Razlika između verzija stranice "Zemljotres"
| [nepregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
oznake: vraćeno mobilno uređivanje mobilno veb-uređivanje |
Odbijene posljednje 2 izmjene teksta korisnika 185.10.142.178 i vraćeno na izmjenu 3243376 korisnika AnToni oznaka: ručno vraćanje |
||
Red 10:
== Prostiranje energije iz zemljotresa ==
[[Brzina]] prostiranja talasa zavisi od gustoće i elastičnosti medija u koji talasi prodiru. Brzine se za našu planetu kreću od oko 3–8 km/s u Zemljinoj kori, pa do 13 km/s u najdubljem dijelu plašta. Zemljotresi proizvode razne vrste talasa s različitim brzinama. Pri prolasku preko seizmoloških opservatorija, njihovo različito [[vrijeme]] putovanja omogućava naučnicima da lociraju ''žarište'' (ili ''fokus'', ili [[hipocentar]])
U geofizici, talasi isijani tokom zemljotresa koriste se na dva osnovna načina: ''tomografski'' gdje se, slično kao u medicini, koriste refrakcija i refleksija talasa za ispitivanje unutrašnjosti, te ''oscilacijski'' gdje se identifikacija pojedinih segmenata Zemljine unutrašnjosti vrši odnosno njihova fizikalno-[[hemija|hemijska]] svojstva ispituju posmatranjem vlastitih slobodnih oscilacija Zemlje karakterističnih za neki njen segment ili proces. Zahvaljujući velikoj globalnoj mreži seizmoloških opservatorija, seizmička tomografija je zastupljeniji način. Nedostatak oba ova načina je to što ih se može koristiti samo kad se desi vrlo jak zemljotres. To je naime jedina pojava na Zemlji, kod koje dolazi do ispuštanja dovoljne količine kinetičke energije da bi se dobila rezolucija (jasnoća) neophodna za dvodimenzionalno ili trodimenzionalno oslikavanje odnosno izučavanje unutrašnjosti planete.
Red 137:
Seizmički talasi koriste su u prepoznavanju fizikalnih i hemijskih osobina ne samo globalnih nego i lokalnih podzemnih struktura. Za tu namjenu ne bi bilo isplativo čekati pogodne prirodne zemljotrese pa se vibracije tla izazivaju vještački, obično detonacijom eksplozivnih naboja. Detonacije slabije jačine koriste se u građevinarstvu i rudarstvu odnosno ''eksploatacijskoj geofizici'', a one jače i u naučnim eksperimentima i istraživanju, te nuklearnim testovima.
Uz slabije detonacije najčešće se koriste geofoni. Zahvaljujući relativno niskoj cijeni, geofoni se često koriste u
Uz snažnije detonacije primjenjuju se seizmološke, geofizikalne te geodetske metode mjerenja i instrumentarij. Njih koriste [[nauka|naučni]] i [[vojska|vojni]] instituti, potom institucije i organi [[vlast]]i, kao i internacionalna tijela za kontrolu provođenja sporazuma o zabrani testiranja [[Nuklearno oružje|nuklearnog oružja]]. Detonacije takvog [[oružje|oružja]] proizvode uglavnom samo površinske talase, intenziteta do 3-4 stepena Richterove skale. Nalaze se samo u seizmogramima osjetljivijih seizmometara i gravimetara. Kao i mnogi drugi geofizikalni podaci, npr. oni od važnosti za detekciju zaliha sirovina i vojne namjene, takvi seizmogrami bez izuzetka predstavljaju [[država|državnu]] tajnu najvišeg stepena.
| |||