Razlika između verzija stranice "Mišić"

'''Mišić''' je organ pomoću kojeg se kreću neki viši oblici [[beskičmenjaci|beskičmenjaka]] i svi [[kičmenjaci]]. Radom mišića upravljaju [[CNS|centralni]] i [[PNS|periferni nervni sistem]].<ref name= <“Campbell“>{{cite book|author=Campbell N. A. et al.|year=2008|title=Biology. 8th Ed. |publisher=Person International Edition, San Francisco|isbn=978-0-321-53616-7}}</ref><ref name=“Sofradzija“"Sofradzija">{{cite book|author=Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. |year= 2004|title= Biologija 1.|publisher= Svjetlost, Sarajevo|isbn=9958-10-686-8}}</ref><ref name="Međedović">{{cite book|author=Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R.|year=2002|title=Biologija 2. |publisher=Svjetlost, Sarajevo|isbn=9958-10-222-6}}</ref><ref name=“Hadži"Hadži-Masl“Masl">{{cite book|author=Hadžiselimović R., Maslić E. |year= 1996|title=Biologija 1|publisher=Federecija Bosne i Hercegovine – Ministarstvo obrazovanja, nauke, kulture i sporta|place= Sarajevo}}</ref>

Mišići ljudskog organizma čine gotovo polovinu tjelesne mase. Među skeletnim mišićima, većinom su parni (327), a samo dva su neparna, dok u unutrašnjim i čulnim organima ima 47 parnih i 2 neparna mišića.

*''hvatište'' (završetak, inserciju).

*''široki'' (grudni koš, trbušni zid).

''četveroglavi'' – kvadriceps, mišić bedra koji je najsnažniji opružač potkoljenice i posebno značajan kao učvršćivač koljenoga zgloba.

Neki mišići određuju oblik karakterističnih zaobljenih kompleksija ljudskog tijela, kao naprimjer, deltoidni mišić na ramenom dijelu, koji je odmicač nadlaktice od grudnog koša. Gluteusi, koji su kod čovjeka srazmjerno razvijenije nego kod ostalih [[primat]]a, oblikuju oblinu zadnjice.

*''podizači'' (levatori) i sl.

*''rastezači'' (dilatatori).

*''disanje'' (širenje grudnog koša) i dr.

Mišićno tkivo se sastoji od ćelija, '''mišićnih vlakana''', koje imaju sposobnost kontrakcije. Ta se sposobnost zasniva na prisustvu kontraktilnih vlakana, [[miofibrili|'''miofibrila''']], koja su izgrađena od proteina [[aktin]]a i [[miozin]]a. Aktin i miozin izgrađuju niti diobenog vretena za vrijeme diobe stanice. Mišić se kontrahuje kao odgovor na nadražaj koji je do njega dospjeo određenim nervom. U svaku mišićnu ćeliju ulazi jedno nervno vlakno i mjesto njihovog povezivanja naziva se [[Nervno-mišićna veza|'''motorna ploča''']] (periferna [[sinapsa]]). Nadražaj se sa nerva na mišić prenosi pomoću [[neurotransmiter|hemijskih medijatora]]. Prema građi i načinu rada, kod kičmenjaka se razlikuju tri tipa mišićnog tkiva:

Poprečno-prugasti (skeletni) mišići su vezani za [[kost]]i i daju oblik telu. Njihove ćelije su izduženog oblika i bez nastavaka, imaju više [[Jedro (biologija)|jedara]] koja su smeštena periferno – ispod [[ćelijska membrana|ćelijske membrane]] . Spadaju u najkrupnije ćelije u telu (do 4 &nbsp;cm kod čovjeka) i sačinjavaju oko 40% ukupne [[tjelesna težina|tjelesne težine]]. Membrana ovih mišićnih ćelija naziva se [[sarkolema]]. Karakteristična poprečna-prugavost ogleda se u naizjmeničnim tamnim i svijetlim trakama, što potiče od građe samih [[miofibrila]]. Miofibrile su građene od tankih [[aktin]]skih i debelih [[miozin]]skih [[vlakno|vlakana]]. Tamnu prugu grade aktin i miozin, a svijetlu samo aktin. Sredinom svijetle pruge pruža se jedna tamna linija nazvana [[Z-linija]]. [[Skeletni mišić]]i su [[nervni sistem|inervirani]] [[periferni nervni sistem|perifernim nervnim sistemom]] tako da čine voljne [[kretanje|pokrete]] i u toku rada se zamaraju. Osnovna funkcija ovih mišića je [[kretanje]] i proizvodnja [[tjelesna toplota|tjelesne toplote]]. Njihova mišićna vlakna su grupisana u snopiće koji su obavijeni [[vezivno tkivo|vezivnom opnom]]. Više snopića udruženo je u veće snopove, koji su grupisani i povezani zajedničkom vezivnom opnom gradeći mišić.