Razlika između verzija stranice "Aldehid"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
oznake: mobilno uređivanje izmjena mobilnom aplikacijom |
|||
Red 9:
==[[IUPAC]] nomenklatura aldehida==
Uobičajena imena aldehida ne slijede striktno službena uputstva, koja preporučuje [[IUPAC]], ali su ta pravila upotrebljiva. IUPAC propisuje slijedeću nomenklaturu aldehida.<ref>http://www.uwc.edu/dept/chemistry/helpful_files/nomenclature.pdf Short Summary of IUPAC Nomenclature of Organic Compounds, web page, University of Wisconsin Colleges, accessed on line August 4, 2007.</ref><ref>http://www.acdlabs.com/iupac/nomenclature/93/r93_449.htm §R-5.6.1, Aldehydes, thioaldehydes, and their analogues, A Guide to IUPAC Nomenclature of Organic Compounds: recommendations 1993, IUPAC, Commission on Nomenclature of Organic Chemistry, Blackwell Scientific, 1993.</ref><ref>http://www.acdlabs.com/iupac/nomenclature/93/r93_480.htm §R-5.7.1, Carboxylic acids, A Guide to IUPAC Nomenclature of Organic Compounds: recommendations 1993, IUPAC, Commission on Nomenclature of Organic Chemistry, Blackwell Scientific, 1993.</ref>
# Aciklični [[alifatski spoj | alifatski]] aldehidi su derivati sa najdužim lancima ugljika koji sadržie aldehidnu grupu. Na taj način, HCHO je imenovan kao derivat metana, a CH<sub>3</sub>CH<sub>2</sub>CH<sub>2</sub>CHO − derivat [[butan]]a. Naziv se formira promjenom sufiksa '''-e''' roditeljskog [[alkan]]a u '''-al''', tako da se HCHO zove '''[[metanal]]''', a CH<sub>
# U drugim slučajevima, kao kada je -CHO grupa pričvršćena na prsten, može se koristiti sufiks '''-karbaldehid'''. Stoga je C<sub>6</sub>H<sub>11</sub>CHO poznat kao '''cikloheksanekarbaldehid'''. Ako prisutnost druge [[funkcionalna grupa|funkcijske grupe]] zahtijeva korištenje sufiksa, aldehidna grupa se nazva prefiksom '''formyl-'''. Ovaj [[prefiks]] se preferira u odnosu na '''metanoil-'''.
# Ako je spoj prirodni proizvod ili [[karboksilna kiselina]], prefiks '''okso''' može se koristiti za označavanje koji je atom ugljika dio aldehidne grupe. Primjerice, CHOCH<sub>2</sub>COOH je nazvan '''3-oksopropanoična kiselina'''.
# Ako je aldehidnea grupa zamjenjena [[karboksilna grupa|karboksilnom]] (-COOH), a karboksilne kiseline su s trivijalnim imenom, aldehid može biti imenovan zamjenom [[sufiks]]a '''-časta kiselina''' ili '''-čna kiselina''' uz trivijalno ime '''-aldehid'''.
==Fizičke osobenosti i karakterizacija==
Aldehidi imaju raznolika svojstva koja koja ovise o ostatku molekule. Manji aldehidi su rastvorljivi u vodi, kao [[formaldehid]] i [[acetaldehid]] . Nesigurna aldehidi imaju opor miris. U procesu [[autooksidacija|autooksidacije]], aldehidi degradiraju odlaze u zrak.
| |||