Wikipedia

Razlika između verzija stranice "Crnogorci"

Pregled historije
[nepregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjenaNovija izmjena →
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
Sadko (razgovor | doprinosi)
170 edits
oznaka: vraćeno
Odbijene posljednje 4 izmjene teksta korisnika Sadko i vraćeno na izmjenu 3303844 korisnika Srđan: kršenje pravila NPOV
oznake: zamijenjeno ručno vraćanje
Red 1:
{{Nedostaju izvori}}
[[Datoteka:Flag of Montenegro.svg|mini|'''Nacionalni i državni barjak Crnogoraca''']]
'''Crnogorci''', [[Južni Slaveni|južnoslavenski]] [[narod]], koji pretežno živi u [[Crna Gora|Crnoj Gori]], jednim dijelom i u [[Srbija|Srbiji]]. U Crnoj Gori 279.012 (blizu 45% populacije) stanovnika se deklariše kao Crnogorci po nacionalnosti (popis iz 2011. godine). U Srbiji ima 3869.527000 deklariranih nacionalnih Crnogoraca (oko 1% populacije populacije u toj državi).
 
Crnogorci su većinom istočno-pravoslavne vjere, te manjim dijelom muslimanske i rimokatoličke, a govore, u zavisnosti od toga kako ga imenuju, relativnom većinom [[srpski jezik]] ijekavskog nariječja (računajući one koji se ne deklarišu kao Crnogorci), dok nešto manji dio (oko 229.215), odnosno više od 36-37% stanovništva Republike Crne Gore (sa popisa 2011.) naziva svoj jezik [[crnogorski jezik|crnogorskim]] (većinom etnički Crnogorci).
Red 15:
Prvobitno ime Crnogoraca je, prema vizantijskim izvorima, bilo [[Dukljani]], jer se njihova država od 10. do 13. vijeka zvala [[Duklja]]. Naziv države poslije se mijenja u [[Zeta]] (sa stanovnicima - Zećanima), da bi se onda ime trajno promijenilo u Crna Gora i Crnogorci.
 
== Vanjski linkovi ==▼
== Pokretanje ideje i nastanak crnogorske nacije ==
[[Datoteka:Milovan Đilas.jpg|mini|200p|desno|Crnogorski komunista [[Milovan Đilas]] (1911-1995), jedan od glavnih zagovornika crnogorske nacionalne posebnosti, koji se kasnije odrekao i ogradio od istih stavova.]]
[[Datoteka:Flag of Montenegro (1946–1993).svg|mini|200p|desno|Zastava NR/SR Crne Gore]]
[[File:Crna Gora - Rezultati referenduma po opstinama 2006.png|mini|200p|Nakon referenduma o nezavisnosti dolazi do državno sponzorisanog afirmisanja i nastojanja da se utemelji crnogorske nacije, jezik i NVO CPC, što je istovrijemeno praćeno diskriminacijom Srba, prosrpskih pojedinaca, srpskog jezika i Srpske pravoslavne crkve.]]
Narod pravoslavne vjeroispovjesti sa prostora današnje Republike Crne Gore se kroz svoju čitavu srednjovjekovnu i modernu istoriju u etničkom smislu osjećao i izjašnjavao Srbima.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}} Tradicionalno su baštinili elemente srpskog etničkog korpusa kao što su: zajedničko sjećanje, mitovi, vjera i crkva, jezik, ćirilično pismo, epska poezija, simboli, imena, toponimi, kultovi Miloša Obilića (kosovski zavjet), Svetog Save, Nemanjića i drugo, smatrajući sebe nepokornim Srbima koji nijesu prihvatali da žive bez slobode.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
Crnogorci kao nacija kakvim ih danas prepoznajemo nastaju usljed spoljnih i unutrašnjih faktora, primarno tokom 20. vijeka.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
==== Spoljni faktori ====
Spoljni faktor ogledaju se u djelovanja i dugoročnom nacionalnom inženjeringu velikih sila i komšija Crne Gore. U 19. i početkom 20. vijeka takve aktivnosti sprovodili su [[Beč]], [[Budimpešta]], [[London]] i [[Zagreb]].{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}} Djelovanje ovih država i centara moći bilo je motivisano ciljem cijepanja srpskog etničkog korpusa zarad ostvarenja geopolitičkih ciljeva - onemogućavanja stvaranja teritorijalno i populaciono ozbiljnije srpske i južnoslovenske države na Balkanu te zaustavljanje i minimiziranje ruskog uticaja na Balkanu.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
Prva velika sila koje je direktno radila na stvaranju novog crnogorskog identiteta bila je [[Austrougarska]].<ref>{{Cite book|title=Crna Gora u Prvom svjetskom ratu|last=Rakočević|first=Novica|publisher=Obod|year=1969|location=Cetinje}}</ref> Austrougarski okupator tokom [[Prvi svetski rat|Prvog svjetskog rata]] po kapituliranju Crne Gore ukida [[Srpska zastava|srpsku trobojku]], planira rušenje [[Petar II Petrović NJegoš|NJegoševe]] zavjetne zadužbine, prekida štampanje ''Cetinjskih novina'' na ćirilici i uvodi latinicu, reformišu nastavni program tako da djeca ne uče o srpskoj istoriji, simbolima, kultovima a sve neposlušne učitelje hapsi i osuđuje na višemjesečnu robiju.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
Prvo pominjanje zasebne crnogorske nacije pronalazimo tokom četvrtog kongresa Komunističke partije Jugoslavije u [[Drezden]]u.{{sfn|Đurković|2013|p=129}}
 
Tridesetih godina HH stoljeća, [[Sekula Drljević]] preuzima pseudoistorijski program hrvatskih propagandista [[Ivo Pilar|Iva Pilara]] i [[Milan Šuflaj|Milana Šuflaja]], bliskih Hrvatskoj stranci prava.{{sfn|Đurković|2013|p=120-130}} Štedimlijina publikacija ''Osnove crnogorskog nacionalizma ''izlazi 1937. u Zagrebu. U publikaciji on preuzima ideje i načela Pilara, kopira ih i dalje razrađuje. Glavne tvrdnje izrečene u knjizi su istorijski falsifikati u kojima se tvrdi da je Crna Gora izvorno "crvena Hrvatska" i katolička te da se Crvena Hrvatska vremenom lingvistički pretopila u Crnu Goru.{{sfn|Đurković|2013|p=130}}{{sfn|Terzić|2000|p=181-198}}
 
Tokom okupacije Crne Gore od strane [[Sile Osovine|Sila Osovine]] u [[Drugi svetski rat|Drugom svjetskom ratu]] ponovo su ukidani simboli srpskog naroda. Kroz obrazovanje, političko uređenje i kulturnu politiku istican je zaseban nesrpski identitet. I pored represivnih mjera, tokom ovog perioda [[Krsto Popović|Krsto Zrnov Popović]] sam lider kvislniške Crne Gore i glavnica elita Crne Gore izjašnjavali su se kao Srbi.{{sfn|Đurković|2013|p=130}}
 
==== Unutrašnji faktori ====
Unutrašnji faktori zbog kojih Crnogorci nastaju kao nacija jesu i nezadovoljstvo, frustracija i strah ambicioznog [[Nikola I Petrović NJegoš|kralja Nikole]], čiji je životni cilj bio ujedinjenje dvije srpske države na čelu sa njegovom dinastijom,{{sfn|Đurković|2013|p=125-126}} kao i elita Crne Gore koji strijepe za svoju poziciju i budućnost nakon pobjede suparničke srpske dinastije [[Karađorđevići|Karađorđević]]. Unutrašnje nestabilnosti, podjele i brojni sukobi nastali nakon izbjeglištva kralja Nikole bile su dodatni razlog i podstrek za nastanak nezavisnog identiteta u Crnogoraca.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
U vrijeme ujedinjenja [[Kraljevina Crna Gora|Kraljevine Crne Gore]] sa [[Kraljevina Srbija|Kraljevinom Srbijom]] i stvaranja [[Kraljevina Jugoslavija|Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca]] (1918), na području Crne Gore došlo je do političke polarizacije i podjele na [[bjelaši|bjelaše]] (pobornici ujedinjenja) i [[zelenaši|zelenaše]] (protivnici novonastalog stanja). Nakon sloma [[Božićna pobuna|Božićne pobune]], koja je izbila početkom [[1919]]. godine, radikalno (separatističko) krilo zelenaškog pokreta potpalo je pod udar državne vlasti, dok su druge zelenaške grupacije počele da tragaju za novim oblikom političkog djelovanja, koji bi u novonastalim okolnostima bio formalno prihvatljiv.{{sfn|Vujović|1981|p=66}} Pošto je [[federalizam]] smatran politički legitimnom opcijom, umjereno krilo zelenaškog pokreta počelo se okretati ka federalističkom konceptu, koji su u to vrijeme zastupale i neke druge političke grupacije u Kraljevini SHS,{{sfn|Vujović|1981|p=55}} dok je radikalno krilo nastavilo da zagovara obnovu državnosti Crne Gore. Nakon konsolidacije u zelenaškim redovima, doneta je odluka o stvaranju regionalne stranke federalističkog usmjerenja, koja je formalno osnovana u oktobru [[1925]]. godine, pod zvaničnim nazivom: ''[[Crnogorska stranka (1925)|Crnogorska stranka]]''. Naziv stranke nije sadržao posebne ideološke odrednice, čime se željelo postići objedinjavanje svih zelenaških struja, a svođenjem stranačkog naziva na ''crnogorsku'' odrednicu željelo se izvršiti okupljanje svih pristalica ''crnogorstva''.{{sfn|Vujović|1981|p=172, 177}} U to vrijeme, u rukovodstvu ''Crnogorske stranke'' još uvijek nije postojao jedinstven stav o crnogorskom ''nacionalnom'' pitanju, koje je i dalje posmatrano prvenstveno kao regionalno i državno-političko pitanje. Međutim, na radikalnom (desnom) krilu zelenaškog pokreta došlo je do postepenog jačanja [[antisrbizam|antisrpskih]] tendencija, a glavni zagovornici takvog usmjerenja postali su [[Savić Marković Štedimlija]] i Sekula Drljević.{{sfn|Stamatović|2007|p=119-139}} Tokom dvadesetih godina XX vijeka, budući ideolog i svojevrsni otac crnogorske nacije Sekula Drljević ne spominje bilo kakvu posebnost crnogorske nacije. U zastupanju svojih stavova najdalje odlazi sa formulacijom ''politički narod'', smatrajući da Crnogorci (kao dio srpskog naroda) i Crna Gora zaslužuju bolji status i tretman unutar zajedničke države.{{sfn|Đurković|2013|p=129}} Komunistički i ustaški pokret, na temeljima i postulatima austrougarskog djelovanja, crnogorskim federalistima i naslednicima zelenaškog pokreta pomažu i utiču da se projekat pomjeri od ''političke nacije'' do zasebno konstituisanog identiteta ''crnogorske nacije''.{{sfn|Đurković|2013|p=130}}
 
Jedan od dodatnih faktora razvoja i nastanka crnogorske nacije jeste neadekvatan tretman državnosti i tradicije Crne Gore nakon ujedinjenja ili prisajedinjenja (zavisno od interpretacije događaja) 1918. godine, što je do danas izvor podjela u društvu Crne Gore.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}}
 
Ideja o crnogorskoj posebnosti prvi put se ozbiljnije spominje tokom [[Drugi svetski rat|Drugog svjetskog rata]].<ref>{{Cite book|title=Kraj Kraljevine Crne Gore: mirovna konferencija i posle 1918–1921|last=Živojinović|first=Dragoljub R.|publisher=Službeni list SRJ|year=2002|isbn=86-355-0558-1|location=Belgrade|pages=93–112}}</ref>
 
Crnogorsko ''nacionalno'' pitanje je razmatrano na političkoj ljevici. [[Kominterna]] se u svojim programskim dokumentima zvanično zalagala za stvaranje posebne ''crnogorske nacije'', takav stav je usvojila i [[Komunistička Partija Jugoslavije]].{{sfn|Dimić|2001|p=285}}{{sfn|Bojković|2013|p=185-198}} Prilikom priprema za održavanje [[Peta zemaljska konferencija KPJ|Pete zemaljske konferencije KPJ]] u jesen [[1940]]. godine, crnogorski komunista [[Milovan Đilas]] je odlučno zastupao stav o samobitnosti ''crnogorske nacije'', u čemu su ga podržali [[Edvard Kardelj]] i [[Josip Broz Tito]], dok je [[Moša Pijade]] smatrao da se proces formiranja posebne ''crnogorske nacije'' još uvek nalazi u svojoj prelaznoj, odnosno razvojnoj fazi.{{sfn|Bojković|2012|p=109-111}}{{sfn|Bojković|2016|p=180, 187-190}}
 
Nakon [[aprilski rat|aprilskog rata]] i sloma Kraljevine Jugoslavije (1941), znatan dio rukovodstva ''Crnogorske stranke'' se na čelu sa Sekulom Drljevićem stavio u službu [[Kraljevina Italija|italijanskih]] okupatora, nadajući se da će putem saradnje sa [[fašizam|fašistima]] doprinjeti stvaranju ''[[Nezavisna Država Crna Gora|Nezavisne Države Crne Gore]]''. Kada se ta zamisao pokazala kao neostvariva, Drljević se povukao u [[Nezavisna Država Hrvatska|NDH]], postavši saradnik [[ustaše|ustaškog]] režima i savjetnik [[Ante Pavelić]]a, koji je sredinom [[1944]]. godine omogućio Drljeviću da u Zagrebu oformi takozvano ''Crnogorsko državno vijeće''. Završetkom rata, fašistički koncept riješavanja crnogorskog ''nacionalnog'' pitanja doživio je potpuni slom.{{sfn|Pajović|1971|p=75-89}}
 
Po završetku Drugog svjetskog rata, crnogorski komunisti revitalizuju Štedimlijine ideje i zauzimaju stanovište da se 1918. dogodila okupacija te utvrđuju narativ o crnogorskoj posebno od vrijemena srednjovjekovne [[Duklja|Duklje]] pa do savremenog doba.{{sfn|Đurković|2013|p=119-128}} Tokom perioda komunističke Jugoslavije u Crnoj Gori se sistematski radilo na temeljnoj izmjeni nacionalnog pamćenja i istorije, sa ciljem da bi se zajedničke odlike svih Srba što više umanjile a istakle regionalne zasebnosti Crnogoraca.<ref>{{Cite web|url=http://www.nspm.rs/srbija-i-crna-gora/rasrbljavanje-crne-gore-i-crnogorcenje-srba.html|title=Rasrbljavanje Crne Gore i crnogorčenje Srba|last=Đurić Mišina|first=Veljko|date=2011|website=NSPM|url-status=live}}</ref> Takva politika je dodatno uobličena putem namjenskog konstruisanja crnogorske "''nacionalne''" istorije, što je bilo povjereno istoričaru Jagošu Jovanoviću, koji je [[1947]]. godine objavio obimno djelo pod naslovom: ''Stvaranje crnogorske države i razvoj crnogorske nacionalnosti: Istorija Crne Gore od početka VIII vijeka do 1918. godine''.{{sfn|Jovanović|1947|p=}} Pojavom ovog djela, koje je bilo naručeno od strane državnog i partijskog aparata, postavljena je osnova za ideološku ''[[crnogorizacija|crnogorizaciju]]'' cjelokupne regionalne istorije. U književnom kanonu NJegoša brisani su svi pomeni određivanja svog naroda i sebe kao Srbina.{{sfn|Đurković|2013|p=131}} Crnogorski identitet postaje ustavno-politička kategorija iako nije bilo nikakve društvene rasprave na ovu temu.<ref name="prekic">{{Cite journal|last=Prekic|first=Adnan|title=Crnogorska vlast i crnogorsko nacionalno pitanje PRIKAZ KNJIGE|url=https://www.academia.edu/28721503/Crnogorska_vlast_i_crnogorsko_nacionalno_pitanje_PRIKAZ_KNJIGE|pages=162|language=en}}</ref> U razdoblju između 1944. i 1948. godine, ''crnogorizacija'' je zahvatila sve oblasti društvenog života, dostigavši vrhunac u vrijeme prvog posleratnog [[Popis stanovništva 1948. u FNRJ|popisa stanovništva]], koji je sproveden u martu 1948. godine.{{sfn|Novak|1954|p=}} Zvanični rezultati tog popisa prikazivali su Crnu Goru kao etnički najhomogeniju federalnu jedinicu, sa preko 90% ''etničkih'' Crnogoraca u odnosu na ukupan broj stanovnika. Iako je ''crnogorizacija'' bila sprovođena u mnogim oblastima društvenog života, komunistički režim ipak nije pristupio ozvaničenju posebnog ''[[Crnogorski jezik|crnogorskog jezika]]'', već je jezičku normu zasnovao na konstruisanju opšteg [[Srpskohrvatski jezik|srpskohrvatskog jezika]]. Takođe, nije promjenjena ni tradicionalna narodna [[Zastava Crne Gore|zastava]], odnosno crveno-plavo-bijela trobojka, osim što joj je pridodata petokraka zvijezda.
 
Komunističke vlasti usvajaju niz dokumenata kojima se daje zakonski legitimitet i razvija strateški razvoj crnogorske nacije, poput ''Platforme o razvoju crnogorske kulture'' iz 1970. usvojene na sjednici Centralnog komiteta saveza komunista Crne Gore.<ref name="prekic"/> Sve do donošenja platforme smatralo se da su Crnogorci etnički Srbi koji su stasali u posebnu naciju, što je zastupao i Milovan Đilas u poznatom članku objavljenom u ''Borbi'' 1945. ''O crnogorskom nacionalnom pitanju''.<ref>{{Cite book|title=Disident Milovan Đilas|last=Malović|first=Suzana|publisher=Sveučilište u Zagrebu|year=2013|location=Zagreb|pages=3}}</ref> On je devedesetih revidirao stav u suprotnom pravcu tvrdeći da su Crnogorci dio srpskog korpusa.<ref name="prekic"/> Ni sam tekst platforme ne negira zajedničko porijeklo Srba i Crnogoraca ali naciju tumači kao ''produkt savremenih istorijskih zbivanja''.<ref name="prekic"/> Usvojeni dokument u kojem se partija bavila suštinom crnogorskog identiteta biće predmet temeljne analize na partijskoj sjednici održanoj 1985. sa ciljem utvrđivanja postignutih rezultata.<ref name="prekic"/> Na osnovu usvojenih zaključaka ''platforme'' osnivaju se nove institucije i mediji u Crnoj Gori.<ref name="prekic"/> Osniva se [[Crnogorska akademija nauka i umjetnosti]] kao zasebna institucija kako bi se Srbi iz Crne Gore odvratili od članstva u [[Srpska akademija nauka i umetnosti|SANU]]. Prvi počasni članovi CANU bili su [[Josip Broz]] i [[Vladimir Bakarić]], koji je u pristupnoj besjedi govorio o crnogorskom jeziku.{{sfn|Đurković|2013|p=132}} U ovom periodu dolazi do rušenja NJegoševe zavjetne crkve, što je izazvalo proteste dijela javnosti.{{sfn|Đurković|2013|p=132}} Meštrovićev sin Mate Meštrović izjavio je da mu je na pitanje zašto radi na projektu Njegoševog mauzoleja otac rekao: ''Da im dignem nacionalnu samosvijest, da znaju da su oni Crnogorci, da imaju NJegoša kao simbol svoje prošlosti i nezavisnosti, odnosno samobitnosti.''<ref>{{Cite web|url=https://www.cdm.me/kultura/mestrovicev-sin-otkrio-sta-je-njegov-otac-rekao-o-njegosevom-mauzoleju/|title=Meštrovićev sin otkrio šta je njegov otac rekao o Njegoševom mauzoleju - CdM|website=www.cdm.me|language=en-US|access-date=2021-06-10}}</ref>
 
Krajem šezdesetih i početkom sedamdesetih pojedine publikacije objavljene u Zagrebu nastavljaju Štedimlijin narativ o zasebnosti crnogorske nacije, kao što su ''O Postanku i razvoju crnogorske nacije'' Save Brkovića (1974) i omanja publikacija ''O etnogenezi Crnogoraca Špira Kulišića'' (1980).{{sfn|Đurković|2013|p=132-133}} Prema pisanju Batrića Jovanovića tezu o zasebnosti crnogorske nacije su na javnoj raspravi u junu 1981. veoma nevješto branili režimski podobni istoričari, poput Radoslava Rotkovića i Dragoja Živkovića.{{sfn|Đurković|2013|p=133}} Ovaj dvojac će po sopstvenom tumačenju crnogorske istorije pisati odrednice o kulturi i narodu Crne Gore u [[Enciklopedija Jugoslavije|Enciklopediji Jugoslavije]], objavljenoj i pripremanoj u Jugoslovenskom leksikografskom zavodu u Zagrebu.{{sfn|Đurković|2013|p=133}} Dalji nastavljači i propagandisti istovjetnih teza bili su crnogorski nacionalisti [[Jevrem Brković]] i [[Danilo Radojević]].{{sfn|Đurković|2013|p=133}}
 
Uoči i tokom raspada Jugoslavije, u Crnoj Gori je počela da se vraća srpska samosvjest kod značajnog dijela građana. Nosioci ideje crnogorske zasebnosti u ovom periodu činile su strukture [[Liberalni savez Crne Gore|Liberalnog saveza Crne Gore]], koji je imao određenu podršku djela državnog aparata i široku podršku nevladinih organizacija.{{sfn|Đurković|2013|p=134}}<ref>{{Cite journal|last=Đukanović|first=Dragan|date=2014|title=„IDENTITETSKA PITANJA“ I LINIJE UNUTRAŠNJIH PODELA U CRNOJ GORI|journal=Bibild|volume=LXVI|pages=398}}</ref> Liberalni savez 1993. osniva ''Maticu crnogorsku''{{sfn|Đurković|2013|p=134}} koja takođe promoviše koncept crnogorske nacije.
 
Podjela u društvu Crne Gore vezana za različita stanovišta oko značajnih pitanja poput odnosa sa Srbijom, tumačenja istorijskih događaja i identiteta pravoslavnih hrišćana Crne Gore ponovo dobijaju na značaju nakon podjele ranije monolitne [[Demokratska partija socijalista|Demokratske partije socijalista]] na dijelove stranke koji podržavaju [[Momir Bulatović|Momira Bulatovića]] ili [[Milo Đukanović|Mila Đukanovića]].<ref>{{Cite journal|last=Đukanović|first=Dragan|date=2014|title=„IDENTITETSKA PITANJA“ I LINIJE UNUTRAŠNJIH PODELA U CRNOJ GORI|journal=Bibild|volume=LXVI|pages=397}}</ref> Od 1997. godine [[Milo Đukanović]] kao čelnik Demokratske partije socijalista, koja je tokom rata odlučno zastupale stavove srpske strane što je bilo praćeno oštrim ratnohuškačkim izjavama,<ref>{{Cite news|url=https://www.vijesti.me/kolumne/473739/tamne-sjenke-dubrovnika|title=Tamne sjenke Dubrovnika|last=Tadić Mijović|first=Milka|date=2020|work=Vijesti}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.slobodnaevropa.org/a/dubrovnik_razaranje_jna/2173969.html|title=Crnogorski vrh promijenio priču o razaranju Dubrovnika|last=Jovićević|first=Dimitrije|date=2010|work=Radio Slobodna Evropa}}</ref> postepeno preuzima ideologiju i stanovišta Liberalnog saveza Crne Gore i Socijaldemokratske partije.{{sfn|Đurković|2013|p=135}} U periodu 1997-2000 Đukanović uz podršku zapadnih centara moći jača crnogorsku bezbednosnu i carinsku infrastrukturu, ojačava policiju stvarajući paralelnu vojsku, kao zvaničnu valutu proglašava njemačku marku i politički se distancira od Srbije, mijenja nazive ulica date po značajnim ličnostima iz Srbije, dovodi nove kadrove u obrazovne i druge institucije, za šta sve dobija široku podršku od strane opozicije u Srbiji.{{sfn|Đurković|2013|p=135}}
 
Za potrebe konstituisanja svih elemenata crnogorske nacije započet je rad na formiranju crnogorskog jezika. Ideju o crnogorskom jeziku sa 33 slova razvijali su devedesetih [[Jevrem Brković]] i [[Vojislav Nikčević]], tadašnji predsjednik Društva crnogorsko-hrvatskog prijateljstva, uz asistenciju kolega iz Zagreba. Nikčević 1997. objavljuje knjigu pod naslovom ''Gramatika crnogorskog jezika'' a 2001. objavljen je ''Pravopis crnogorskog jezika''.{{sfn|Đurković|2013|p=137}} Zbog neprihvatanja pseudonaučnih teza o crnogorskom jeziku od strane akademika CANU, osnovana je DANU (Dukljanska akademija nauka i umjetnosti), koja je postojala kao paralelna akademija i promovisala ideju crnogorske nacije.{{sfn|Đurković|2013|p=137}} Kad je [[Referendum o nezavisnosti Crne Gore 2006.|referendum]] raspisan, nezavisnost je dobijena tijesnom većinom. Od proglašenja nezavisnosti, se u Crnoj Gori još više pojačava politika pravljenja nove nacije. Nakon 2006. godine, na osnovu Ustava Republike Crne Gore, srpski jezik prestao je da ima status zvaničnog jezika i postao je jedan od nekoliko jezika u upotrebi. Promociju crnogorskog jezičkog projekta pratilo je temeljno marginalizovanje i izražena diskriminacija srpskog jezika i profesora srpskog jezika i književnosti.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.rs/books/about/%D0%9D%D0%BE%D1%9B_%D0%B4%D1%83%D0%B3%D0%B8%D1%85_%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D0%B0.html?id=IRKvngEACAAJ&redir_esc=y|title=Noć dugih makaza: potiskivanje srpskog identiteta u crnogorskim udžbenicima za jezik i književnost|last=Matović|first=Veselin|publisher=Matica srpska|year=2012|isbn=978-86-87019-95-9}}</ref> [[Srpski jezik]] koji se do tada učio u školama zamijenjen je „Maternjim“ a 2011. godine je imenovan kao "[[Crnogorski jezik]]" u školama, iako i dalje nije priznat kao poseban jezik u svijetu. Većina stanovnika Crne Gore ne naziva maternjim jezikom "crnogorski jezik". Prvi doktorat na temu crnogorskog jezika odnosno montenegristike odbranio je [[Adnan Čirgić]] na ''Sveučilištu u [[Osijek]]u''. U svojoj disertaciji on za bazu crnogorskog jezika smatra govor podgoričkih Muslimana.{{sfn|Đurković|2013|p=136-141}}
 
Istorijski utemeljeni simboli Crne Gore kao što su trobojka, bijeli [[Dvoglavi orao|dvoglavi orao]], himna [[Onamo, 'namo!]] u ovom periodu su planski zamjenjeni novim simbolima oko kojih se konstituiše crnogorska nacija.{{sfn|Đurković|2013|p=141-143}}<ref>{{Cite journal|last=Đukanović|first=Dragan|date=2014|title=„IDENTITETSKA PITANJA“ I LINIJE UNUTRAŠNJIH PODELA U CRNOJ GORI|journal=Bibild|volume=LXVI|pages=}}</ref>
 
Još jedna okosnica crnogorske nacije je kontroverzna nekanonska [[Crnogorska pravoslavna crkva]], koja je 1999. godine registrovana u policijskog stanici na Cetinju.<ref>{{Cite news|url=http://www.politika.rs/scc/clanak/24843/%D0%A6%D1%80%D0%BA%D0%B2%D0%B0-%D0%BE%D1%81%D0%BD%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%D1%83-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%98%D1%81%D0%BA%D0%BE%D1%98-%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8|title="Crkva" osnovana u policijskoj stanici|last=Pešić|first=Milenko|date=2007|work=Politika}}</ref> Pojedini crnogorski istoričari izneli su pseudonaučne teze o starini i istoriji tvrdeći da je navodno ''uvjek bila nezavisna i crnogorska''. NJene osnivače i prve članove čine pojedinci izbačeni iz kanonskih crkvi i ljudi sa kriminalnim dosijeima.{{sfn|Đurković|2013|p=143-146}} Jedan od pokušaja jačanja crnogorske nacije odnosno identiteta odvija se kroz sponzorisanje NVO CPC od strane vlasti, što je kulminiralo donošenjem kontroverznog ''Zakona o slobodi vjeroispovjesti''<ref>{{Cite news|url=https://www.dw.com/sr/crna-gora-i-politi%C4%8Dki-koncept-autokefalnosti/a-52442848|title=Crna Gora i politički koncept autokefalnosti|last=Arbutina|first=Zoran|date=2020|work=DW|access-date=}}</ref> kojim se predviđalo otuđenje imovine [[Srpska pravoslavna crkva|Srpske pravoslavne crkve]].<ref>{{Cite journal|last=Arežina|first=Sanja|date=2020|title=Analiza imovinsko-pravnih odnosa između Srpske pravoslavne crkve i Crne Gore u kontekstu donošenja Zakona o slobodi vjeroispovjesti ili uvjerenja i pravnom položaju vjerskih zajednica|url=https://scindeks.ceon.rs/article.aspx?artid=0350-85012088111A|journal=Anali Pravnog fakulteta u Nišu|volume=59}}</ref>
 
Godine 2011. procenat deklarisanih Crnogoraca je iznosio 44,98%, dok od tih 44,98%, čak 66,29% (184,866) govori Crnogorskim jezikom kao maternjim.<ref>http://monstat.org/cg/page.php?id=534&pageid=322<!-- Tabela CG4. Stanovništvo prema nacionalnoj odnosno etničkoj pripadnosti i maternjem jeziku --></ref> Samo 26,82% (74,806) etničkih Crnogorca se izjasnilo da govore srpskim jezikom. Prema posljednjem popisu stanovništva (2011), deklarisanih [[Srbi|Srba]] u Crnoj Gori je bilo 28,73%. Crnogorci i Srbi zajedno čine 73,71% stanovništva Crne Gore.
 
Identitet i sadržina crnogorske nacije se i dalje formira i predstavlja nedovršenu pojavu.<ref>{{Cite journal|last=Stanković|first=Vladan|date=2020|title=Identitet nacionalnih Crnogoraca i srpstvo|url=https://www.ips.ac.rs/publications/identitet-nacionalnih-crnogoraca-i-srpstvo/|journal=Politička revija|volume=XX}}</ref>
 
==Reference==
{{reflist}}
 
==Literatura==
{{refbegin|2}}
* {{Cite book|title=Tamni koridori moći|last=Đurković|first=Miša|publisher=Ukronija|year=2013|isbn=978-86-84807-81-8|pages=|location=Belgrade}}
* {{Cite book| ref=harv|last=Вујовић|first=Димитрије|title=Црногорски федералисти 1919-1929|year=1981|location=Титоград|publisher=Црногорска академија наука и умјетности|url=https://books.google.com/books?id=PpwMAAAAIAAJ}}
* {{Cite journal|ref=harv| last=Терзић| first = Славенко|authorlink = Славенко Терзић| title = Идеолошки корени црногорске нације и настанак црногорског сепаратизма| journal = Српска слободарска мисао|year=2000| volume = 1| issue = 1| url = https://www.rastko.rs/rastko-cg/povijest/terzic-ideoloski_korijeni_c.html|pages=181–198}}
{{refend}}
 
▲==Vanjski linkovi==
{{Crna Gora portal}} {{Commonscat|Montenegrins}}
* [http://www.montenegro.org.au/kulisicspiro.html Dr.Špiro Kulišić "O etnogenezi Crnogoraca", Pobjeda, Titograd, 1980.]
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Crnogorci"