Wikipedia

M4 (karabin)

M-4 SOPMOD je američki karabin u kalibru 5,56 mm NATO predstavlja derivat AP M-16A1, odnosno unaprijeđenu verziju taktičkog karabina "COLT" XM-177. Namjenjena je uništavanju neprijateljske žive sile na daljinama od 400 - 600 metara, ukupne dužine 838 mm sa potpuno izvučenim i 750 mm sa potpuno uvučenim teleskopskim kundakom, težine od 2,7 do 3,0 kg. Puni se okvirima od 20 i 30 metaka u kalibru 5,56 mm NATO/223 Remington.

M4 Carbine
Upotreba
U službi1997 - do danas
Korisnici Sjedinjene Američke Države
RatoviRat u Iraku 2003., Rat protiv terorizma, Rat u Afganistanu
Proizvodnja
ProizvođačColt's Manufacturing Company
Broj proizvedenih primjeraka8 miliona
VarijanteM4A1
Opis oružja
Težina2,88 kg (bez streljiva) 3,4 kg (sa streljivom)
Dužina840 mm
Dužina cijevi368 mm
Kalibar5.56x45 mm NATO
Domet500 m
Spremnik municijeRazličiti STANAG okviri
Brzina paljbe700-950 metaka/min
Brzina zrna880 m/s

Razvoj uredi

Kompanija "COLT" je od samog početka proizvodnje jurišne puške M-16 bila uključena u njihovu licencnu produkciju zbog toga što kompanija "Armelite" nije imala dovoljno proizvodnih kapaciteta za velike narudžbe američke vojske koje su nastale zbog rata u Vijetnamu sredinom 60-tih godina. Nakon par godina, Pentagon je na osnovu prvih borbenih iskustava od iskusnih "COLT"- ovih inženjera zatražio da se pokuša sačiniti prototip karabinske verzije jurišne puške M-16 radi lakšeg manevrisanja sa oružjem u zatvorenim prostorijama. Tako je nastao prototip karabinske verzije M-16A1 pod nazivom "COLT" XM-177 koji se bukvalno od samog početka razvoja prototipa koristio u Vijentamu u okviru 5. Specijalne grupe "GREEN BERETS" i tako u borbenim uslovima dotjerivao za serijsku proizvodnju. Iako je sa prestankom rata u Vijetnamu prestala potreba za velikim narudžbama jurišnih pušaka M-16, nekoliko hiljada karabina XM-177 je i pored smanjenja američkog vojnog budžeta sredinom sedamdesetih ipak poručeno od kompanije "COLT".[1]

Opis uredi

M4 je karabin koji koristi streljivo 5.56x45mm NATO ili .223 Remington. Prvobitni modeli su imali teleskopske kundake dok su noviji modeli opremljeni s teleskopskim kundakom s malo većom zakrivljenošću na kraju. M4 je sličan ranijem kompaktnijem modelu M16 poput verzije CAR-15 iz 1960-ih.

Preciznost karabina je između 500 do 600 metara, ovisno o meti.[2] Zbog manje dužine idealan je za ne-pješaštvo (posada o vojnom vozilu, vojni oficiri i službenici) ali je idealan i za borbu s bliske udaljenosti. M4 je razvio i proizveo Colt na zahtjev američke Vlade te je sam proizvođač imao ekskluzivni ugovor za izradu oružja iz porodice M4 kroz 2009. godinu.[3]

M4 je uglavnom zamijenio model M16A2 u američkoj vojsci i marinskim odredima. USAF namjerava izvršiti prijelaz na M4 dok bi neki dijelovi zračnih snaga zadržali M16A2. U američkoj ratnoj mornarici se M4A1 koristi kod jedinica za specijalne operacije te kao naoružanje posada u vozilima.

Neke od značajki M4 i M4A1 u odnosu na M16 su:

  • kompaktna veličina,
  • kraća cijev od 368 mm i
  • teleskopski kundak.
 
Rastavljeni karabin M4 sa svim pripadajućim dodacima koji se mogu montirati na njega.

Unatoč svemu, karabin M4 bio je kritiziran zbog male brzine (eng. muzzle velocity), stvaranja velike buke prilikom paljbe zbog kraće cijevi, pritiska na mehanizam zbog kraćeg plinskog cilindra kao i tendencije bržeg pregrijavanja u odnosu na model M16A2.

Verzije uredi

Nakon prvobitnog modela XM-177, "COLT" je sačinio i verzije E1i E2 koji u osnovi predstavljaju poboljšanja koja su pratila i razvoj jurišne puške M-16, a za potrebe američkog ratnog zrakoplovstva "COLT" je izradio i AIR-15 COMMANDO verziju čija je cijev dodatno skraćena na svega 292 mm. Sve karabinske verzije XM-177 našle su široku primjenu u američkim i policijskim snagama koji su ih koristili u okviru svojih jedinica za specijalnu podršku SWAT. U borbenim ili policijskim uslovima upotrebe ove skraćene verzije jurišne puške M-16 pokazale su iznimno veliku efikasnost na srednjim udaljenostima kako u režimu gađanja pojedinačnoom tako i u režimu gađanja rafalnom paljbom. Na osnovu ovih iskustava 1994. godine američka vojska je u operativnu upotrebu uvela taktički karabin M-4 posljednju u nizu verzija "COLT"-ovog karabina XM-177 i to za potrebe Armijske komande za specijalne operacije USSOCOM. Svega godinu dana nakon uvođenja u operativnu upotrebu, komanda za specijalne operacije je od "COLT"-a zatražila da na osnovu procjene efikasnosti u različitiom borbenim uslovima, uradi preinake na taktičkom karabinu M-4 na način da se puška lako modificira sa ukupno 35 dodataka tzv. "SOPMOD Kti one" koji poboljšavaju ukupne borbene karakteristike oružja. Osnovni dodaci u SOPMOD modelu podrazumjevaju: optički nišan 4X1 na daljinama preko 300 metara, refleksni nišan bez korištenja mehaničke nišanske linije gdje strijelac može koristeći oba oka nišaniti metu koristeći crvenu tačku na ekranu nišana, laserski marker mete i danju i noću bez otkrivanja položaja, jaku baterijsku lampu, prednju ručku za držanje i mehaničke nišane kao rezervnu varijantu, sve to smješteno na podesivim šinama koje se montiraju na oblogu cijevi i umjesto ručke za nošenje na gornjem dijelu tijela puške.[4]

Korisnici uredi

 
Američki vojnik s M4 karabinom s novijim, redizajniranim kundakom.
 
Član afganistanske nacionalne policije s M4 tokom borbi u provinciji Kunar.
 
Pripadnik izraelske pogranične policije s M4 karabinima.

Refrence uredi

  1. ^ "Colt M4 with the redesigned telescoping stock". Arhivirano s originala, 5. 8. 2003. Pristupljeno 5. 8. 2003.
  2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Preciznost
  3. ^ "Corps to pass on Army upgrades to M4". Arhivirano s originala, 25. 9. 2010. Pristupljeno 11. 1. 2014.
  4. ^ "Newer carbines outperform M4 in dust test". Arhivirano s originala, 1. 9. 2021. Pristupljeno 11. 1. 2014.

Vanjski linkovi uredi

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/w/index.php?title=M4_(karabin)&oldid=3505325"