Razlika između verzija stranice "Kanada"

== Geografija ==▼

Unatoč predrasudi o Kanadi kao zemlji koja ima samo jednog susjeda, istina je zapravo malo drugačija. Kanada ima jednog dominantog susjeda, a to su Sjedinjene Američke države s kojima dijeli južnu ali i dijelove svoje sjeverne granice.▼

Ukupna dužina kanadsko američke granice iznosi 8.890 km. Manje poznata činjenica je da Kanada ima još dva izravna susjeda: [[danska|Dansku]] i [[francuska|Francusku]]. Naime [[ostrvo]] [[Grenland]], koji je u posjedu države Danske, nalazi se u blizini kanadskog teritorija [[Nunavut]], dok arhipelag Sent Pjer i Mikelon (Saint Pierre et Miquelon) uz obale kanadske provincije Njufaundlend (Newfoundland) zapravo predstavlja integralni teritorij francuske države. Ipak za razliku od Sjedinjenih Država ove dvije države imaju vrlo mali uticaj na život ljudi u Kanadi.▼

Kanada je zemlja čije obale zapljuskuju tri okeana: [[Atlantik]] na istoku, [[Pacifik]] na zapadu i [[Arktički okean]] na sjeveru zemlje.▼

Od deset kanadskih provincija samo dvije nemaju pristup nekom od [[okean]]a. To su Alberta i Saskačuan. Kanada posjeduje ogromnu teritoriju (preko deset miliona kvadratnih kilometara) i ta se teritorija grubo dijeli na pet prirodnih cijelina: Atlantski region, Centralnu Kanadu, Prerijske provincije, Zapadne Obale i sjevera.▼

Atlantske provincije su bile prve istražene i naseljene od strane [[evropa|evropskih]] doseljenika. Imaju izrazito nepovoljnu klimu u odnosu na susjedno atlantsko područje SAD (Novu Englesku). Ovo je naročito izraženo u slučaju Njufaundlenda. Ova se [[klima]] može usporediti sa klimom južnih dijelova skandinavije.▼

Centralna Kanada se sastoji iz dvije veće prirodne cjeline: Kanadskog štita (planinski masiv u Kvebeku i Labradoru) i brežuljkastog reljefa Ontarija. Kanadski štit je bogat šumom i rudama ali većim dijelom nenaseljen zbog surove klime. Predstavlja veliki izvor [[hidroenergija|hidroenergije]]. Na krajnjem jugu kanadskog štita nalazi se dolina rijeke Sv Lorensa koja je za ovo područje najgušće naseljena i to zbog najboljeg tla za obradu i najpovoljnije klime u ovoj prirodnoj regiji. Tu se nalazi i drugi po veličini grad u Kanadi, [[Montreal]]. Ontario ima nizak ali blago zatalasani reljef koji se od središta provincije postepeno spušta prema velikim [[jezero|jezerima]] i prema Arktiku na sjeveru. Sjeverni krajevi ove provincije imaju subpolarnu klimu kao i sjeverni krajevi Kvebeka. Međutim, južni krajevi Ontarija predstavljaju jedno od klimatski najpogodnijih područja u Kanadi tako da je ovdje naseljenost stanovništva najgušća. Tu se nalaze i najveće urbane konglomeracije u državi kao i najveći grad [[Toronto]]. Prerijske provincije predstavljaju nepregledne plodne ravnice koje obiluju mnoštvom [[rijeka (vodotok)|rijeka]] i jezera. Ovdje je [[poljoprivreda]] glavni izvor prihoda, međutim [[gustina naseljenosti]] je mala zbog izuzetno oštre zime sa puno sniježnih padavina.▼

Zapadna obala predstavlja izrazito visoko planinsko područje sa planinskim vrhovima nerijetko visokim i preko 4000m. Obradivo tlo iznosi samo 2%, međutim ono je izrazito efikasno iskorišteno. Većina stanovništva ove regije živi u priobalnom području oko grada [[Vancouver]]a. Sjeverni dijelovi Kanade su izrazito rijetko naseljeni. Klima je polaran ili subpolarna. To je područje poznato kao klimatski ekstremno i vrlo nepogodno za život. Značajan udio u stanovništvu, a u teritoriji Nunavut i većinu, ovdje predstavljaju [[Eskimi]] (Inuiti).▼