Baltičke države
Baltičke države (estonski: Balti riigid ili Baltimaad, latvijski: Baltijas valstis, litvanski: Baltijos valstybės) jest termin kojim se označavaju tri države u sjeveroistočnoj Evropi, odnosno na Baltiku i nekadašnje republike bivšeg Sovjetskg saveza: Estonija, Latvija i Litvanija.
| Balti riigid, Baltimaad (estonski) Baltijas valstis (latvijski) Baltijos valstybės (litvanski) Baltičke države |
||
|---|---|---|
 Položaj Baltičkih država
|
||
| Glavni grad | Tallinn Riga Vilnius |
|
| Najveći grad | Riga | |
| Službeni jezik | estonski latvijski litvanski |
|
| Etničke grupe | ||
| Zakonodavstvo | ||
| Površina | ||
• Ukupno |
175.015 km2 (91.) | |
| 2,23 | ||
| Stanovništvo | ||
• Ukupno (2016.) |
6.121.000 (100.) | |
• Gustoća |
35,5/km2 (176.) | |
| BDP (PKM) | 2017. | |
• Ukupno |
184 milijarde US$ | |
| 30.000 US$ | ||
| Valuta | Euro | |
| Vremenska zona | UTC+2 | |
| Pozivni broj | +372 +371 +370 |
|
| Internetska domena | .ee .lv .lt |
|
Većinsko stanovništvo čine Estonci, koji pripadaju baltofinskoj, i Latvijci i Litvanci, koji pripadaju baltičkoj grupi naroda. Službeni jezici su jezici tri naroda: estonski, latvijski i litvanski jezik. Sveukupno zauzimaju površinu od 175.015 km2 a prema procjeni iz 2016. godine u ove tri države je živjelo 6.121.000 stanovnika.
Baltičke države sarađuju na regionalnom nivou posredstvom nekoliko međuvladinih organizacija. Sve tri države članice su Evropske unije, NATO-a i eurozone. Estonija je također članica Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD).
Etimologija uredi
Izraz "Baltik" proizlazi iz naziva za Baltičko more – hidronima koji datira još iz 11. vijeka. Vjerovatno potiče iz indoevropskog korijena Bhel što znači bijelo. Ovo značenje je sadržano u modernim baltičkim jezicima gdje baltas (u litvanskom) i balts (u latvijskom) također znače "bijelo".[1] Međutim, trenutna imena regije i mora, koja proizilaze iz ovog korijena, nisu se koristili ni u jednom od ova dva jezika prije 19. vijeka.[2]
Opće statistike uredi
Sve tri države su parlamentarne republike koje su se pridružile Evropskoj uniji 1. maja 2004. godine.
| Estonija | Latvija | Litvanija | Ukupno | |
|---|---|---|---|---|
| Grb | 
|
|
|
N/A |
| Zastava | 
|
|
|
N/A |
| Glavni grad | Tallinn | Riga | Vilnius | N/A |
| Nezavisnost | do 13. vijeka 24. februar 1918. nezavisnost od SSSR-a: 20. august 1991. |
do 13. vijeka 18. novembar 1918. nezavisnost od SSSR-a: 21. august 1991. |
do 18. vijeka 16. februar 1918. nezavisnost od SSSR-a: 11. mart 1990. |
N/A |
| Trenutni predsjednik | Toomas Hendrik Ilves | Raimonds Vējonis | Dalia Grybauskaitė | N/A |
| Stanovništvo (2015) | 1.313.271 | 1.978.700 | 2.902.832 | 6.194.803 |
| Površina (km²) | 45.339 | 64.589 | 65.300 | 175.228 |
| Gustina (stanovnika po km²) |
29 | 31 | 44 | 35 |
| GDP (nominalni) ukupno u milijardama $ (2015.) |
22,934 | 27,822 | 41,776 | 112,530 |
| GDP (nominalni) po stanovniku u $ (2016.) |
18.452 | 14.496 | 15.366 | 16.035 |
| HDI (2014[3]) | 0,861 vrlo visok | 0,819 vrlo visok | 0,839 vrlo visok | N/A |
| Državna internet domena | .ee | .lv | .lt | N/A |
| Pozivni broj | +372 | +371 | +370 | N/A |
Reference uredi
- ^ Dini, Pierto Umberto (2000) [1997]. Baltu valodas (in Latvian). Translated from Italian by Dace Meiere. Riga: Jānis Roze. ISBN 9984-623-96-3
- ^ Krauklis, Konstantīns (1992). Latviešu etimoloģijas vārdnīca (in Latvian) I. Rīga: Avots. pp. 103–104. OCLC 28891146.
- ^ Prikaz i komponente indeksa ljudskog razvoja Arhivirano 17. 11. 2015. na Wayback Machine Pristupljeno 26.4.2016.