Razlika između verzija stranice "Srbija"
| [nepregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m datumi: ispravljam "D. Mjesec GGGG" u "D. M. GGGG" |
Sjeverna Makedonija |
||
Red 25:
| pozivni_broj = +381
| komentar = <sup>1)</sup>u Vojvodini [[Mađarski jezik|mađarski]], [[Hrvatski jezik|hrvatski]], [[Slovački jezik|slovački]], [[Rumunski jezik|rumunski]] i [[Rusinski jezik|rusinski]]
|bdp_godina=Procjena 2020.|bdp_per_capita=<span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>$19,792|bdp_ukupno=<span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>$137.294|gini=<span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>37,8|gini_godina=2017|hdi=<span style="color: #0c0; font-size: larger;">▲</span>0.799|hdi_godina=2018}}'''Srbija''' je [[Suverena država|suverena]] [[Kontinentalna država|kontinentalna država]] [[Parlamentarna republika|parlamentarnog oblika]] u [[Jugoistočna Evropa|jugoistočnoj Evropi]]. Graniči sa [[Mađarska|Mađarskom]] na sjeveru, [[Rumunija|Rumunijom]] i [[Bugarska|Bugarskom]] istoku, [[Sjeverna Makedonija|Makedonijom]] i [[Kosovo]]m na jugu, [[Crna Gora|Crnom Gorom]] na jugozapadu i [[Bosna i Hercegovina|Bosnom i Hercegovinom]] i [[Hrvatska|Hrvatskom]] na zapadu. Srbija zvanično ne priznaje otcjepljenje Kosova, te ga smatra i dalje svojom teritorijom. Novija historija Srbije je vezana za raspad [[SFRJ|SFR Jugoslavije]]. [[Raspad SFRJ|Nakon otcjepljenja bivših republika SFRJ]] 1992. godine, Srbija se smatra zakonskom nasljednicom [[Savezna republika Jugoslavija|Savezne republike Jugoslavije]].<ref>{{Cite web |url=http://www.eu2007.de/de/About_the_EU/Enlargement_Process/Serbia.html |title=EU-Erweiterungsprozess: Länderinformation Serbien |accessdate=19. 9. 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080229063423/http://www.eu2007.de/de/About_the_EU/Enlargement_Process/Serbia.html |archivedate=29. 2. 2008 |url-status=dead }}</ref>Glavni grad Srbije je [[Beograd]].
Srbija je članica: [[Vijeće Evrope]],[[Organizacija za evropsku sigurnost i saradnju|Organizacije za evropsku sigurnost i saradnju]], [[Partnerstvo za mir|Partnerstva za mir]],[[Organizacija za crnomorsku suradnju|Organizacije za crnomorsku saradnju]] (BSEC), [[CEFTA]]-e i [[Ujedinjeni narodi|Ujedinjenih naroda]] od 2000. godine i kandidat za članstvo u [[Evropska unija|Evropskoj uniji]].
Red 43:
[[1168]]. godine na vlast dolazi veliki župan Stefan Nemanja. Nemanjina država je obuhvaćala područja: Zahumlje, Neretvanska Krajina, [[Makarska|Makarsko]] primorje, Travunja, Duklja, [[Kosovo]], Metohija bez Prizrena, Južno i Veliko Pomoravlje, oblast između [[Drina|Drine]] i Velike Morave, te gornje i srednje Podrinje. [[1217]]. [[papa]] Honorije III daje dozvolu da se Srbija proglasi kraljevinom (Stefan Prvovenčani). Dvije godine kasnije Rastko Nemanjić tj. [[Sveti Sava]] postaje prvim srpskim arhiepiskopom.
Na najvećem vrhuncu moći Srbija je bila za vrijeme cara [[Stefana Dušana]], kada je obuhvaćala teritoriju današnje Srbije (bez Vojvodine), Crne Gore, južne [[Dalmacija|Dalmacije]] (bez [[Dubrovnik]]a), [[Albanija|Albanije]], [[Sjeverna Makedonija|Makedonije]], Tesalije i Epira. Smrću Dušanovog sina, cara Stefana Uroša [[1371]], rasulo se Srpsko carstvo i ugasila loza [[Nemanjići|Nemanjića]].
[[Datoteka:Battle of Kosovo, Adam Stefanović, 1870.jpg|mini|[[Boj na Kosovu]]]]
1371.-1427. Srbijom je vladala dinastija [[Lazarevići|Lazarevića]] tj. knjaz Lazar i njegov sin despot Stefan. [[28. juni|28. juna]] [[1389]]. dogodila se Kosovska bitka između Srbije i Osmanlijskog carstva. U bitki je poginuo sveti knez Lazar i osmanlijski sultan Murat. [[1402]]. Lazarev sin, Stefan, postaje despotom. [[1427]].-[[1459]]. Srbijom vlada dinastija [[Brankovići|Brankovića]].
Red 67:
==== Drugi svjetski rat ====
U [[Drugi svjetski rat|Drugom svjetskom ratu]], [[Jugoslavija]] je okupirana od strane [[Hitler]]ovske koalicije. [[Bosna i Hercegovina]] je ušla u sistem [[NDH|Nezavisne Države Hrvatske]]. Baranja i Bačka su pripojena [[Mađarska|Mađarskoj]]. [[Crna Gora]] je bila pod italijanskom okupacijom. Kosovo i zapadna Makedonija su postale dijelom tzv. ''Velike Albanije''. [[Sjeverna Makedonija]] je ušla u sastav Bugarske. Sužena Srbija i Banat su bile pod njemačkom okupacijom. Za vrijeme Drugog svjetskog rata u Srbiji su djelovali: Jugoslovenska vojska u otadžbini – Četnički oslobodilački pokret generala Dragoljuba Mihailovića, Odredi Komunističke Partije Jugoslavije – Partizanski oslobodilački pokret [[Josip Broz Tito|Josipa Broza Tita]], te kvislinzi Srpska državna straža generala Milana Nedića i Srpski dobrovoljački korpus Dimitrija Ljotića.
Od 1945.-1992. Srbija je federalna jedinica Socijalističke federalne republike Jugoslavije.
| |||