Verzija na dan 4 decembar 2018 u 05:11 uredi Nerko65 (razgovor \| doprinosi) Urednici 9.447 edits No edit summary ← Starija izmjena		Verzija na dan 1 februar 2020 u 18:17 uredi poništi WumpusBot (razgovor \| doprinosi) Botovi, Izuzeci od IP-blokada 110.361 edit m ISBN magic link > {{ISBN}}; razne ispravke Novija izmjena →
Red 1: {{Evolucija\|expanded=Procesi i ishodi}} [[Datoteka:Darwin's finches.jpeg\|right\|thumb\|[[Charles Darwin\|Darwinove]] zebe su napoznatiji klasični primjer divergentne evolucije.]] '''Divergentna evolucija''' je oblik evolucijskih promjena koje nastaju sa poveċanjem razlike između grupa koje mogu dovesti do stvaranja novih vrsta. Obično je rezultat [[Difuzija\|difuzije]] iste vrste putem različitih načina [[Genetička izolacija\|genetičke izolacije]], koji blokira [[Genski tok\|protok gena]] među subpopulacijama. Time je omogućena diferencirana fiksacija karakteristična kod [[Genski fond\|genskih fondova]]. Glavni faktori kod nakupljanja međupopulacijskih razlika su [[mutacija\|mutacije]], [[genetički drift]] i [[prirodna selekcija]]. Ta podijeljenost subpopulacija, po bilo kojem osnovu može se uočiti i na [[molekula~~\|molekularnom~~]]rnom nivou, što se odražava u nekim modelima strukture i funkcije višeg nivoa koje su lahko vidljive u organizmima.<ref>Mayr E. (1970): Populatiomns, species, and evolution – An abridgment of Animal species and evolution. The Belknap Press of Harvard University Press, Cambridge, Massachussets and London, England, {{ISBN \|0-674-69013-3}}. </ref><ref>Dobzhansky T. (1970): Genetics of the evolutionary process. Columbia, New York, {{ISBN \|0-231-02837-7}}.</ref><ref>Zimmer C. (2001): Evolution: The Triumph of an Idea. , {{ISBN \|0-06-019906-7}}.</ref><ref>Hadžiselimović R. (1986): Uvod u teoriju antropogeneze. Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN \|9958-9344-2-6}}.</ref> Pojam "’divergentni evolucija’" se može primijeniti na [[Molekularna biologija\|molekularno-biološke]] karakteristike. Može se odnositi na primjenu divergencije više [[organizam]]a ili tipova [[ćelije (biologija)\|ćelija]]. To se može primijeniti i na razini [[gen]]a i [[protein]]a, kao što su [[nukleotid]]ne sekvence ili sekvence proteina koji proizilaze iz dva ili više proizvoda homolognih gena. Oba orthologna gena (jedinice iz [[specijacija\|specijacije]]) i paralogni geni (rezultat genskih duplikacija unutar populacije) može se reći da su primjeri divergentne evolucije. Zbog ovog drugog, moguće je da dođe do divergentnih evolucijskih procesa između dva gena unutar iste vrste. U slučaju divergentne evolucije, sličnost određenih kategorija je posljedica zajedničkog porijekla, jer odstupanje strukture ili funkcije od zajedničkog pretka još uvijek nije u potpunosti otklonilo osnovne sličnosti. Nasuprot tome, [[konvergentna evolucija]] nastaje kada postoji neki okvir istovjetnih [[Ekologija\|ekoloških]] ili [[Fizika\|fizičkih]] faktora, na koje nesrodne vrste imaju slično evolucijsko rješenje, iako se sličnosti struktura ili funkcija razvijaju samostalno. To uključuje [[Analogni organi\|analogne strukture]] i organe. ==Divergentne vrste== Line 12 ⟶ 11: '''Divergentne vrste''' su posljedica divergentne evolucije. Razgranavanje jedne vrste na dvije ili više srodnih, javlja se na četiri glavna načina. * '''[[Alopatrična specijacija]]''' nastaje kada se [[populacija]] na istom prostoru podijeli u dvije ili više potpuno izoliranih subpopulacija. Nakon odvajanja nove [[mutacija\|mutacije]] [[prirodna selekcija]] i [[genetički drift]] na svaku subpopulaciju djeluju samostalno, proizvodeći različite evolutivne ishode. '''[[Peripatrična specijacija]]''' je donekle slična alopatričnoj, a posebno se javlja kada veoma mala subpopulacija postaje izolirana od dosta brojnije matične populacije. Jer u tako izoliranoj subpopulaciji se mala odstupanja mogu dogoditi relativno brzo zbog [[efekat osnivača\|osnivačkog efekta]], na koji su male populacije osjetljivije na genetički drift i [[selekcija\|prirodno odabiranje]] u malom [[genski fond\|genskom fondu]]. * '''[[Parapatrična specijacija]]''' nastaje kada mala subpopulacija ostaje na staništu izvorne populacije, ali zauzima različitu [[Ekološka niša\|ekološku nišu]]. Osim fizičkog odvajanja, efekti su i u sprječavanju ukrštanja između dvije srodne odvojene populacije. Iako je jedna od [[genetička izolacija\|genetički izoliranih]] [[populacija]] veoma mala, efekat osnivača i dalje može imati važnu ulogu u [[specijacija\|specijaciji]]. * '''[[Simpatrična specijacija]]''', je jedan od najrjeđih i najkontroverznijih oblika specijacije, a javlja se zbog fizičke ili na neki drugi način nastale izolacije između dvije subpopulacije. Kao primjeri takve specijacije najčešće se uzimaju vrste koje su nastale zbog razlika u [[ekologija\|ekološkim]] potrebama i [[etologija\|etološkim]] osobenostima.▼ ▲* '''[[Simpatrična specijacija]]''', je jedan od najrjeđih i najkontroverznijih oblika specijacije, a javlja se zbog fizičke ili na neki drugi način nastale izolacije između dvije subpopulacije. Kao primjeri takve specijacije najčešće se uzimaju vrste koje su nastale zbog razlika u [[ekologija\|ekološkim]] potrebama i [[etologija\|etološkim]] osobenostima. ==Reference==

Razlika između verzija stranice "Divergentna evolucija"