Razlika između verzija stranice "Kernel"

[pregledana izmjena][pregledana izmjena]
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
Napravljeno prevođenjem stranice "Kernel (operating system)"
Red 2:
'''Kernel''' je [[računarski program]] koji je samo jezgro [[Operativni sistem|operativnog sistema]], sa potpunom kontrolom nad svime u sistemu.<ref name="Linfo">{{Cite web|url=http://www.linfo.org/kernel.html|title=Kernel|website=Linfo|publisher=Bellevue Linux Users Group|accessdate=15 September 2016}}</ref> Na većini sistema, to je jedan od prvih programa koji se učitava prilikom pokretanja (nakon bootloadera). Kernel upravlja ostatkom pokretanja, kao i ulaznim/izlaznim zahtjevima iz [[Softver|softvera]], pretvarajući ih u uputstva za obradu podataka za [[Procesor|centralnu procesnu jedinicu]]. On upravlja memorijom i [[Periferija|periferijom]] kao što su tastatura, monitor, štampač itd.
[[Datoteka:Kernel_Layout.svg|mini| Kernel povezuje [[aplikativni softver]] sa hardverom računara. ]]
Kritični kod kernela se obično učitava u zasebnu oblast memorije, koja je zaštićena od pristupa [[Aplikativni softver|aplikativnom softveru]] ili drugim, manje kritičnim dijelovima operativnog sistema. Kernel izvršava svoje zadatke, kao što su pokrenuti procesi, upravljanje hardverskim uređajima kao što je [[tvrdi disk]] i rukovanje prekidima, u zaštićenom prostoru kernela. Nasuprot tome, sve što korisnik radi je u [[Korisnički prostor|korisničkom prostoru]]: pisanje u uređivaču teksta, pokretanje programa u [[Grafički korisnički interfejs|GUI-]]<nowiki/>u itd. Ovo razdvajanje sprječava miješanje podataka korisnika i kernel.<ref name="Linfo">{{Cite web|url=http://www.linfo.org/kernel.html|title=Kernel|website=Linfo|publisher=Bellevue Linux Users Group|accessdate=15 September 2016}}</ref> kao i sprječavanje neispravnih aplikativnih programa da ruše čitav operativni sistem.
 
[[Aplikativni programski interfejs|Programski interfejs]] kernela je apstrakcijski sloj niskog nivoa. Kada [[Proces (računarstvo)|proces]] pravi zahtjeve kernela, to se naziva sistemskim pozivom. [[Monolitni kernel]] pokreće sve instrukcije operativnog sistema u istom adresnom prostoru što je puno brže. [[Mikrokernel]] pokreće većinu procesa u korisničkom prostoru,<ref>cf. [[Daemon (computing)]]</ref> što je bolje za modularnost.<ref name="mono-micro">Roch 2004</ref>
Red 9:
Primarna funkcija kernela je da bude posrednik između korisnika i računarskih resursa, uključujući: <ref name="Wulf74">Wulf 1974 pp.337–345</ref>
 
; [[Centralna procesorska jedinica]] (CPU)
: Ova [[Procesor|komponenta]] računarskog sistema je odgovorna za ''pokretanje'' ili ''izvršavanje'' programa. Kernel preuzima odgovornost za odlučivanje u bilo kojem trenutku koji od mnogih pokrenutih programa treba biti dodijeljen procesoru ili procesorima.
; Memorija nasumičnog pristupa (RAM)
: [[RAM|Memorija nasumičnog pristupa]] koristi se za pohranjivanje programskih uputa i podataka. Kernel je odgovoran za odlučivanje koju i koliko memorije svaki proces može da koristi i za određivanje šta da uradi kada nema dovoljno memorije.
Red 42:
 
== Reference ==
<references />
{{Refbegin|colwidth=30em}}
* {{cite web|url=http://www.vmars.tuwien.ac.at/courses/akti12/journal/04ss/article_04ss_Roch.pdf|title=Monolithic kernel vs. Microkernel|last=Roch|first=Benjamin|year=2004|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061101012856/http://www.vmars.tuwien.ac.at/courses/akti12/journal/04ss/article_04ss_Roch.pdf|archivedate=2006-11-01|accessdate=2006-10-12|deadurl=yes|df=}}
* {{cite book|last=Silberschatz|first=Abraham|authorlink=Abraham Silberschatz|author2=James L. Peterson|author3=Peter B. Galvin|title=Operating system concepts|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=95329&dl=acm&coll=&CFID=15151515&CFTOKEN=6184618|year=1991|publisher=Addison-Wesley|location=[[Boston, Massachusetts]]|isbn=978-0-201-51379-0|page=696}}
* {{cite book|last=Ball|first=Stuart R.|title=Embedded Microprocessor Systems: Real World Designs|origyear=2002|edition=first|year=2002|publisher=Elsevier Science|isbn=978-0-7506-7534-5}}
* {{cite book|last=Deitel|first=Harvey M.|title=An introduction to operating systems|origyear=1982|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=79046&dl=GUIDE&coll=GUIDE|edition=revisited first|year=1984|publisher=Addison-Wesley|isbn=978-0-201-14502-1|page=673}}
* {{cite journal|author=[[P. J. Denning|Denning, Peter J.]]|date=December 1976|title=Fault tolerant operating systems|journal=[[ACM Computing Surveys]]|volume=8|issue=4|pages=359–389|doi=10.1145/356678.356680|issn=0360-0300}}
* {{cite journal|last=Denning|first=Peter J.|authorlink=Peter J. Denning|date=April 1980|title=Why not innovations in computer architecture?|journal=ACM SIGARCH Computer Architecture News|volume=8|issue=2|pages=4–7|doi=10.1145/859504.859506|issn=0163-5964}}
* {{cite journal|last=Hansen|first=Per Brinch|authorlink=Per Brinch Hansen|date=April 1970|title=The nucleus of a Multiprogramming System|journal=[[Communications of the ACM]]|volume=13|issue=4|pages=238–241|doi=10.1145/362258.362278|issn=0001-0782|citeseerx=10.1.1.105.4204}}
* {{cite book|last=Hansen|first=Per Brinch|authorlink=Per Brinch Hansen|title=Operating System Principles|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=540365|publisher=Prentice Hall|location=[[Englewood Cliffs]]|language=|isbn=978-0-13-637843-3|page=496|year=1973}}
* {{cite journal|author=Hansen, Per Brinch|author-link=Per Brinch Hansen|year=2001|title=The evolution of operating systems|url=http://brinch-hansen.net/papers/2001b.pdf|accessdate=2006-10-24}} included in book: {{cite book|editor=Per Brinch Hansen|title=Classic operating systems: from batch processing to distributed systems|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=360596&dl=ACM&coll=&CFID=15151515&CFTOKEN=6184618|publisher=Springer-Verlag|location=New York|isbn=978-0-387-95113-3|pages=1–36|chapter=1|chapterurl=http://brinch-hansen.net/papers/2001b.pdf|year=2001}}
* [[Hermann Härtig]], Michael Hohmuth, [[Jochen Liedtke]], Sebastian Schönberg, Jean Wolter ''[http://os.inf.tu-dresden.de/pubs/sosp97/#Karshmer:1991:OSA The performance of μ-kernel-based systems]'', {{cite book|doi=10.1145/268998.266660|chapter=The performance of μ-kernel-based systems|title=Proceedings of the sixteenth ACM symposium on Operating systems principles - SOSP '97|pages=66|year=1997|last1=Härtig|first1=Hermann|last2=Hohmuth|first2=Michael|last3=Liedtke|first3=Jochen|last4=Schönberg|first4=Sebastian|isbn=978-0897919166|citeseerx=10.1.1.56.3314}} ACM SIGOPS Operating Systems Review, v.31 n.5, p.&nbsp;66–77, Dec. 1997
* Houdek, M. E., Soltis, F. G., and Hoffman, R. L. 1981. ''[http://portal.acm.org/citation.cfm?id=800052.801885 IBM System/38 support for capability-based addressing]''. In Proceedings of the 8th ACM International Symposium on Computer Architecture. ACM/IEEE, pp.&nbsp;341–348.
* [[Intel Corporation]] (2002) ''[http://www.intel.com/design/pentium4/manuals/24547010.pdf The IA-32 Architecture Software Developer's Manual, Volume 1: Basic Architecture]''
* {{cite journal|last1=Levin|first1=R.|last2=Cohen|first2=E.|last3=Corwin|first3=W.|last4=Pollack|first4=F.|last5=Wulf|first5=William|authorlink5=William Wulf|year=1975|title=Policy/mechanism separation in Hydra|journal=ACM Symposium on Operating Systems Principles / Proceedings of the Fifth ACM Symposium on Operating Systems Principles|volume=9|issue=5|pages=132–140|doi=10.1145/1067629.806531}}
* {{Cite book|author=Levy, Henry M.|title=Capability-based computer systems|publisher=Digital Press|location=Maynard, Mass|year=1984|pages=|isbn=978-0-932376-22-0|oclc=|doi=|url=http://www.cs.washington.edu/homes/levy/capabook/index.html}}
* [[Jochen Liedtke|Liedtke, Jochen]]. ''[http://i30www.ira.uka.de/research/publications/papers/index.php?lid=en&docid=642 On µ-Kernel Construction]{{dead link|date=December 2017|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}}'', ''Proc. 15th ACM Symposium on Operating System Principles (SOSP)'', December 1995
* {{cite journal|last=Linden|first=Theodore A.|date=December 1976|title=Operating System Structures to Support Security and Reliable Software|journal=[[ACM Computing Surveys]]|volume=8|issue=4|pages=409–445|doi=10.1145/356678.356682|issn=0360-0300}}, {{cite web|url=http://csrc.nist.gov/publications/history/lind76.pdf|title=Operating System Structures to Support Security and Reliable Software|accessdate=2010-06-19}}
* {{cite book|last=Lorin|first=Harold|title=Operating systems|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=578308&coll=GUIDE&dl=GUIDE&CFID=2651732&CFTOKEN=19681373|year=1981|publisher=Addison-Wesley|isbn=978-0-201-14464-2|pages=161–186|location=[[Boston, Massachusetts]]}}
* {{cite journal|last=Schroeder|first=Michael D.|authorlink=Michael Schroeder|author2=Jerome H. Saltzer|date=March 1972|title=A hardware architecture for implementing protection rings|journal=[[Communications of the ACM]]|volume=15|issue=3|pages=157–170|doi=10.1145/361268.361275|issn=0001-0782}}
* {{cite book|last=Shaw|first=Alan C.|title=The logical design of Operating systems|url=http://portal.acm.org/citation.cfm?id=540329|year=1974|publisher=Prentice-Hall|isbn=978-0-13-540112-5|page=304}}
* {{cite book|last=Tanenbaum|first=Andrew S.|authorlink=Andrew S. Tanenbaum|title=Structured Computer Organization|year=1979|publisher=Prentice-Hall|location=[[Englewood Cliffs, New Jersey]]|isbn=978-0-13-148521-1}}
* {{cite journal|last=Wulf|first=W.|authorlink=William Wulf|author2=E. Cohen|author3=W. Corwin|author4=A. Jones|author5=R. Levin|author6=C. Pierson|author7=F. Pollack|date=June 1974|title=HYDRA: the kernel of a multiprocessor operating system|url=http://www.cs.virginia.edu/papers/p337-wulf.pdf|dead-url=yes|journal=Communications of the ACM|volume=17|issue=6|pages=337–345|doi=10.1145/355616.364017|issn=0001-0782|archive-url=https://web.archive.org/web/20070926161655/http://www.cs.virginia.edu/papers/p337-wulf.pdf|archive-date=2007-09-26|access-date=2007-07-18|df=}}
* {{cite book|last=Baiardi|first=F.|author2=A. Tomasi|author3=M. Vanneschi|title=Architettura dei Sistemi di Elaborazione, volume 1|origyear=|url=http://www.pangloss.it/libro.php?isbn=882042746X&id=4357&PHPSESSID=9da1895b18ed1cda115cf1c7ace9bdf0|year=1988|publisher=Franco Angeli|language=Italian|isbn=978-88-204-2746-7}}
* {{cite book|last=Swift|first=Michael M.|author2=Brian N. Bershad|author3=Henry M. Levy|url=http://nooks.cs.washington.edu/nooks-tocs.pdf|title=Improving the reliability of commodity operating systems}}
* {{cite journal|last1=Gettys|first1=James|last2=Karlton|first2=Philip L.|last3=McGregor|first3=Scott|year=1990|title=Improving the reliability of commodity operating systems|url=http://doi.acm.org/10.1145/1047915.1047919|journal=Software: Practice and Experience|volume=20|pages=S35–S67|doi=10.1002/spe.4380201404|accessdate=2010-06-19}}
* {{cite web|title=ACM Transactions on Computer Systems (TOCS), v.23 n.1, p.&nbsp;77–110, February 2005}}
{{refend}}
 
== Dalje čitanje ==