Razlika između verzija stranice "Šarenica"

'''Šarenica''', '''dužica''' ili odomaćeno kao '''iris''' ([[grčki jezik|grč.]] Ἶρις – ''íris'' = duga) je tanka, kružna struktura u oku, odgovorna za kontrolu promjera i veličine [[zjenica]], a time i količine svjetlosti koja prolazi u [[mrežnjača|mrežnjaču]] (''retina''). [[Boja očiju]] je određena bojom šarenice. U [[optika|optičkom]] smislu, zjenica oka je [[blenda| otvor blende]], a šarenica – dijafragma koja služi kao zatvarač otvora blende.

Prostorno gledajući, šarenica je kružni zaslon u očnoj jabučici, koji dijeli prednju i mzadnju očnu komoru.<ref>Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN |9958-10-222-6}}.</ref><ref>Warrell D. A., Cox T. M., Firth J. D. (2010): [http://otm.oxfordmedicine.com/ The Oxford Textbook of Medicine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120321002102/http://otm.oxfordmedicine.com/ |date=21 Mart 2012 }} (5th ed.). Oxford University Press</ref><ref>Sofradžija A., Šoljan D., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 1, Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN |9958-10-686-8}}.</ref><ref>Mader S. S. (2000): Human biology. McGraw-Hill, New York, {{ISBN |0-07-290584-0}}; {{ISBN |0-07-117940-2}}.</ref>

Šarenuca se se sastoji od dva sloja: prednji [[pigment]]irani fibrovaskularni (prokrvljeni vlaknasti) poznat je kao stroma, a ispod strome je sloj pigmenih [[epitel]]nih ćelija.

Stroma se povezuje sa kružnim mišićem (sfinkterom) zjenice (''sfincter pupillae''), koji odgovara za pomjeranje zjenice u kružnim pokretima, a skup mišića za širenje (''dilator pupillae'') pomjera šarenicu radijalno, povlačeći je u naborima. Zadnja površina je pokriven jako pigmentiranim epitelnim slojem koji je dvoćelijske debljine (pigmentni epitel irisa), ali prednja površina nema epitela. Ta prednja površina se projicira kao dilator mišića. Visoko pigmentirani sadržaj blokira svjetlo koje prolazi kroz šarenicu ka mrežnjači, usmjeravajući ga na zjenicu Vanjski rub šarenice, poznat kao korijen, pričvršćen na [[bionjača|bionjaču]] i prednji dio cilijarnog tijela. Iris i cilijarno tijela zajedno su poznati kao prednja uvea. Ispred samog korijena irisa je regija zvana trabekulska (kvržičasta) mreža, kroz koju se [[očna vodica]] stalno crpi iz oka, rezultirajući pojavom da bolesti irisa često imaju jak uticaj na [[očni pritisak]] i posredno na [[vid|viđenje]]. Zajedno sa prednjim cilijarnim tijelom, šarenica pruža sporedni puteljak za oticanje tečnosti iz oka.

#'''Cilijarna zona''' je ostatak irisa, koji se proteže od svog početka do cilijarnog tijela.

Najdeblja regija irisa razdvajaja zjenični od cilijarnog dijela. Taj dio je je [[rudimentni organi|rudiment]] omotača [[embrion]]ske zjenice. Obično se definira kao regija u kojoj se preklapaju sfinkterski mišić i dilatatorski mišić. Za napajanje šarenice krvnim sudovima služe kružni grebeni koji se protežu od periferije do zjenične zone.