Razlika između verzija stranice "Karlovački mir"

'''Karlovački sporazum''' ili '''Karlovački mir''' (na [[njemački jezik|njemačkomnjem.]] poznatFriede kaovon Sporazum ''Karlowitz''; na [[turski jezik|turskomtur.]], ''Karlofça'' Antlaşması). Potpisanpotpisan je [[1699]]. godine u [[Sremski Karlovci|Sremskim Karlovcima]], današnja [[Vojvodina]], [[Srbija]], na završetku [[HabzburškoVeliki carstvoturski rat|austroVelikog turskog rata]]- (1683–1699) između [[Osmanlijsko carstvo|osmanlijskogOsmanlijskog carstva]] ratana izmeđujednoj 1683strani i [[Sveto rimsko carstvo|Svetog rimskog carstva]], [[Poljsko-1697Litavska Unija|Poljsko-Litavske Unije]], u[[Mletačka kojemrepublika|Mletačke jerepublike]], osmanlijska[[Papinska stranadržava|Papinske države]] i [[Rusko carstvo|Ruskog carstva]] na biladrugoj poraženastrani.

Po isteku dvadesetogodišnjeg '''[[Vašvarski mir|Varšavskog mira''' (nazvanog prema imenu malog mađarskog naselja gdje je utanačen)]] između osmanskeOsmanlijske i habsburške[[Habsburška monarhija|Habsburške monarhije]], na vidiku se sve jasnije pokazivala mogućnost novog rata. Naime, u OsmanskomOsmanlijskom carstvu '''[[Mehmed IV|Mehmeda Četvrtoga''']] glavnu riječ vodile su političke snage uvjerene u mogućnost konačnog uništenja habsburške sile i povratka na staru slavu i moć OsmanskogOsmanlijskog carstva. Tako je godine [[1683]]. [[veliki vezir]] [[Kara- Mustafa-paša]] pod zidine Beča doveo golemu vojsku od 250.000 ljudi. Međutim, [[Beč]] je izdržao, a konačan udarac Osmanlijama zadali su šurjak [[Leopold I, car Svetog rimskog carstva|cara Leopolda Prvoga]], [[Karlo Lotarinški]], i poljski kralj [[Jan Sobjeski]], koji su 12. septembra 1683. uništili osmanskuosmanlijsku vojsku. Tako se rat, isprva s osmanskeosmanlijske strane planiran kao rat za eliminaciju Beča kao najozbiljnijeg protivnika, pretvorio u opći rat za potiskivanje turske moći iz toga dijela Evrope. Leopold Prvi sklapanjem saveza s Venecijom proširio je rat na područje od [[Dunav]]a do [[Crna Gora|Crne Gore]], te su se oblikovale tri ratne linije - Ugarska, Dalmacija i Slavonija. Do 1687. najveći dio Ugarske, Slavonije i Hrvatske bio je oslobođen od osmanlijske prevlasti, a carska je vojska prodrla do [[Beograd]]a. Nakon zastoja koji je nastupio uslijed napada francuskog kralja [[Luj XIV, kralj Francuske|Ljudevita Četrnaestog]] na habsburške posjede na Rajni, te osmanlijskog poraza kod Slankamena 1691., konačan preokret ratnih zbivanja donijela je pobjeda carskog vojskovođe [[Eugen Savojski|Eugena Savojskog]] 11. augusta 1697. u bici kod Sente na Tisi, čime je skršena vojna moć novog [[Mustafa II|sultana Mustafe Drugog]].

Nakon ratova koje je OsmanskoOsmanlijsko carstvo koncem XVII17. vijeka vodilo sa AustrijomHabsburškom monarhijom i Mletačkom republikom, a naročito poslije iscrpljujućeg "šesnaestogodišnjeg" tzv. [[Bečki rat|Bečkog rata]], posredstvom Engleske, Španske i Holandije, uslijedili su mirovni pregovori zaraćenih strana u '''[[Sremski Karlovci|Sremskim Karlovcima''']]. OsmanskoOsmanlijsko carstvo je zaključilo mirovni ugovor sa Austrijom '''26 januara''', a 12 dana kasnije, '''7. februara 1699'''. godine, sa Mletačkom republikom. Najveći broj članova ovih ugovora se odnosio na područje Bosne, kao pograničnog dijela Osmanskog[[Osmanlijsko carstvo|Osmanlijskog carstva]]. Prema odredbama Karlovačkog mira Osmanlijsko carstvo je trajno izgubilo sve svoje posjede u Slavoniji, Lici, Krbavi i Dalmaciji, čime je znatno smanjen teritorij [[Bosanski ejalet|Bosanskog ejaleta]]. Ovi mirovni pregovori su zaključeni na principu [[uti possidetis]], što znači da je svaka strana zadržala one teritorije koje je u tom trenutku kontrolirala. Upravo ovim ugovorom započinje proces formiranja i oblikovanja savremenih granica [[Bosna i Hercegovina|Bosne i Hercegovine]].