Razlika između verzija stranice "Pravedni halifat"

'''Rašidunski halifat''' ([[Arapski jezik|arapski]]: الخلافة الراشدة ''al-Khilāfah ar-Rāshidah'') ili '''Pravedni halifat''' je bio halifat, odnosno islamska država u periodu vladavine [[Pravedne halife|pravednih halifa]] (arapski: ''rašidun'' - ''pravedni''), po čemu je država i dobila naziv.

Halifat je nastao 632. godine, smrću [[Poslanik|poslanika]] [[Muhammed]]a 632. godine i početkom vladavine prvog od 4 pravedne halife [[Ebu-Bekr|Ebu Bekra]]. Završetak vladavine posljednjeg pravednog halife [[Alija ibn Ebu-Talib|Alije]] smatra se i krajem postojanja Rašidunskog halifata nakon kojeg nastupa [[Omejadski halifat]].

Na vrhuncu svoje moći, halifat jese prostirao od [[Arabijsko poluostrvo|Arabijskog poluostrva]] i [[Levant]]a do [[Kavkaz (geografska regija)|Kavkaza]] na sjeveru i od [[Tunis]]a na zapadu do [[Iranska visoravan|iranske visoravni]] u [[Centralna Azija|Centralnoj Aziji]] na istoku. Površinski gledano, to je do tada bilo najveće carstvo koje je postojalo kroz historiju. Zauzimalo je površinu od 8,4 miliona [[kvadratni kilometar|km²]] na kojem je živjelo oko 21,4 miliona stanovnika.

Za manje od deset godina upravljanja halifatom, halifa [[Omer ibn el-Hattab|Omer]] je proširio teritoriju halifata za oko 2.200.000 km² te se smatra najmoćnijih halifom u [[Historija islama|historiji islama]].

Abu Bekr, prvi nasljednik Muhameda u upravljanju islamskom državom, bio je halifa samo dvije godine. Početkom svoje vladavine suočio se sa odmetničkim plemenima i njihovim vraćanjem u okrilje islama. Kod izbora Ebu Bekra za prvog halifu, postojala su neslaganja između mekanskih sljedbenika Muhameda ([[Muhadžir]]a, iseljenika iz [[Mekka|Mekke]]) i [[Medina|medinskih]] sljedbenika ([[Ensarije|ensarija]] iz Medine). Naime, ensarije, kao oni koji su prihvatili Muhameda i njegove sljedbenike kada su izašli iz Mekke i pružili im gostoprimstvo i svu raspoloživu pomoć, su smatrali da jedan od njih traba da naslijedi Muhammeda. Smatrali su da to treba biti S'ad ibn Ubadu.<ref>http://www.taqawalife.com/2012/02/abu-ubaidah-bin-jarrah.html</ref> Pa ipak, Ebu Bekr je izabran na položaj halife ili ''nasljednika Muhammeda''.<ref>https://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/Caliphate.html</ref> U takvim novim okolnostima, nastala je nova politička formacija: ''halifa'', koja će se održati do početka 20. vijeka i koja će predvoditi sve muslimane širom svijeta.

Kada su napokon pobunjenici stavljeni pod kontrolu, halifa je otpočeo sa teritorijalnim širenjem islamske države. Iako to nije bio imperijalno-osvajački rat, ovaj potez Ebu Bekra je pokrenuo historijski proces kojim će se u samo nekoliko kratkih desetljeća uspostaviti jedna od najvećih država u historiji. Kampanja je započela sa današnjim [[Irak]]om, najbogatijom pokrajinom tadašnjeg perzijskog [[Sasanidsko carstvo|Sasanidsko carstva]].<ref name="Zarrinkub5-6">''The Arab Conquest of Iran and its Aftermath'', 'Abd Al-Husein Zarrinkub, ''The Cambridge History of Iran'', Volume 4, ed. William Bayne Fisher, Richard Nelson Frye, (Cambridge University Press, 1999), 5-6.</ref> Za taj zadatak izabrao je Halida a kampanja je započela 633. godine.<ref name="Zarrinkub5-6" /> Nakon toga poslao je i četiri vojske sa ciljem zauzimanja [[Rimsko carstvo|rimske]] provincije Sirije.<ref>''Battle of Yarmouk River'', Spencer Tucker, ''Battles That Changed History: An Encyclopedia of World Conflict'', (ABC-CLIO, 2010), 92.</ref> Međutim, kampanjanakampanja na zauzimanju Sirije je okončana tek nakon što je Halid po osvajanju Iraka upućen u Siriju.