Wikipedia

Razlika između verzija stranice "Maksimilijan I, car Svetog Rimskog Carstva"

Pregled historije
[nepregledana izmjena][pregledana izmjena]
← Starija izmjena
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
VizualnoWikitekst
mNo edit summary
 
Red 1:
{{Nedostaju izvori}}
{{Infokutija Vladar
| Ime = Maksimilijan I
| Nasljeđivanje = [[Car Svetog Rimskog Carstva]]
| Slika = Maximilian I as Emperor.JPG
 
| Opis slike =
| Vladavina =[[1508]] - [[1519]]1508–1519.
| Krunidba =
| Prethodnik = [[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva|Fridrik III]]
| Nasljednik = [[Karlo V, car Svetog Rimskog Carstva|Karlo V]]
| Supružnik = [[Marija, vojvotkinja Burgundije]]<br/>[[Ana, vojvotkinja Bretanje]]<br/>[[Blanka Marija Sforza]]
| Djeca = [[Filip I, kralj Kastilje]]<br />[[Margareta Austrijska (holandska guvernerica)|Margareta Austrijska]]
| Dinastija = [[Habsburg]] [[Datoteka:Counts of Habsburg Arms.svg|30px]]
| Otac = [[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva]]
| Majka = [[Eleonora Portugalska (carica)|Eleonora Portugalska]]
| Datum rođenja =[[ 22. mart]] [[1459]] .
| Datum smrti =[[ 12. januar]] [[1519]].
|}}
'''Maksimilijan I''' ([[22.bio mart]]je [[1459]]Spisak -njemačkih [[12.kraljeva januar]]i [[1519]])careva jeSvetog bioRimskog [[Carstva|car]] [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]] od [[1508]]. godine do svoje smrti. On je [[dinastija Habsburg|dinastiju Habsburg]] učinio najmoćnijom evropskom [[dinastija|dinastijom]] putem osvajanja i sklapanja dinastički povoljnih brakova svoje djece i rodbine. On je sklopio brakOženio sase [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Marijom]], vojvotkinjom i nasljednicom [[Vojvodstvo Burgundija|Burgundije]], i izgubio austrijske teritorije u današnjoj Švicarskoj od [[Stara Švicarska Konfederacija|Švicarske Konfederacije]].▼
 
Preko braka svog sina [[Filip I, kralj Kastilje|Filipa]] sa [[Ivana, kraljica Kastilje|Ivanom]], kraljicom Kastilje, Maksimilijan je uspostavio dinastiju [[Habsburška Španija|Habsburg u Španiji]] i omogućio svom unuku [[Karlo V, car Svetog rimskog carstva|Karlu]] da se domogne [[Kruna Kastilje|krune Kastilje]] i [[Kruna Aragona|Aragona]]. PoštoNakon što mu je otac umro 1506. godine, Karlo je naslijedio Maksimilijana za cara Svetog Rimskog carstva 1519. godine i na taj način istovremeno je zavladao [[Sveto rimskoRimsko carstvoCarstvo|Svetim Rimskom carstvomCarstvom]] i [[Špansko carstvoCarstvo|Španskim carstvomCarstvom]].▼
▲'''Maksimilijan I''' ([[22. mart]] [[1459]] - [[12. januar]] [[1519]]) je bio [[car]] [[Sveto Rimsko Carstvo|Svetog Rimskog Carstva]] od [[1508]]. godine do svoje smrti. On je [[dinastija Habsburg|dinastiju Habsburg]] učinio najmoćnijom evropskom [[dinastija|dinastijom]] putem osvajanja i sklapanja dinastički povoljnih brakova svoje djece i rodbine. On je sklopio brak sa [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Marijom]], vojvotkinjom i nasljednicom [[Vojvodstvo Burgundija|Burgundije]], i izgubio austrijske teritorije u današnjoj Švicarskoj od [[Stara Švicarska Konfederacija|Švicarske Konfederacije]].
 
▲Preko braka svog sina [[Filip I, kralj Kastilje|Filipa]] sa [[Ivana, kraljica Kastilje|Ivanom]], kraljicom Kastilje, Maksimilijan je uspostavio dinastiju [[Habsburška Španija|Habsburg u Španiji]] i omogućio svom unuku [[Karlo V, car Svetog rimskog carstva|Karlu]] da se domogne [[Kruna Kastilje|krune Kastilje]] i [[Kruna Aragona|Aragona]]. Pošto mu je otac umro 1506. godine, Karlo je naslijedio Maksimilijana za cara Svetog Rimskog carstva 1519. godine i na taj način istovremeno je zavladao [[Sveto rimsko carstvo|Svetim Rimskom carstvom]] i [[Špansko carstvo|Španskim carstvom]].
 
== Rane godine i prvi brak ==
Maksimilijan je bio sin cara [[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva|Fridrika III]] i [[Eleonora Portugalska (carica)|Eleonore Portugalske]]. Godine [[1477]]. oženio je burgundsku vojvotkinju [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Mariju]], čime je postao ''[[iure uxoris]]'' vojvoda Burgundije i Marijin savladar. Nakon smrti Marijinog oca, [[Luj XI, kralj Francuske]], je tvrdio da je on legitimni nasljednik Burgundije po [[salijski zakonik|salijskom zakonu]] koji ženama brani pravo nasljeđivanja zemlje. Marija je odbila prošnju [[dofen]]a kao način da se okonča prepirka i udala se za Maksimilijana čiju je vojnu moć iskoristila da zadrži Burgundiju za sebe. Maksimilijan, međutim, nije bio popularan kao Marija, te je nakon njene smrti bio prisiljen predati Marijinu grofoviju Artois Luju. Maksimilijan je kao [[regent]] upravljao Marijinim zemljama nakon njene smrti, budući da je Marijin nasljednik, njihov sin, [[Filip I, kralj Kastilje]], bio tek dijete.▼
 
== ''"Ti, sretna Austrijo, sklapaj brakove..."'' ==▼
▲Maksimilijan je bio sin cara [[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva|Fridrika III]] i [[Eleonora Portugalska (carica)|Eleonore Portugalske]]. Godine [[1477]]. oženio je burgundsku vojvotkinju [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Mariju]], čime je postao ''[[iure uxoris]]'' vojvoda Burgundije i Marijin savladar. Nakon smrti Marijinog oca, [[Luj XI, kralj Francuske]], je tvrdio da je on legitimni nasljednik Burgundije po [[salijski zakonik|salijskom zakonu]] koji ženama brani pravo nasljeđivanja zemlje. Marija je odbila prošnju [[dofen]]a kao način da se okonča prepirka i udala se za Maksimilijana čiju je vojnu moć iskoristila da zadrži Burgundiju za sebe. Maksimilijan, međutim, nije bio popularan kao Marija, te je nakon njene smrti bio prisiljen predati Marijinu grofoviju Artois Luju. Maksimilijan je kao [[regent]] upravljao Marijinim zemljama nakon njene smrti, budući da je Marijin nasljednik, njihov sin, [[Filip I, kralj Kastilje]], bio tek dijete.
Nakon Marijine smrti Maksimilijan je,se [[1490]]. godine, oženio bretonskubretonskom vojvotkinjuvojvotkinjom [[Ana, vojvotkinja Bretanje|AnuAnom]], postavši tako ''iure uxoris'' vojvoda Bretanje. Međutim, papa je sljedeće godine poništio njihov nekonzumirani brak nakon što je Anu na brak prisilio [[Karlo VIII, kralj Francuske]]. Dana [[16. mart]]amarta [[1493]]. godine oženio jese [[Blanka Marija Sforza|BlankuBlankom MarijuMarijom SforzuSforzom]], kćerkukćerkom milanskog vojvode. S njom nije imao djece. Po njihovom vjenčanju Maksimilijanželio je želio proširiti svoju teritoriju na dijelove [[Italija|Italije]], što je dovelo da intervencije Francuza i izbijanja dugih [[Italijanski ratovi|Italijanskih ratova]]. MaksimilijanTakođer je također bio prisiljen dati nezavisnost [[Švicarska|Švicarskoj]], gdje je pokušao povratiti izgubljenu vlast [[Habsburg]]ovaca.▼
 
Godine [[1496]]. svogasvog sina oženio je oženio [[Ivana, kraljica Kastilje|Ivanom Aragonskom i Kastiljskom]], kćerkom aragonskog kralja [[Ferdinand II, kralj Aragonije|Ferdinanda II]] i kastiljske kraljice [[Izabela I, kraljica Kastilje|Izabele I]]. Svoju kćerku je prvo je zaručio za francuskog dofena, a nakon njegove smrti udao za [[Ivan Aragonski i Kastiljski|Ivana Aragonskog i Kastiljskog]], također sina [[Katolički kraljevi|Katoličkih kraljeva]].▼
▲== ''"Ti sretna Austrijo sklapaj brakove.."'' ==
▲Nakon Marijine smrti Maksimilijan je, [[1490]]. godine, oženio bretonsku vojvotkinju [[Ana, vojvotkinja Bretanje|Anu]], postavši tako ''iure uxoris'' vojvoda Bretanje. Međutim, papa je sljedeće godine poništio njihov nekonzumirani brak nakon što je Anu na brak prisilio [[Karlo VIII, kralj Francuske]]. Dana [[16. mart]]a [[1493]]. godine oženio je [[Blanka Marija Sforza|Blanku Mariju Sforzu]], kćerku milanskog vojvode. S njom nije imao djece. Po njihovom vjenčanju Maksimilijan je želio proširiti svoju teritoriju na dijelove [[Italija|Italije]], što je dovelo da intervencije Francuza i izbijanja dugih [[Italijanski ratovi|Italijanskih ratova]]. Maksimilijan je također bio prisiljen dati nezavisnost [[Švicarska|Švicarskoj]], gdje je pokušao povratiti izgubljenu vlast [[Habsburg]]ovaca.
 
Kako bi smirio situaciju u [[Češka|Češkoj]] i [[Ugarska|Ugarskoj]] i očuvao nadmoć Habsburgovaca u tim zemljama, Maksimilijan je svoju unuku [[Marija Habsburška|Mariju]] udao za budućeg ugarskog kralja [[Ludovik II, kralj Ugarske|Ludovika II]], sina [[Ladislav II, kralj Ugarske|Ladislava II]], a svogasvog unuka [[Ferdinand II, car Svetog Rimskog Carstva|Ferdinanda]] oženio je LadislavovomLadislavljevom kćerkom [[Ana Češka i Ugarska|Anom]]. Ovi dinastički brakovi inspiriralinadahnuli su izreku: ''"Dok drugi ratuju, ti ćeš se, sretna Austrijo, vjenčavati; što drugima pribavlja [[Mars (mitologija)|Mars]], tebi pribavlja [[Venera (mitologija)|Venera]]."''▼
▲Godine [[1496]]. svoga sina je oženio [[Ivana, kraljica Kastilje|Ivanom Aragonskom i Kastiljskom]], kćerkom aragonskog kralja [[Ferdinand II, kralj Aragonije|Ferdinanda II]] i kastiljske kraljice [[Izabela I, kraljica Kastilje|Izabele I]]. Svoju kćerku je prvo zaručio za francuskog dofena, a nakon njegove smrti udao za [[Ivan Aragonski i Kastiljski|Ivana Aragonskog i Kastiljskog]], također sina [[Katolički kraljevi|Katoličkih kraljeva]].
 
▲Kako bi smirio situaciju u [[Češka|Češkoj]] i [[Ugarska|Ugarskoj]] i očuvao nadmoć Habsburgovaca u tim zemljama, Maksimilijan je svoju unuku [[Marija Habsburška|Mariju]] udao za budućeg ugarskog kralja [[Ludovik II, kralj Ugarske|Ludovika II]], sina [[Ladislav II, kralj Ugarske|Ladislava II]], a svoga unuka [[Ferdinand II, car Svetog Rimskog Carstva|Ferdinanda]] oženio je Ladislavovom kćerkom [[Ana Češka i Ugarska|Anom]]. Ovi dinastički brakovi inspirirali su izreku: ''"Dok drugi ratuju, ti ćeš se, sretna Austrijo, vjenčavati; što drugima pribavlja [[Mars (mitologija)|Mars]], tebi pribavlja [[Venera (mitologija)|Venera]]."''
 
== Posljednje godine ==
Godine [[1508]]. Maksimilijan se, uz odobrenje [[papa Julije II|pape Julija II]], proglasio izabranim carem, tako okončavši vijekovima staru tradiciju po kojoj je cara morao [[krunidba|okruniti]] [[papa]] da bi mogao nositi carsku titulu.▼
 
Maksimilijanov sin Filip je, zajedno sa svojom suprugom Ivanom, naslijedio Kastilju, te su Habsburgovci tako zavladali [[Španija|Španijom]]. Maksimilijan je imao skrbništvo nad svojim unucima, budući da je nadživio svoga sina, a Ivana je bila psihički nestabilna. Prije smrti je unučad i vlast nad Holandijom povjerio kćerki. Maksimilijan je umro u [[Wels]]u, ia bionaslijedio naslijeđenga od strane svogaje unukaunuk, [[Karlo V, car Svetog Rimskog Carstva|Karla V]], poštojer je njegov jedini sin, Filip, umro prije njega.▼
▲Godine [[1508]]. Maksimilijan se, uz odobrenje [[papa Julije II|pape Julija II]], proglasio izabranim carem, tako okončavši vijekovima staru tradiciju po kojoj je cara morao [[krunidba|okruniti]] [[papa]] da bi mogao nositi carsku titulu.
 
▲Maksimilijanov sin Filip je, zajedno sa svojom suprugom Ivanom, naslijedio Kastilju, te su Habsburgovci tako zavladali [[Španija|Španijom]]. Maksimilijan je imao skrbništvo nad svojim unucima, budući da je nadživio svoga sina, a Ivana je bila psihički nestabilna. Prije smrti je unučad i vlast nad Holandijom povjerio kćerki. Maksimilijan je umro u [[Wels]]u, i bio naslijeđen od strane svoga unuka, [[Karlo V, car Svetog Rimskog Carstva|Karla V]], pošto je njegov jedini sin, Filip, umro prije njega.
 
== Također pogledajte ==
 
* [[Spisak njemačkih kraljeva i careva Svetog Rimskog Carstva]]
 
{{Početak redoslijedne kutije}}
{{Redoslijedna kutija 2 na 1
|titula1= [[Car Svetog Rimskog Carstva]]<br/>'''1508-1519.'''<br/>[[Kralj Njemačke]]<br>'''1486-1519.'''<br/>[[spisak austrijskih vladara|Nadvojvoda Unutrašnje Austrije]]
|titula2= [[spisakSpisak austrijskih vladara|Nadvojvoda Prednje<br/>i Gornje Austrije]]
|godine1=1493-1519 1493–1519.
|godine2=1490-1519 1490–1519.
|prethodnik1= [[Fridrik III, car Svetog Rimskog Carstva|Fridrik III]]
|prethodnik2= [[Sigismund, nadvojvoda Prednje Austrije|Sigismund]]
|nasljednik= [[Karlo V, car Svetog Rimskog Carstva|Karlo V (I)]]
}}
{{Redoslijedna kutija 1 na 1
|titula= [[spisakSpisak luksemburških vladara|vojvoda Luksemburga]],<br/>Brabanta i Limburga, itd.<br/><small>s [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Marijom]]</small>
|godine=[[1477]]–[[1482]] 1477–1482.
|prethodnik= [[Marija, vojvotkinja Burgundije|Marija]]
|nasljednik= [[Filip I, kralj Kastilje|Filip I]]
}}
{{Kraj redoslijedne kutije}}
 
{{Commonscat|Maximilian I, Holy Roman Emperor}}
 
[[Kategorija:Rođeni 1459.]]
[[Kategorija:Umrli 1519.]]
[[Kategorija:Carevi Svetog Rimskog Carstva]]
[[Kategorija:Kraljevi Njemačke]]
Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Maksimilijan_I,_car_Svetog_Rimskog_Carstva"