisa u Bosni i Hercegovini[mrtav link]
| Commons ima datoteke na temu: Nekropola Čengića Bara |