|
== Geografija ==
Nalazi se na 290 km južno od [[Beograd]]a, na dionici starog puta koji preko Ibarske magistrale vodi prema [[Podgorica|Podgorici]] i [[Jadransko more|Jadranskom moru]]. Lociran je u zvjezdastoj dolini rijeke Jošanice, Raške, Deževske i Ljudske, na nadmorskoj visini od 496 m. Okružen je visokim planinama Golijom i Rogoznom i [[Pešterska visoravan|Pešterskom visoravni]]. Ukupna površina općine sa 100 naseljenih mjesta iznosi 742 km<sup>2</sup>. Njegov osnivač [[Isa-beg Ishaković]] je podigao grad u neposrednoj blizini srednjovjekovnog utvrđenja Trgovište, poznatog pod imenom [[Ras]]. Prvi pisani dokument koji pominje ime Novi Pazar datira iz 15. vijeka, kada je Malo vijeće Dubrovačke republike odlučilo da u njemu postavi svog konzula. To potvrđuje da je grad u to vrijeme već bio razvijen, zahvaljući svom izuzetnom geografskom položaju, jer se nalazio na raskršću važnih puteva koji su vodili od [[Dubrovnik]]a prema [[Niš]]u, Sofiji, [[Istanbul]]u, [[Solun]]u, Beogradu, Pešti i Sarajevu. O Novom Pazaru su pisali brojni putopsici, a čuveni Evlija Čelebi je u 17 vijeku zabilježio da je bio jedan od najvećih gradova na Balkanu. Ime Novi Pazar ušlo je u svjetske leksikone kao sinonim za Sandžak od 1878. godine, kada je na [[Berlinski kongres|Berlinskom kongresu]] kao corpus separatum čitava regija nazvana ''Novopazarski sandžak''. Od Prvog svjetskog rata, njegova sudbina postaje neizvjesna, grad intenzivno slabi i gubi na svom značaju. Kasnije, izgradnjom novih puteva preko moravsko-vardarske doline, on postaje marginalizovan, daleko od važnih saobraćajnica i komunikacija.
== Stanovništvo ==
Novi Pazar ima burnu i bogatu prošlost. Arheološki nalazi govore da je ovo područje bilo naseljeno još od kamenog doba - nalaz Naprelje, preko gvozdenog doba - nalaz Smolučka pećina i ranoantičkog doba - Novopazarski nalaz, te nalazišta ostataka kasnoantičkih i srednjovjekovnih utvrđenja Jeleč i Ras. Među najvažnije kulturnohistorijske spmenike svakako spadaju:
*Gradska tvrđava sa Kulom motriljom iz 15. vijeka, izgrađena po nalogu osnivača grada Isa-bega Ishakovića
*[[Altun-alem džamij]]a iz 16. vijeka<ref>{{Cite web |url=http://www.srbija.travel/kultura/sakralni-objekti/dzamije/altum-alem-dzamija-novi-pazar/ |title=Arhivirana kopija |accessdateaccess-date=12. 10. 2013 |archiveurlarchive-url=https://web.archive.org/web/20140811184909/http://www.srbija.travel/kultura/sakralni-objekti/dzamije/altum-alem-dzamija-novi-pazar/ |archivedatearchive-date=11. 8. 2014 |url-status=dead }}</ref>, djelo čuvenog neimara Muslihudina Abdulganija
*Amir-agin han (konak) iz 17. vijeka
*Petrova crkva sagrađena u 10. vijeku nad ilirskim kneževskim tumulom i na ostacima poznijeg ranokršćanskog objekta u obliku rotonde sa upisanim četvorolistom
== Infrastruktura ==
Nedostatak infrastrukture spriječava dalji razvoj. Kao najveći potrošač PTT usluga, poslije Beograda, Novi Pazar ima 10.000 neriješenih zahtjeva za telefonski priključak.{{Izvor}} Postojeća sanitarna deponija je tehnički neispravna i ugrožava sve vodotokove, a smještena je na udaljenosti od 23km23 km od grada , na nadmorskoj visini od 1050m. Zdarvstveni centar prostorno i tehnički ne zadovljava potrebe stanovništva. Gradske osnovne škole rade u 3 smjene, a veći broj školskih zgrada već duže vrijeme nije rekonstruisan. Toplovodna mreža nije rekonstruisana ni dograđivana zadnjih 18 godina. Elektroenergetska mreža nije dograđivna ni rekonstruisana posljednjih 20 godina. Do sada, ni jedna značajna investicija nije realizovana iz sredstava pomoći , iako je lokalna samouprava predala paket projekata Ministarstvu za ekonomske odnose sa inostranstvom.
== Galerija ==
|
