Razlika između verzija stranice "Filatelija u Bosni i Hercegovini"
| [pregledana izmjena] | [pregledana izmjena] |
Uklonjeni sadržaj Dodani sadržaj
m sandžak-link |
|||
Red 9:
Do austrougarske okupacije preciznije do jula [[1878]]. godine, na teritoriji Bosne primjenjuju se tadašnje marke [[Osmanlijsko carstvo|turske]] pošte. Nije poznato da li su za BiH postojale posebne marke. Marke turske pošte su se razlikovale po dodatnim utisnutim žigovima sa oznakama gradova i to: Bosna, sa oznakom za Sarajevo, Mostar, Banja Luka, Travnik, Novi Pazar, Prut kao oznaka za Brod i Biheke kao oznaka za Bihać. Svi natpisi su na arapskom pismu i u turskom jeziku. Vrijednosti su od 20 [[para]], 1, 2, i 5 [[Ghruš]]a. Ne postoji jasna kategorizacija u filatelističkoj literaturi te su marke uglavnom neprepoznatljive.
[[Datoteka:0541 R a Bosanski Brod W.jpg|mini|Poštanska marka Bosanskog Broda 1912. godine]]
Tokom druge polovine XIX vijeka, vremena otomanske vladavine nad Bosnom i Hercegovinom, transport roba, pošte i novca odvijao je se neprekidno u svim pravcima kojima su se kretali karavani otomanskih velikaša tokom svog pohoda na Zapad. Poštanskom vezom preko Bosne, vezu sa Turskom održavale su susjedne zemlje [[Austrija]] i [[Francuska]], zbog čega je u Sarajevu osnovana takozvana "Francuska pošta", dok je za prenos te pošte angažovana francuska trgovačka firma Fraissinet, a do kraja osmanskog carstva u BiH poštu su prenosili trgovci (kiridžije).<ref>{{Cite web|url=http://www.posta.ba/stranica/1/23/7.html#Historijski_razvoj|title=JP BH Pošta|website=www.posta.ba|accessdate=2016-09-12}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://prezi.com/voyzmhwxkmpj/historijski-razvoj-postanskog-saobracaja-u-bih/|title=Historijski razvoj poštanskog saobraćaja u BiH|website=prezi.com|accessdate=2016-09-12}}</ref>
=== Vrijeme [[Austro-Ugarska|Austrougarske]] ===
Anekcijom Austrougarske nad Bosnom i Hercegovinom 1878. godine pošta u Bosni i Hercegovini je radikalno reorganizirana, te novi razmještaj njene mreže u skladu s državnim, vojnim, ekonomskim, političkim i geo-strateškim ciljevima Austro-ugarske.
Odmah nakon preuzimanja Sarajeva, već 1878. i 1879. godine, formirane su vojne pošte, kako bi se uspostavila mreža sa austrougarskom monarhijom.
Početokm septembra 1879. godine objavljena je vijest o otvaranju telegrafskih stanica u [[Derventa|Derventi]], [[Doboj|Doboju]], [[Maglaj|Maglaju]], [[Banja Luka|Banjoj Luci]], Sarajevu i [[Travnik|Travniku]], a nešto kasnije i u [[Zenica|Zenici]], te [[Busovača|Busovači]]. Samo mjesec dana kasnije, u oktobru, formirane su telegrafske stanice u [[Brčko|Brčkom]], [[Jajce|Jajcu]], [[Livno|Livnu]], [[Prijedor|Prijedoru]], [[Tuzla|Tuzli]], [[Zvornik|Zvorniku]], [[Bihać|Bihaću]], [[Goražde|Goraždu]], Mostaru, [[Trebinje|Trebinju]] i još mjesta širom Bosne i Hercegovine.
Osim osmanskog, i austrija je imala u drugoj polovini XIX. vijeka svoju poštu u BiH, tačnije u [[Mostar|Mostaru]] i Sarajevu kao privatnu poštu austrijskog konzula (Konzulova pošta). Stanovništvo BiH je sve više počelo koristiti usluge Konzulove pošte, što nije odogovaralo Porti, pa je došlo često do sukoba između Konzulove pošte i vlasti. Međutim, Konzulova pošta je dalje nastavila raditi, sve do propasti otomanske okupacije do okupacije 1848. godine.
Za vrijeme otomanske vlasti je 1858. godine također uspostavljena i prva pošta [[Telegraf|telegrafska]] stanica u Bosni i Hercegovini, koja je se nalazlila u Mostaru, a 1864. godine je uspješno uspostavljena telegrafska stanica u Sarajevu, koja je se nalazila u jednoj privatnoj kući.
[[Datoteka:Vibrant Downtown 01 (24582200251).jpg|mini|Pogled na Zgradu glavne pošte u Sarajevu, sjedište BH Pošte]]
1892. godine Bosna i Hercegovina je primljena u [[Svjetski poštanski savez]].
19 godina kasnije, 1911. godine, ugledni austrougarski arhitekra [[Josip Vancaš]] počeo je sa projektiranjem zgrade glavne pošte u Sarajevu, čiji če izgled podsjećati na zgradu poštanske štedionice [[Otto Wagner|Otta Wagnera]] u [[Beč|Beču]].
18. maja 1913. godine svečano je otvorena zgrada glavne pošte u Sarajevu.
Do 1914. godine, odnosno do početka [[Prvi svjetski rat|prvog svjetskog rata]] i kraja austrougarske okupacije nad Bosnom i Hercegovinom, vojnih pošta bilo je 118, a u razdoblju od 1879. do 1918. godine poštanska mreža proširena je za 100 novih poštanskih stanica. Za vrijeme austrougarske u BiH je otvoreno oko 150 novih poštanskih stanica.
==Austrougarsko doba==
| |||