Razlika između verzija stranice "Američki dolar"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m uklanjanje deadurl=yes prema postavkama modula za reference using AWB |
m razne ispravke |
||
Red 22:
}}
'''Dolar''' (The United States Dollar) je prema [[Ustav Sjedinjenih Američkih Država|Ustavu Sjedinjenih Američkih Država]] zvanična [[valuta]] [[Sjedinjene Američke Države|Sjedinjenih Američkih Država]] od 1792. godine, a rasprostranjen je kao rezervna valuta u nekim drugim zemljama u svijetu. Trenutno izdavanje dolara kontrolišu [[Federalne Rezerve]] ([[Engleski jezik|eng.]] Federal Reserve Banking system). Simbol koji je najčešće u upotrebi za američki dolar je znak dolara ($). ISO 4217 kod za američki dolar je USD; američki dolar je također označen kao US $ od strane [[Međunarodni monetarni fond|Međunarodnog monetarnog fonda]].
Novčanice u opticaju se sastoje od bankovnih nota Federalnih rezervi koje su denominirane u američkim dolarima.<ref>{{cite web|url=https://www.federalreservehistory.org/essays/gold_convertibility_ends |title=Nixon Ends Convertibility of US Dollars to Gold and Announces Wage/Price Controls |publisher=Federal Reserve Bank of Richmond |accessdate=
Od [[Nixonov šok|suspenzije konvertibilnosti]] papirne američke valute u bilo koji plemeniti metal 1971. godine, američki dolar je de facto fiat novac.<ref>{{cite web|url=https://www.federalreserve.gov/faqs/currency_12770.htm |title=Is U.S. currency still backed by gold? |publisher=Board of Governors of the Federal Reserve System |accessdate=
Sjedinjene Države su jedna od nekoliko zemalja koje koriste naziv dolar za svoju valutu. Nekoliko zemalja koriste američki dolar kao svoju zvaničnu valutu, a u mnogima se dolar upotrebljava kao dozvoljeno sredstvo plaćanja.
Od 27. juna 2018. godine u opticaju je oko 1,67 triliona dolara, od čega 1,62 triliona dolara u notama Federalnih rezervi (preostalih 50 milijardi je u obliku kovanica).<ref>{{cite web|url=https://www.federalreserve.gov/faqs/currency_12773.htm|title=How much U.S. currency is in circulation?|publisher=Federal Reserve|accessdate=
== Porijeklo imena dolar ==
Red 144:
Novčanica od $50 iz juna 1997. sadrži veliki tamni broj sa svjetlijom pozadinom sa zadnje strane novčanice, tako da olakša ljudima da raspoznaju denominaciju. Novčanica od $20 iz 1998. sadržavala je nove mogućnosti za mašinsko registrovanje, što je trebalo olakšati registrovanje na [[skener]] uređajima. Sigurnosna nit svijetli zeleno pod svjetlošću i natpis "USA TWENTY" kao i zastava su štampane na niti, dok je broj 20 štampan ispred polja sa zvijezdama na zastavi. Mikroprintanje je izvedeno na donjem lijevom uglu slike, kao i na donjem lijevom uglu prednjeg dijela novčanice. Kako je od 1998. godine novčanica od $20 bila najviše falsifikovana od svih novčanica, od 13. maja 2003. godine, [[Ministarstvo finansija Sjedinjenih Američkih Država]] je odlučilo predstaviti nove boje na toj novčanici, što je bilo po prvi put da novčanice sadrže drugu boju, osim crne ili zelene, još od 1905. godine. Potez je bio više namijenjen suzbijanju falsifikovanja, nego tome da poveća vizuelnu razliku između novčanica različite denominacije. Glavne boje svih novčanica ipak su i dalje crna i zelena, a druge boje su prisutne samo kao sporedne i to na manje važnim elementima novčanice. Ovo predstavlja kontrast [[Euro|Euru]] i drugim valutama, čije se novčanice različitih denominacija upadljivo razlikuju.
Nove novčanice od $20 su u upotrebi od 9. oktobra 2003. godine, a nove $50 novčanice od 28. septembra 2004. godine. Nove novčanice od $10 su u upotrebi od 2005. godine, dok su nove novčanice od $100 puštene u javnu upotrebu 8. oktobra 2013.<ref name=bep2010>{{cite web |url=<!-- http://www.newmoney.gov/currency/100.htm -->http://www.newmoney.gov/uscurrency/redesigned100.htm |title=<!-- The New $100 Note -->The Redesigned $100 Note |date=
Neke od zaštitnih tehnika koje se upotrebljavaju danas su plave i crvene zaštitne niti. Broj u donjem desnom uglu mijenja boju iz zelene u zlatnu ako se posmatra pod drugim uglom, a postojeći vodeni žig kojim je napisano US # (ovo # predstavlja bilo koji broj).
| |||