Mašinski element
Mašinski element (ili dio) predstavlja elementarnu komponentu mašine. Ovi elementi se sastoje iz tri osnovna tipa:
- konstrukcione komponente kao što su: ramovi, ležajevi, osovine, žljebovi, pričvrščivaći, nosači i zaptivači,
- mehanizmi koji kontrolišu kretanje na različite načine kao što su: mjenjač brzina, remeni ili lančani prenosnici, veze, ekscentri i vođeni sistemi, uključujući kočnice i kvačila, te
- kontrolne komponente kao tipke, prekidači, indikatori, senzori, aktuatori i računarski kontroleri.[1]
Iako se općenito ne smatraju mašinskim elementima, oblik, tekstura i boja poklopaca su važni dijelovi mašine koji obezbjeđuju atraktivan i operativan izgled između mašinskih komponenata mašine i njenog korisnika.
Mašinski elementi su osnovni mašinski dijelovi i odlikuju se kao sastavni dijelovi mnogih mašina.[2] Većina je standardizirana na određene veličine iako se često koriste i posebno napravljeni dijelovi za specifične namjene.[3]
Mašinski elementi mogu biti odlike dijelova (kao što su navoji ili integralni klizni ležajevi) ili mogu biti zasebni dijelovi, kao što su točkovi, osovine, remenice, kotrljajući elementi ležajeva, ili zupčanici. Sve jednostavne mašine se mogu opisati kao elementi mašina, a mnogi elementi mašina uključuju koncepte jednog ili više jednostavnih mašina. Naprimjer, vijak sadrži navoj, koji se može definisati kao nagnuta ravan omotana oko cilindra.
Mnoge aktivnosti usmjerene ka mehaničkom dizajnu, pronalasku izuma i obavljanju inženjerskih poslova zahtjevaju poznavanje različitih mašinskih elemenata i inteligentnu i kreativnu kombinaciju ovih elemenata sa ciljem izrade komponente ili sklopa koji ispunjava zahtjeve (služi aplikaciji).
Mašinski elementi moraju biti verificirani i certificirani da su proizvedeni u skladu sa svim navedenim zahtjevima kako bi se osigurao kvalitet i sigurnost.[4]
Konstrukcioni elementi uredi
- Vratila
- Spojnice
- Ležajevi
- Nosači
- Ključevi, žljebovi i sigurnosna rascjepka
- Zaptivači
Mehanički dijelovi uredi
- Remen, lanac, pogon užetom
- Kvačilo
- Kočnica
- Sistem zupčanika (zupčasti prenos)
- Ekscentar i vođeni sistemi
- Poluga
- Jednostavna mašina
Tipovi uredi
Reference uredi
- ^ Robert L. Norton, Machine Design, (4th Edition), Prentice-Hall, 2010
- ^ Matthews, Clifford; American Society of Mechanical Engineers (2005), ASME engineer's data book (2nd izd.), ASME Press, str. 249, ISBN 978-0-7918-0229-8.
- ^ a b c d e f g h i j Bhandari, V. B. (2007), Design of machine elements (2nd izd.), Tata McGraw-Hill, str. 10, ISBN 978-0-07-061141-2.
- ^ Manufacturing Inspection and Technical Inspection Arhivirano 24. 7. 2014. na Wayback Machine, Retrieved 11/07/2013
- ^ a b c Klebanov, Boris M.; Barlam, David; Nystrom, Frederic E. (2008), Machine elements: life and design, CRC Press, ISBN 978-0-8493-9563-5.
- ^ a b Sharma, C. S.; Purohit, Kamlesh (2004), Design of machine elements, PHI Learning, str. vii–ix, ISBN 978-81-203-1955-4.