Muderris

Muderris (uz: muderis) je riječ arapskog porijekla, a znači „profesor“.

Etimologija

Korijen riječi muderris je د ر س‎ (d-r-s) , a izvedena je od glagolskog pridjeva radnog glagola

دَرَّسَ‎ derrese; „učiti“.

Imenica مُدَرِّس muderris (muški rod množina: مُدَرِّسُون‎  - muderrisūn; ženski rod jednina:  مُدَرِّسَة‎ - muderrisa) ima značenje:

• profesor, nastavnik, tutor
• učitelj,
• majstor

Etimologija (od glagolskog pridjeva trpnog)

Korijen riječi muderres također je د ر س‎ (d-r-s) , a izvedena je od glagolskog pridjeva trpnog glagola

دَرَّسَ‎ derrese; „učiti“.

Pridjev مُدَرَّس muderres (ženski rod jednina: مُدَرَّسَة‎ - muderresa, ženski rod množina مُدَرَّسَات‎ - muderresāt;  muški rod množina:  مُدَرَّسُون‎ - muderresūn) ima značenje:

• obrazovan, školovan (najčešće se misli na viši ili visoki (univerzitetski) nivo obrazovanja),
• educiran, prosvijećen

Upotreba

Termin muderris se u bosanskom jeziku obično upotrebljava kao titula u značenju „profesor“, „nastavnik“, „predavač“ u srednjoj školi ili na fakultetu. Ovaj termin se danas kolokvijalno koristi kao titula kojom se iskazuje posebna počast istaknutim srednjoškolskim i univerzitetskim profesorima.

Zvanje muderrisa se stječe nakon završetka (više) medrese ili univerziteta (medreset-ul-džāmiʿa, džāmiʿ-ul-islamijje ili samo džāmiʿa).

U Bosni i Hercegovini je u drugoj polovini 19. i početkom 20. vijeka djelovala je Darul-muallimin (Učiteljska kuća, odnosno učiteljska škola koja je početkom 1917/1918. školske godine ujedinjena s Gazi Husrev-begovom medresom kao zasebna jedinica), državna škola u kojoj su se obrazovali muallimi koji su nakon završenog školovanja, pored podučavanja djece u sibjan mektebima i mektebi ibtidaijama, mogli predavati u nižim medresama u zvanju muderrisa.