Razlika između verzija stranice "William Shakespeare"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
mNo edit summary |
mNo edit summary |
||
Red 28:
}}
'''William Shakespeare''' (fon. Vilijam Šekspir; 26. aprila [[1564]] – 23. april [[1616]]) bio je [[Engleska|engleski]] [[pjesnik]], [[drama]]tičar i [[glumac]]. Često ga smatraju engleskim nacionalnim pjesnikom i po mnogima je najveći dramatičar svih vremena.
Shakespeare zauzima položaj jedinstven u svijetu [[književnost]]i. Ostali pjesnici, kao što su [[Homer]] i [[Dante]], i pisci kao što su [[Lav Tolstoj]] i [[Charles Dickens]], prevazišli su [[Nacionalnost|nacionalne]] barijere, ali ugled nijednog od ovih pisaca se ne može porediti sa ugledom koji ima Šekspir. Njegove predstave koje je pisao krajem [[16. vijek]]a i početkom [[17. vijek]]a za [[pozorište]] sa malim repertoarom, sada se izvode i čitaju češće i u više zemalja nego ikad prije.<ref>{{
== Biografija ==
Red 41:
Postoje pretpostavke da je William Shakespeare napustio školu [[1578]]. godine kada su poslovi njegovog oca pošli nagore, te je prisustvo četrnaestogodišnjeg sina u kući postalo neophodno. Od tada pa do njegove 18 godine o njemu ne postoje nikakvi pisani podaci. Tek od 18. septembra [[1582]]. godine postoji dokument koji govori o ženidbi Williama Shakespearea s Ann Hathaway iz obližnjeg zaseoka Shotery, a koja je bila osam godina starija od njega. U braku najvjerovatnije nije bio sretan, jer je često pisao protiv ranih brakova. Godine [[1583]]. rodila mu se kćerka Susan, a [[1585]]. blizanci - kćerka Judith i sin Hamnet. Onda se opet do [[1592]]. godine o Shakespearu ništa ne zna, a te se godine prvi put spominje kao glumac i dramski pisac. Godine [[1596]]. umire mu sin Hamnet, a [[1597]]. godine u Stantfordu je kupio imanje pod nazivom "''New Place''" i postao u međuvremenu suvlasnik pozorišta "''Globe''". Nedugo potom, [[1601]]. godine Shakespearu umire otac, a [[1607]]. udala mu se kćerka Susan za poznatog londonskog liječnika Johna Halla.
Godinu dana kasnije umire mu majka, a iste godine Willliam se povlači iz Londona u svoj rodni grad, premda je povremeno dolazio u [[London]] (npr. [[1612]]. godine kao svjedok u jednoj parnici). Iste godine (1612.) umire mu brat Gilbert, a sljedeće [[1613]]. i posljednji brat Richard, kada je u Londonu izgorjelo pozorište Globe. Godine [[1616]]. udala mu se kćerka Judith, a 23. aprila iste godine umro je u 52-oj godini života u svom rodnom gradu, gdje je i sahranjen u crkvi sv. Trojstva u blizni oltara. Iznad groba postavljena je [[1623]]. godine spomen bista s latinskim natpisom: {{Citat| Po mudrosti [[Nestor]], po genijalnosti [[Sokrat]], po umjetnosti [[Vergilije]]. Zemlja pokriva, narod plače, a [[Olimp]] ga ima}}. Shakespeareova supruga Ann umrla je [[1623]]. godine, sedam godina poslije smrti svoga muža. Iste godine u Londonu svjetlo dana ugledalo je prvo izdanje svih djela Williama Shakespeara. Posljednji njegov neposredni potomak, unuka Elisabeth, kćerka Susan i dr Johna Halla umrla je [[1670]]. godine čime se loza gasi.<ref>{{
== Stvaralaštvo ==
Red 60:
==== Rane drame ====
Prva poznata djela Williama Shakespearea su ''Richard III'' i tri dijela ''Henrik VI'', napisana u ranim 1590-im u vrijeme popularnosti historijskih drama. Njegovim dramama je danas teško odrediti vrijeme pisanja, ali ispitivanjem tekstova dolazi se do pretpostavke da ''Tit Andronik'', ''Komedija nesporazuma'', ''Ukroćena goropadnica'' i ''Dva plemića iz Verone'' također pripadaju najranijem stvaralačkom periodu ovog pisca. Njegove prve historije, koje su bile dosta zasnovane na ''Hronikama iz Engleske, Škotske i Irske'' iz [[1587]]. godine u izdanju Raphaela Holinsheda dramatizuju pogubne rezultate slabih ili korumpiranih vlasti i protumačene su kao opravdanje za porijeklo [[Dinastija Tudor|dinastije Tudor]]. Njihov sastav je bio pisan po uzoru na radove drugih elizabetanskih dramaturga, a posebno [[Thomas Kyd|Thomasa Kyda]] i [[Christopher Marlowe|Christophera Marlowea]]. Kao uzori tu su i tradicije srednjovjekovne drame i predstava [[Seneka|Seneke]]. Predstava ''Komedija nesporazuma'' je također zasnovana na klasičnim modelima, ali nisu utvrđeni izvori za ''Ukroćenu goropadnicu'' iako se odnosi na posebnu istoimenu predstavu koja možda potiče iz narodnih priča. Kao u djelu ''Dva plemića iz Verone'' u kojem se pojavljuju dva prijatelja koji naizgled odobravaju silovanje, ili u ''Ukroćenoj goropadnici'' u priči o ukroćavanju ženskog nezavisnog duha od strane muškarca su teme koje ponekad muče moderne kritičare i filmske režisere.<ref name="newworldencyclopedia.org">{{
==== Zrelo doba ====
| |||