Kineska ekspedicija na Mount Everest 1960.

Kineska ekspedicija na Mount Everest 1960. ostvarila je prvo uspješno osvajanje Mount Everesta i prvi uspon uopšte preko Sjeveroistočnog grebena. Tri člana ekspedicionog tima: Wang Fuzhou, Gonpo, i Qu Yinhua popeli su se na vrh 25. maja 196. god. u 4:20 iza ponoći. Ekspedicija nije napravila fotografije pa je uspon primljen sa skepticizmom na Zapadu. Međunarodna planinarska organizacija priznala je rezultat zbog nekoliko kasnije otkrivenih dokaza.

Rute na Mount Everestu

Pripreme

Godine 1957. šest kinaskih alpinista ispenjali su se na vrh Minya Konka (7.556 m) u Tibetu, postigavši kineski nacionalni rekord. Iste godine Sovjetski Savez je predložio Kini formiranje zajedničkog tima sa ciljem osvajanja Everesta. Kinezi su zatim izgradili put dug 360 km. do Baznog logora ispod Everesta. Zatim su izbili neredi u Tibetu, a uslijedio je i politički razlaz između Kine i Sovjetskog Saveza što je dovelo do prekida saradnje i u alpinizmu. Sovjeti su povukli i opremu. Kineska vlada je naručila novu opremu u Švicarskoj.

U to vrijeme, osvajanje Mount Everesta postalo je kinesko nacionalno pitanje, jer je teritorijalni status Tibeta još uvijek bio neriješen između Nepala i Kine. U februaru 1960. formiran je tim sa 214 članova na čelu sa Han Fudongom dok su Shi Zhanchun i Xu Jing naizmjenično bili zamjenici.

Uspon

Ekspedicija je 3. marta 1960. stigla u Everest bazni kamp na Rongbuk lednik (5400 m). Nekoliko tona opreme je prebačeno dalje, u kamp 2 (5.900) na centralnom dijelu lednika i kamp 3 (6.400) ispod Sjevernog prevoja. Prvi aklimatizacioni uspon počeo je 25. marta kada je pronađen put preko Sjevernog sedla. Slijedeća grupa podigla je kamp 4 na 7.007 m. I dok su jedni postavljali kamp 5 na 8.100 m. odakle se ide na završni uspon drugi su napredovali grebenom i naišli na stijene, kasnije nazvane Tri stepenika.

Više od 50 članova ekspedicije je patilo od promrzlina pa je ekspedicija htjela odustati. Iz Pekinga je stiglo naređenje da se vrh mora osvojiti po svaku cijenu. Nakon toga uslijedilo je postavljanje novog kampa na 8.500, odakle će uslijediti završni uspon. U kamp je stigao i transportni tim. Dan pred uspon stigli su do drugog stepenika koji su nekoliko puta neuspješno pokušavali preći. Prešli su ga kada je Liu Lianman, po zanimanju vatrogasac poslužio kao žive ljestve. I dok je on ostao u šupljini ispod stijene. ostala trojica su nastavile penjanje. Kisika su imali do 8.800 metara. Na vrh su stigla tri člana ekspedicije u 4:20 iza ponoći, 25 maja 1960. Ostavili su jednu statuu Mao Zedonga, nacionalnu zastavu i poruku na papiru.

U 9:00 su se vratili na visinu 8.500 metara, 28 maja na visinu 6.400 i 30-og maja u Bazni logor, nakon 5 dana od uspona na vrh.

Poslije

Ekspedicija nije napravila fotografije na vrhu jer su stigli tokom noći. Fotografije su mogli napraviti tek pri povratku na visini 8.700 m. Statuao Mao Zedunga ostala je na vrhu do 1963. kada je na vrh došla Američka ekspedicija iz 1963. Ddetaljni opisi Tri stepenika i terena neposredno ispod vrha u izvještaju ekspedicije, govore da je to bio prvi uspješni uspon sa sjeverne strane (Sjeveroistočnim grebenom), što je kasnije potvrdila i Međunarodna planinarska organizacija.

Nakon uspona iz 1953. godine ovaj kineski uspon bio je u narednih 20 godina dio novog izazova na Mount Everest, traženja novih ruta. Krajem 80-ih godine otvorene su rute preko Jugozapadne i Istočne strane i Zapadnog grebena.