Razlika između verzija stranice "Faktor rasta fibroblasta"
| [nepregledana izmjena] | [nepregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m razne ispravke |
|||
Red 1:
'''Faktori rasta fibroblasta''' (FGF) su porodica [[protein]]a [[ćelijska signalizacija|ćelijske signalizacije]] koju proizvode [[makrofag]]i; uključeni su u veliki broj procesa, a ponajviše kao ključni elementi za normalan razvoj u životinjskim ćelijama. Sve nepravilnosti u njihovoj funkciji dovode do niza razvojnih nedostataka. Ovi [[faktori rasta]] obično djeluju kao sistemske ili lokalno cirkulirajuće molekule vanćelijskog porijekla, koje aktiviraju receptore na ćelijskkoj površini. Definirajuće svojstvo FGF -a je da se vežu za [[heparin]] i [[heparan-sulfat]]. Stoga su neke sekvestrirane u [[vanćelijski matriks|vančelijskom matriksu]], tkivu koje sadrži [[heparan-sulfatni proteoglikan]] i oslobađaju se lokalno nakon ozljede ili remodeliranja [[tkiva]].<ref name=AnnRevBiochem>{{cite journal|last1=Burgess WH|first1=WH|last2=Maciag|first2=T|title=The heparin-binding (fibroblast) growth factor family of proteins|journal=Annu Rev Biochem|date=1989|volume=58|pages=575–606|doi=10.1146/annurev.bi.58.070189.003043|pmid=2549857}}</ref>
Line 23 ⟶ 22:
FGF je kritičan tokom normalnog razvoja i [[kičmenjak]]a i [[beskičmenjak]]a, a sve nepravilnosti u njihovoj funkciji dovode do niza razvojnih nedostataka.<ref>{{cite journal | vauthors = Amaya E, Musci TJ, Kirschner MW | title = Expression of a dominant negative mutant of the FGF receptor disrupts mesoderm formation in Xenopus embryos | journal = Cell | volume = 66 | issue = 2 | pages = 257–270 | date = Jul 1991 | pmid = 1649700 | doi = 10.1016/0092-8674(91)90616-7 | s2cid = 18042788 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Borland CZ, Schutzman JL, Stern MJ | title = Fibroblast growth factor signaling in Caenorhabditis elegans | journal = BioEssays | volume = 23 | issue = 12 | pages = 1120–1130 | date = Dec 2001 | pmid = 11746231 | doi = 10.1002/bies.10007 | s2cid = 34519256 }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Coumoul X, Deng CX | title = Roles of FGF receptors in mammalian development and congenital diseases | journal = Birth Defects Research. Part C, Embryo Today | volume = 69 | issue = 4 | pages = 286–304 | date = Nov 2003 | pmid = 14745970 | doi = 10.1002/bdrc.10025 | url = https://hal.archives-ouvertes.fr/hal-02171887/document }}</ref><ref>{{cite journal | vauthors = Sutherland D, Samakovlis C, Krasnow MA | title = branchless encodes a Drosophila FGF homolog that controls tracheal cell migration and the pattern of branching | journal = Cell | volume = 87 | issue = 6 | pages = 1091–1101 | date = Dec 1996 | pmid = 8978613 | doi = 10.1016/S0092-8674(00)81803-6 | s2cid = 11853166 | doi-access = free }}</ref>
FGF-ovi koje luče [[hipoblast]]i tokom [[gastrulacija|gastrulacije]] imaju ulogu u stimulaciji [[WNT-signalni put|Wnt-signalnog puta]], koji je uključen u diferencijalno kretanje čelija [[Kolerov srp|Kolerovog srpa]] tokom formiranja primitivne sekvence.
Dok ćelije mogu izlučiti mnoge FGF-ove, kako bi djelovale na udaljene mete, neki FGF-ovi djeluju lokalno unutar [[tkivo|tkiva]], pa čak i unutar ćelije. Ljudski FGF2 javlja se pri niskim (LMW) i visokim molekulskoteškim (HMW) [[izoforma]]ma.<ref>{{cite journal | vauthors = Arese M, Chen Y, Florkiewicz RZ, Gualandris A, Shen B, Rifkin DB | title = Nuclear activities of basic fibroblast growth factor: potentiation of low-serum growth mediated by natural or chimeric nuclear localization signals | journal = Molecular Biology of the Cell | volume = 10 | issue = 5 | pages = 1429–44 | date =
Jedna važna funkcija [[FGF1]] i [[FGF2]] je podstcanje [[ćelijska proliferacija|proliferacije]] [[endotel|endotelnih ćelija]] i NJIHOVA fizička organizacija u strukture slične cijevima. Oni na taj način podstiču [[angiogeneza|angiogenezu]], rast novih [[krvni sud|krvnih sudova]] iz već postojećih [[vaskulatura]]. FGF1 i FGF2 su snažniji angiogeni faktori od [[faktor rasta vaskularnog endotela|faktora rasta vaskularnog endotela]] (VEGF) ili [[faktor rasta izveden iz trombocita|faktora rasta izvedenog iz trombocita]] (PDGF).
Osim što stimuliraju rast krvnih sudova, FGF-i su važni u zacjeljivanju rana. FGF1 i FGF2 stimuliraju angiogenezu i proliferaciju [[fibroblast]]a, uzrokujuči [[granulacijsko tkivo]], koje ispunjava prostor/šupljinu rane u ranom procesu zarastanja rane. [[FGF7]] i [[FGF10]] (poznati i kao [[faktor rasta keratinocita]] KGF, odnosno KGF2) stimuliraju popravak ozlijeđene kože i tkiva sluznice, stimulirajući proliferaciju, migraciju i [[ćelijska diferencijacija|diferencijaciju]] [[epitel]]nih ćelija i imaju direktne [[hemotaksija|hemotaksijske]] efekte na remodeliranje tkiva.
Tokom razvoja [[CNS|centralnog nervnog sistema]], FGF imju važnu ulogu u proliferaciji [[neuron]]skih matičnih ćelija, [[neurogeneza|neurogenezi]], [[akson]]skom rastu i diferencijaciji. Signalizacija FGF-om važna je u podsticanju rasta površine [[moždana kora|moždane kore]] u razvoju smanjujući diferencijaciju [[neuron]]a i time dopuštajući samoobnavljanje korinih [[progenitorske ćelije|progenitorskih ćelija]], poznatih kao [[radijalne glijne ćelije]],<ref>{{cite journal | vauthors = Rash BG, Lim HD, Breunig JJ, Vaccarino FM | title = FGF signaling expands embryonic cortical surface area by regulating Notch-dependent neurogenesis | journal = The Journal of Neuroscience | volume = 31 | issue = 43 | pages = 15604–17 | date = Oct 2011 | pmid = 22031906 | doi = 10.1523/JNEUROSCI.4439-11.2011 | pmc=3235689}}</ref> a FGF2 je korišten za izazivanje vještačke [[žirifikacija|žirifikacije]] [[miš]]jeg [[mozak|mozga]].<ref>{{cite journal | vauthors = Rash BG, Tomasi S, Lim HD, Suh CY, Vaccarino FM | title = Cortical gyrification induced by fibroblast growth factor 2 in the mouse brain | journal = The Journal of Neuroscience | volume = 33 | issue = 26 | pages = 10802–14 | date = Jun 2013 | pmid = 23804101 | doi = 10.1523/JNEUROSCI.3621-12.2013 | pmc=3693057}}</ref> Drugi član porodice FGF, [[FGF8]], regulira veličinu i položaj funkcionalnih područja moždane kore ([[Brodmanovo područje]]).
FGF su takođe važni za održavanje mozga odraslih. Stoga su FGF-i glavne odrednice preživljavanja neurona, kako tokom razvoja, tako i u odrasloj dobi.<ref name=reuss>{{cite journal | vauthors = Reuss B, von Bohlen und Halbach O | title = Fibroblast growth factors and their receptors in the central nervous system | journal = Cell and Tissue Research | volume = 313 | issue = 2 | pages = 139–157 | date = Aug 2003 | pmid = 12845521 | doi = 10.1007/s00441-003-0756-7 | s2cid = 26880797 }}</ref>
Line 58 ⟶ 57:
* [[Trombopoetin]] (TPO)
* [[Miostatin]] (GDF8)
* [[Faktor diferencijacije rasta-9
* [[Žirifikacija]]
* [[Neurogeneza]]
Line 64 ⟶ 63:
** [[Faktor rasta fibroblasta 1 | Faktor rasta fibroblasta 1 (FGF1)]]
** [[Faktor rasta fibroblasta 2 | Faktor rasta fibroblasta 2 (FGF2)]]
** [[FGF3
** [[FGF4
** [[FGF5
** [[FGF6
** [[FGF7
** [[Faktor rasta fibroblasta 8 | Faktor rasta fibroblasta 8 (FGF8)]]
** [[FGF9
** [[FGF10
** [[FGF11
** [[FGF12
** [[FGF13
** [[FGF14
** [[FGF15
** [[FGF16
** [[FGF17
** [[FGF18
** [[FGF19
** [[FGF20
** [[FGF21
** [[FGF22
** [[Faktor rasta fibroblasta 23 | Faktor rasta fibroblasta 23 (FGF23)]]
Line 102 ⟶ 101:
{{DEFAULTSORT:Fibroblast Growth Factor}}
[[Kategorija:
[[Kategorija:
[[Kategorija:
[[Kategorija:Zabranjene supstance Svjetske antidoping agencije]]
| |||