Razlika između verzija stranice "Eukarioti"

{{!}}- style="background:#e0d0b0;" {{!}}

}}

'''Eukarioti''' ([[starogrčki jezik|grč.]] εὖ - ''eu'' = pravi + κάρυον - ''karyon'' = jezgro) su [[organizam|organizmi]] odnosno [[ćelija|ćelije]] kod kojih je nasljedni materijal smješten u jedru obavijenom posebnom [[jedarna membrana|jedarnon membranom]]. U eukariotskoj ćeliji razvile su se i brojne ćelijske [[organela|organele]] kojih nema kod prokariotskih organizama, među kojima su: [[endoplazmatski retikulum]], [[Golđijev aparat]], [[lizozom]]i i dr.<ref name="Sofradzija">{{cite book|author=Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. |year= 2007|title= Biologija 1.|publisher= Svjetlost, Sarajevo|isbn=9958-10-686-8}}</ref><ref name="Bajrović">{{Cite book |author=Bajrović K, Jevrić-Čaušević A., Hadžiselimović R., Eds.|title=Uvod u genetičko inženjerstvo i biotehnologiju|publisher=Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB) Sarajevo|year=2005|isbn= 9958-9344-1-8}}</ref><

 

Eukarioti pripadaju [[takson]]u ''Eukarya'' ili ''Eukaryota''.<ref name="Youngson">{{cite book| last= Youngson| first= Robert M.| title= Collins Dictionary of Human Biology| year= 2006| publisher= HarperCollins| location= Glasgow| isbn= 0-00-722134-7}}</ref><ref name="Nelson&Cox">{{Cite book|last1=Nelson|given1=David L.|surname2=Cox|given2=Michael M.|year=2005|title=Lehninger Principles of Biochemistry|edition=4th|publication-place=New York|publisher=W.H. Freeman|isbn=0-7167-4339-6|url=https://archive.org/details/lehningerprincip00lehn_0}}</ref><ref name="Martin">{{cite book| editor=Martin, E.A.| edition=2nd | title= Macmillan Dictionary of Life Sciences| year= 1983| publisher= Macmillan Press| location= London| isbn= 0-333-34867-2}}</ref>

Eukarioti mogu se reproducirati i [[aseksualna reprodukcija|aseksualno]] putem [[mitoza|mitoze]] i [[seksualna reprodukcija|seksualno]] putem [[mejoza|mejoze]] i spajanja [[gamet]]a. U mitozi, od jedne ćelije dijeljenjem nastaju dvije genetički identične ćelije. U mejozi, nakon [[replikacija DNK|replikacije DNK]] slijede dva kruga podjele ćelije za proizvodnju četiri kćeri ćelije, od kojih je svaka sa polovinom broja [[hromosom]][]a u odnosu na originalnu roditeljsku ćeliju (nastaju [[ploidija|haploidne ćelije]]). One djeluju kao spolne ćelije ([[gamet]]i – svaki gamet ima samo jedan iz svakog para hromosoma, svaki je jedinstvena genetička kombinacija oodgovarajućeg para roditeljskih [[hromosom]]a). To je rezultat [[genetička rekombinacija|genetičke rekombinacije]] tokom mejoze.

[[Domen (biologija)|Domen]] Eukaryota je [[monofilija|monofiletski]] i čini jedan od tri domena [[život]]a. Ostala dva, [[bakterija|Bacteria]] i [[Archaea]], su [[prokarioti]]<ref name="nyt_2016_apr_11">{{cite web | url=http://nyti.ms/25UUNvj | title=Scientists Unveil New 'Tree of Life' | publisher=The New York Times | date= 2016 | accessdate=11. 4. 2016 | author=Zimmer, Carl}}</ref> i nemaju pomenuta svojstva. Eukarioti predstavljaju malu manjinu svih živih bića. Međutim, zbog mnogo veće količine, u ukupnoj količini [[biomasa|biomase]] na Zemlji, procjenjuje se da su izjednačeni sa prokariotima.<ref name="Whitman etal">{{cite journal | last1 = Whitman W | last2 = Coleman D | last3 = Wiebe W | year = 1998 | title = Prokaryotes: The unseen majority | url = http://www.pnas.org/cgi/reprint/95/12/6578.pdf | format = PDF |journal=Proc. Natl. Acad. Sci. USA | volume = 95 | issue = 12| pages = 6578–6583 | doi=10.1073/pnas.95.12.6578 | pmid=9618454 | pmc=33863|bibcode = 1998PNAS...95.6578W }}</ref> Prvi eukarioti pojavili su se prije približno oko 1,6–2,1 milijarde godina (tokom eona [[proterozoik]]).