Verzija na dan 2 septembar 2014 u 21:46 uredi Obsuser (razgovor \| doprinosi) 143 edits No edit summary ← Starija izmjena		Verzija na dan 15 oktobar 2016 u 23:21 uredi poništi Polovinaz (razgovor \| doprinosi) Urednici 887 edits No edit summary oznaka: vizualno uređivanje Novija izmjena →
Red 1: {{Nedostaju izvori}} [[Datoteka:Diadochen1.png\|mini\|desno\|300px\|Aleksandrovo carstvo]] '''Helenizam''' je termin koji definiše period [[Antička Grčka\|antičke grčke]] historije između smrti [[Aleksandar Veliki\|Aleksandra Velikog]] 323. godine p.n.e. i rimskog osvajanja [[Ptolemejsko kraljevstvo\|Ptolemejskog kraljevstva]] 30. godine p.n.e. U tom periodu, grčki kulturni uticaj i moć su bili na vrhuncu u [[Evropa\|Evropi]], [[Afrika\|Africi]] i [[Azija\|Aziji]], doživljavajući prosperitet i napredak u oblasti [[Umjetnost stare Grčke\|umjetnosti]], [[istraživanja]], [[Književnost\|književnosti]], [[Starogrčko pozorište\|pozorišta]], [[Arhitektura\|arhitekture]], [[Muzika\|muzike]], [[Matematika\|matematike]], [[Filozofija\|filozofije]] i [[Nauka\|nauke]]. Ovaj period se često smatra i periodom tranzicije, a ponekad čak i [[Dekadencija\|dekadencije]] i [[Degeneracija\|degeneracije]] u odnosu na prosvjetiteljstvo [[Klasična Grčka\|Klasične Grčke]]. Helenistički period je donio uspon [[Grčka komedija\|komedije]], [[Grčka poezija\|poezije]], filozofije [[Stoicizam\|stoicizma]] i [[Epikurejstvo\|epikurejstva]]. Osim toga, grčka matematika je napredovala zahvaljujući radovima vrsnih matematičara kao što su [[Euklid]] i [[Arhimed]]. Religijska sfera je proširena novim bogovima, kao što su grčko-egipatski bog [[Serapis]], te boginje [[Atis]] i [[Kibela]]. '''Helenizam''' je pojam koji je od svoje prve upotrebe označavao više različitih stvarnosti, no uvijek u vezi s [[Grci\|grčkom]] [[Kultura\|kulturom]] i njenim uticajem na ''ne-grčki'' svijet nakon osvajanja [[Aleksandar Veliki\|Aleksandra Velikog]] (oko 333. – 323. g. p. n. e.). Nakon invazije Aleksandra Velikog na [[Ahemenidsko carstvo]] 330. godine p.n.e. i njenim raspadom, uspostavljena su mnoga helenistička kraljevstva širom jugozapadne Azije ([[Seleučko carstvo]], [[Kraljevina Pergamon]]), sjeveroistočne Afrike ([[Ptolemejsko kraljevstvo]]) i južne Azije ([[Grčko-baktrijsko kraljevstvo]], [[Indo-grčko kraljevstvo]]). To je rezultiralo širenjem [[Grčka kultura\|grčke kulture]] i jezika putem grčke kolonizacije. Isto tako, ova nova kraljevstva su pod uticajem autohtonih kultura usvajala lokalne prakse koje su bile korisne, neophodne ili pogodne. Helenistička kultura je na taj način predstavljala spoj starogrčkog svijeta sa Bliskim istokom, Srednjim istokom i jugozapadnom Azijom, odstupajući od ranijih grčkih stavova prema "[[Barbari\|barbarskim]]" kulturama. Helenistički period karakteriše novi val grčke kolonizacije (za razliku od onog u 6. stoljeću p.n.e.) koji je uspostavio grčke gradove i kraljevstva u Aziji i Africi. U tim novim gradovima su živjeli grčki kolonisti koji su došli iz raznih dijelova grčkog svijeta, a ne kao prije iz određenog grada. Time su uspostavljeni novi kulturni centri kao što su [[Seleukija]], [[Antiohija]], [[Aleksandrija]] i [[Ai-Khanoum]]. Ova mješavina grčkih jezika je stvorila novi zajednički [[Atički jezik\|atički]] dijalekt, poznatiji kao [[Koine grčki jezik\|Koine grčki]], koji je postao glavni jezik helenističkog svijeta. Naučnici i historičari su podijeljeni u tome koji događaj označava kraj helenističke ere. Kraj helenističkog perioda može biti konačno osvajanje grčkih gradova-država od strane [[Rimska republika\|Rimske republike]] 146. godine p.n.e., konačni poraz Ptolemejskog kraljevstva u [[Bitka kod Akcija\|bici kod Akcija]] 31. godine p.n.e. ili čak proglašenje [[Konstantinopolj\|Konstantinopolja]] glavnim gradom [[Rimsko carstvo\|Rimskog carstva]] od strane [[Konstantin Veliki\|Konstantina Velikog]] 330. godine. "Helenizam" se razlikuje od "Helene", jer prvi obuhvata cjelokupnu sferu direktnog starogrčkog uticaja, a drugi se odnosi na samu Grčku. Pojam helenizma koji se koristi u savremenoj [[historiografija\|historiografiji]] mora se razlikovati od njegovog [[antika\|antičkog]] značenja. Općenito, on se odnosi na razdoblje od osvajanja Aleksandra Velikog do [[Rimski imperij\|rimske carske]] vlasti (oko 30. g. p. n. e.). U tom vremenu je došlo do miješanja grčke kulture i svjetonazora s istočnom kulturom i svjetonazorom. Taj novonastali pogled na svijet je uključivao karakterističnu kulturu, arhitekturu, umjetnost, filozofiju i religiju, a raširena je upotreba [[grčki jezik\|grčkog jezika]] i [[grčko pismo\|pisma]]. == Također pogledajte == * [[Indo-grčko kraljevstvo]] * [[Seleučko carstvo]] * [[Kraljevina Pergamon]] * [[Ptolemejsko kraljevstvo]] * [[Grčko-baktrijsko kraljevstvo]] == Vanjski linkovi == * http://wihs.uwaterloo.ca/ Waterloo institut helenističkih studija

Razlika između verzija stranice "Helenizam"