Razlika između verzija stranice "Korijen (biljka)"

[[Datoteka:PrimaryExposed andmango secondary cottontree roots.jpg|thumb|right|200px|PrimarniRazgranati ikorijen sekundarni korijeni [[pamuk]]adrveta.]]

[[Datoteka:ExposedCSIRO mangoScienceImage tree11626 rootsBarley root.jpg|thumb|200px|RazgranatiPoprečni korijenpresjek drvetakorijena [[ječam|ječma]] ([[Hordeum vulgare]]).]]

[[Datoteka:CSIRORoot ScienceImage 11626 Barley roottip.jpgJPG|thumb|200px|PoprečniKorijenova presjekkapa: korijenauzdužni [[ječam|ječma]] ([[Hordeum vulgare]])presjek.]]

[[Datoteka:RootAerial tiproot.JPGjpg|thumb|200px|KorijenovaVazdušno kapa: uzdužni presjekkorijenje.]]

'''Korijen''' je vegetativni [[biljka|biljni]] organ koji se nalazi nasuprot izdanku. Njegova pojava tokom [[evolucija|evolucije]] je posljedica prelaska na [[život]] na kopnu, odnosno potrebe upijanja vode sa hranljivim tvarima iz [[tlo|tla]]. TakođerPotreban je potreban i za učvršćivanje biljki za podlogu, a kod nekih ima i ulogu spremanjespremača određenih supstanci.

== Opis ==

Korijen u tlo prodire u različite dubine i širine jer, pored glavnog, obrazuje i bočne, koji se i sami razgranavaju, čineći sveukupno – '''korijenov sistem'''.

Kod [[Dikotiledone biljke|dikotiledona]] su dobro razvijeni glavni i bočni korijeni, a kod [[Monokotiledone biljke|monokotiledona]] izrasta i '''adventivno korijenje''' jer glavni korijen rano odumre. Utvrđeno je da kod nekih biljaka korijen može doseći dubinu čak i do 30 m. Ukupna dužina korijenovog sistema jedinki je ponekad iznenađujuće velika. Tako je preračunato da kod jedne individue pšenice ona iznosi oko 80 kmm. Kod nekih biljaka, korijen ima i veliku zapreminu, ukoliko je vretenast ([[mrkva]]) ili [[gomolj]]ast ([[repa]]).

Na samom vrhu mladog korijena je '''korijenova kapa''' , koja mu štiti tjemeni dio koji je građen od tvornog [[tkivo|tkiva]]. Iznad nje slijedi '''zona rasta''' ili izduživanja. Na nju se nastavlja '''zona korijenovih dlačica''' ili '''[[apsorpcija (hemija)|apsorpcijska]] zona'''. Veliki broj dlačica, koje izbijaju iz [[rizoderma|rizoderme]] ostvaruje veliku dodirnu površinu sa [[tlo|tlom]], što mu omogućava glavnu funkciju: upijanje [[voda|vode]] u kojoj su rastvorene hranljive supstancematerije. Zna se da ih na 1 mm² ima prosječno oko 425.{{izvor}}

== Anatomija ==

Korijen ima '''primarnuglavnu''' i '''sekundarnupomoċnu''' građu. Tkiva su mu raspoređena u koncentričnim krugovima. Na površini je '''[[rizoderma]]''' ([[Grčki jezik|grč.]] ῥίζωμα - ''rhízōma'' = korijen + δέρμα - ''derma'' = koža). U zoni provođenja, ona odumire i zamjenjuje je '''[[egzoderma]]'''. Najveću masu korijena čini '''[[parenhimsko tkivo]]''' ili '''parenhim''' primarneglavne kore, od kojeg , prema površini, slijedi rizoderma, a prema unutrašnjosti – jednoslojna '''endoderma''', koja obavija '''[[centralni cilindar]]'''. Veoma značajan sloj ćelija se nalazi u '''[[pericikl|periciklu]]''', koji se nalazi neposredno uz endodermu. Iz njegovih [[ćelija]] se razvija bočno korijenje i '''sekundarnopomoċno kožno tkivo'''.

Provodni sudovi se nalaze unutar centralnogsredišnjeg cilindra. U primarnojglavnoj građi, [[ksilem]] i [[floem]] se nalaze jedan uz drugog – u smjeru radijusa pa se takvi sudovi zovu '''radijalni'''.

Porast debljine korijena, kao i kod [[stablo|stabljike]], ostvaruje se dijeljenjem ćelija '''[[kambij]]a'''. Prema površini se proizvodi floem, a prema unutra – ksilem, što znači da je raspored ovih tkiva isti kao i u stabljici. Ove promjene su praćene pojavom '''sekundarnogpomoċnog kožnog tkiva''' – [[periderma|periderme]] ([[pluto]]), koja omogućuje vanjsku zaštitu korijena.

== Oblici ==

Korijen može imati različite oblike, kao što su: <br>(1) končast, <br>(2) vretenast, <br>(3) repast, <br>(4) žiličast<br>(5) razgranat

== Reference ==

== Također pogledajte ==