Razlika između verzija stranice "Bizantijsko Carstvo"

'''Bizantijsko Carstvo''' ili '''Istočno Rimsko Carstvo''' bilo je carstvo u kojem se pretežno govorilo [[Grčki jezik|grčkim jezikom]] tokom kasne [[Antika|antike]] i [[Srednji vijek|srednjeg vijeka]]. Njegov glavni grad bio je [[Konstantinopolj]] (današnji Istanbul), prvobitno osnovan kao [[Bizantijum]]. Bizantijsko Carstvo preživjelo je fragmentaciju i [[pad Zapadnog Rimskog Carstva|pad]] [[Zapadno Rimsko Carstvo|Zapadnog Rimskog Carstva]] u 5. stoljeću i nastavilo postojati još hiljadu godina dok ga nisu osvojile Osmanlije 1453. Tokom većeg dijela postojanja bilo je najmoćnija ekonomska, kulturna i vojna sila u [[Evropa|Evropi]]. ''Bizantija'' i ''Istočno Rimsko Carstvo'' historiografski su termini nastali nakon nestanka Carstva; njegovi građani nastavili su se odnositi prema Carstvu kao prema Rimskom Carstvu ([[Starogrčki jezik|starogrčki]]: Βασιλεία Ῥωμαίων, Basileia Rhomaion; [[Latinski jezik|latinski]]: Imperium Romanum).

Nekoliko događaja od 4. do 6. stoljeća označava prelazni period tokom kojeg je Rimsko Carstvo podijeljeno na dva dijela: Istočno (Bizantijsko) i [[Zapadno Rimsko Carstvo|Zapadno]]. Car [[Dioklecijan]] 285. godine podijelio je administraciju Rimskog Carstva na istočnu i zapadnu. Između 324. i 330. godie [[Konstantin Veliki]] prebacio je glavni grad iz [[Rim]]a u [[Bizantijum]], kasnije poznat kao Konstantinopolj (Konstantinov grad) i Novi Rim (Nova Roma). Za vrijeme cara [[Teodozije I Veliki|Teodozija I]] [[kršćanstvo]] je postalo zvanična religija Carstva. I, na kraju, za vrijeme vladavine cara [[Heraklije|Heraklija]] vojska i administracija restukturirani su i usvojen je grčki jezik umjesto [[Latinski jezik|latinskog]]. Prema tome, iakoIako je nastavila rimskudjelovati kao rimska državudržava i održavalaodržavati rimsku državnu tradiciju, moderni historičari razlikuju Bizantiju od [[antički Rim|antičkog Rima]] otkad se počela orijentirati prema grčkoj, a ne prema latinskoj kulturi i otkad je karakterizira [[Pravoslavna crkva|pravoslavlje]], a ne [[Religija drevnog Rima|politeizam]].

Granice Carstva znatnočestno su evoluirale.se Zamijenjale, tako da je za vrijeme cara [[Justinijan I|Justinijana I]] ono je dostiglo najveći opseg nakon ponovnog osvajanja zapadne obale [[Sredozemno more|Sredozemnog mora]], uključujući[[Sjeverna iAfrika|sjeverne sjevernu AfrikuAfrike]], ItalijuItalije i samsamog RimRima. Za vrijeme vladavine cara [[Mauricije|Mauricija]] istočna granica Carstva proširena je, a granica na sjeveru stabilizirana. Međutim, njegovnjegovo atentatnasilno jesmjenjivanje izazvaoizazvalo je [[Bizantijsko-perzijski rat]] koji je iscrpio Carstvo i dopriniodoprinijelo velikomvelikim teritorijalnomteritorijalnim gubitkugubicima tokom [[muslimanska osvajanja|muslimanskih osvajanja]] u 7. stoljeću. Tokom samo nekoliko godina Carstvo je u sukobima s Arapima izgubilo svoje najbogatije pokrajine, [[Egipat]] i [[Sirija|Siriju]].<ref>{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=iSWPAgAAQBAJ |title=Warfare, State And Society In The Byzantine World 560–1204 |work= |page=47|isbn=9781135364373 |author1=Haldon |first1=John |last2=Haldon |first2=Shelby Cullom Davis 3.0. Professor of European History Professor of History Hellenic Studies John |date=2002}}</ref>

Za vrijeme [[Makedonska dinastija|Makedonske dinastije]] (10–11. stoljeće) Carstvo se ponovo proširilo i doživilodoživjelo dva stoljeća [[makedonska renesansa|makedonske renesanse]], ali su na kraju izgubili [[Mala Azija|Malu Aziju]] od [[seldžuci|Seldžučkih Turaka]] nakon [[bitka kod Manzikerta|bitke kod Manzikerta]] 1071. Ova bitka otvorila je put Turcima da se nasele u [[Anadolija|Anadoliji]]. Bizantijsko Carstvo je u posljednjemposljednjim stoljećustoljećima postojanja bilo izloženo stalnom padu moći. Bizantija se borila i oporavljala, ali je u 12. stoljeću doživjela smrtni udarac., kada su Zaza vrijeme [[četvrti krstaški rat|četvrtog krstaškog rata]], križarikrstaši su upali uosvojili Konstantinopolj i raspustili Carstvo. Ponovo je reafirmirano 1261. godine, kada je Bizantija obnovilaporazila krstaše, te oslobodila Konstantinopolj, ali su izgubili mnoge druge teritorije. Izgubljene teritorije su [[Bizantijsko-Osmanlijski ratovi|postepeno preuzimale Osmanlije]] tokom 15. stoljeća. [[Pad Konstantinopolja|Osvajanjem Konstantinopolja]] od [[Osmanlijsko Carstvo|Osmanlijskog carstva]] 1453. godine konačno je nestalo Bizantijsko carstvoCarstvo.